THEPOWERGAME
Όταν πέρυσι τον Νοέμβριο το Πακιστάν έθεσε ζήτημα αποζημίωσης για τις φυσικές καταστροφές που είχε υποστεί λόγω της κλιματικής κρίσης ήταν η πρώτη φορά που συζητήθηκε πρακτικά η οικονομική διάσταση της απότομης ανόδου των θερμοκρασιών από τον βιομηχανοποιημένο κόσμο. Αφού, όμως, κατέβηκε η αυλαία της COP27, το θέμα ξεχάστηκε και αυτήν την εβδομάδα η Μ. Βρετανία σχεδιάζει την αύξηση των γεωτρήσεων για πετρέλαιο και φυσικό αέριο στη Βόρεια Θάλασσα.
Καθώς οι υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες, οι ξηρασίες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα αποκτούν μεγαλύτερη διάρκεια και συχνότητα, οι κυβερνώντες και αρμόδιοι διστάζουν να προσμετρήσουν πλήρως τον άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στις οικονομίες τους. Αναλυτές που μίλησαν στο Bloomberg επισημαίνουν πως ούτε οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης δεν δίνουν τη δέουσα βαρύτητα στην αξιολόγηση των κινδύνων που γεννά η κλιματική κρίση στην παγκόσμια αγορά ομολόγων, συνολικού ύψους 133 τρισ. δολαρίων.
Παρομοίως, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) υπολογίζει σε πρόσφατη μελέτη πως η παράμετρος του κλίματος, ακόμη και αν τα φαινόμενα είναι σημαντικά, παίζει περιορισμένο ρόλο στην αξιολόγηση του χρέους μιας χώρας. Παρεμφερής έρευνα της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) καταλήγει στο συμπέρασμα πως τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορεί να επηρεάσουν έως έναν βαθμό τη δυνατότητα των κυβερνήσεων να εκδώσουν ομόλογα.
Τα δεδομένα αλλάζουν σε ακραίες περιπτώσεις. Πέρυσι τον Δεκέμβριο, η S&P Global υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα του Πακιστάν στην βαθμίδα «CCC+» από την «Β-» λόγω μιας σειράς αρνητικών παραγόντων, συμπεριλαμβάνοντας τις πλημμύρες στην ίδια συνομοταξία με την άνοδο του πληθωρισμού.
Ανάγκη για άμεση προσαρμογή της μεθοδολογίας
Δίνεται, όμως, η σωστή διάσταση στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης; Είναι προσαρμοσμένη επαρκώς η μεθοδολογία των οίκων πιστοληπτικής αξιολόγησης; Μετά τις πλημμύρες που κατέκλυσαν το Πακιστάν πέρυσι το καλοκαίρι, το κόστος αποκατάστασης και διαχείρισης των καταστροφών προσδιορίστηκε στα 16 δισ. δολάρια, με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να παράσχει βοήθεια 1,17 δισ. δολαρίων στο πλαίσιο ενός μεγαλύτερου οικονομικού πακέτου.
Στην Ευρώπη, μια από τις σημαντικότερες οδούς του εμπορίου τίθεται σε κίνδυνο λόγω του φαινομένου του θερμοκηπίου. Για να προσαρμοστεί ο στόλος μεταφοράς εμπορευμάτων στη μεγάλη υποχώρηση της στάθμης του νερού στον Ρήνο εκτιμάται πως θα χρειαστούν 90 δισ. ευρώ. Και αυτό είναι μόνον ένα σκέλος των δαπανών που θα απαιτηθούν προκειμένου να είναι εφικτή η μεταφορά αγαθών.
Η κλιματική αλλαγή δεν έχει «ενσωματωθεί απόλυτα στη μεθοδολογία» που χρησιμοποιείται από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης, σχολιάζει ο Μόριτζ Κράιμερ, ο οποίος ήταν υπεύθυνος του τομέα βαθμολογίας κρατών στην S&P Global έως το 2018 και σήμερα είναι επικεφαλής ερευνών στη γερμανική LBBW Bank.
Η S&P Global υποστηρίζει πως έχει εκδώσει πέντε εταιρικές αξιολογήσεις με γνώμονα και το κλίμα, η Fitch τονίζει πως οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι επηρεάζουν το 6% των βαθμολογιών της και η Moody’s εκτιμά πως οι κλάδοι που υπόκεινται σε υψηλό ή πολύ υψηλό περιβαλλοντικό κίνδυνο αναλογούν σε τίτλους 4,3 τρισ. δολαρίων με επενδυτική βαθμολογία. Εντούτοις, οικονομικοί αναλυτές τονίζουν στο Bloomberg πως οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης οφείλουν να είναι σε μεγαλύτερη εγρήγορση και να προσαρμοστούν ταχύτερα, ενθυμούμενοι τις ετεροχρονισμένες αντιδράσεις τους επί χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.