THEPOWERGAME
Η Τζέντα, η πόλη της Σαουδικής Αραβίας στα παράλια της Ερυθράς Θάλασσας, ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τη 2η σύνοδο για την ειρήνη στην Ουκρανία μέσα στο πρώτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου. Εκεί θα παραστούν σύμβουλοι εθνικής ασφαλείας και διπλωματικοί εκπρόσωποι πάνω από 24 χωρών του παγκόσμιου Νότου, συμπεριλαμβανομένων κάποιων από τα ισχυρότερα κράτη του αναπτυσσόμενου κόσμου που τηρούν ουδέτερη στάση απέναντι στον πόλεμο της Ουκρανίας, όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία. Το «παρών» θα δώσουν, επίσης, κυβερνητικοί αξιωματούχοι από τη Βρετανία, την Ιαπωνία, τη Νότια Αφρική και την ΕΕ, σύμφωνα με πηγές της Wall Street Journal και του Bloomberg.
Η σύνοδος στην Αγία Πετρούπολη και οι δεσμεύσεις Πούτιν
Θα έχει παρέλθει λιγότερο από ένα δεκαπενθήμερο μετά τη ρωσοαφρικανική σύνοδο στην Αγία Πετρούπολη, που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή στις 28 Ιουλίου. Εκεί παραβρέθηκαν οι επικεφαλής 17 αφρικανικών χωρών, έναντι των 43 ηγετών που είχαν παραστεί στην προηγούμενη σύνοδο, που έλαβε χώρα το 2019. Βέβαια, φέτος ήταν επίσης παρόντες 49 κυβερνητικοί εκπρόσωποι από την υπ’ αριθμόν 2 μεγαλύτερη ήπειρο στον κόσμο, με συνολικό πληθυσμό περίπου 1,3 δισ. ανθρώπων.
Στην Αγία Πετρούπολη, ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, μίλησε υπέρ ενός πολυπολικού κόσμου για την καταπολέμηση της «νεοαποικιοκρατίας» και προσέφερε σιτηρά σε έξι αφρικανικές χώρες, αφού προ ημερών είχε αρνηθεί την ανανέωση της συμφωνίας των σιτηρών με την Ουκρανία. Αλλά ο λόγος του κρίθηκε αόριστος σε μια εποχή αβεβαιότητας για τον φτωχό κόσμο, ο οποίος δεν φαίνεται να αδιαφορεί στο σχέδιο δέκα σημείων του προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Η ενεργειακή και επισιτιστική ανασφάλεια που επικρατεί στον κόσμο, μαζί με τη συνακόλουθη αστάθεια στις τιμές των διεθνών αγορών, απασχολούν τόσο τον ανεπτυγμένο, όσο και τον αναπτυσσόμενο κόσμο. Σε αυτό το σημείο η Ουκρανία μπορεί να κερδίσει την προσοχή χωρών που μέχρι σήμερα δεν ήθελαν να προκαλέσουν τη δυσαρέσκεια του Κρεμλίνου.
Αναμφίβολα η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία έχει κλονίσει τις προμήθειες τροφίμων των φτωχών χωρών της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής, με το Κρεμλίνο να εντάσσει την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας, δηλαδή τη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία, στο «οπλοστάσιο» για την αποδυνάμωση του Κιέβου.
Οι διεθνείς επιπτώσεις από την άρνηση της Μόσχας να ανανεώσει τη συμφωνία αυτήν δύσκολα αντισταθμίζονται από την υπόσχεση που έδωσε ο Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη να στείλει μεμονωμένα και δωρεάν σιτηρά στην Μπουρκίνα Φάσο, τη Ζιμπάμπουε, το Μάλι, τη Σομαλία, την Ερυθραία και την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία μέσα στους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες. Αθροιστικά οι ποσότητες αυτές κυμαίνονται στους 25 με 50 χιλιάδες τόνους, σύμφωνα με πηγές του Associated Press.
Μέσα από την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας -η οποία ενεργοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2022 με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας, αλλά δεν ανανεώθηκε στα τέλη του φετινού Ιουλίου- το UN World Food Program εξασφάλισε 725 χιλιάδες τόνους σιτηρών σε κάποιες από τις φτωχότερες χώρες της Αφρικής και του κόσμου, γενικότερα. Δηλαδή 62.500 τόνοι κάθε μήνα, όπως εκτιμάται χονδρικά.
Τσιμπημένο και ευμετάβλητο παραμένει το κόστος τροφίμων και ενέργειας
Το συμπέρασμα που προκύπτει είναι πως ο κόσμος, με τις διαστάσεις που έχει λάβει σήμερα το παγκόσμιο εμπόριο, δεν μπορεί να είναι ανέπαφος από το μεγαλύτερο πολεμικό μέτωπο που έχει ανοίξει μεταπολεμικά στην ανατολική Ευρώπη. Οι τιμές σε βασικά τρόφιμα μπορεί να έχουν υποχωρήσει από τα υψηλά επίπεδα που ίσχυαν στην απαρχή του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά παραμένουν «τσιμπημένες» σε σχέση με τα τέλη του 2019, δηλαδή προ πανδημίας. Ανάλογη νευρικότητα επικρατεί στην ενέργεια, όπου κατέρρευσε η πολυετής συνεργασία ανάμεσα στην Gazprom και την Ευρώπη, ενώ οι ΗΠΑ με την ΕΕ πρωτοστάτησαν σε ένα εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, μαζί με ένα πλαφόν στις τιμές πώλησής του.
Οπότε, αν και οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα και την ενέργεια είναι πια ηπιότερες, δεν είναι αδιάφορες. Οι πρόσφατοι αδιάκοποι βομβαρδισμοί στην Οδησσό περιορίζουν τη δυνατότητα της Ουκρανίας -η οποία μαζί με τη Ρωσία αντιπροσώπευε το ένα τρίτο της παγκόσμιας παραγωγής σιταριού προ του πολέμου- να πουλήσει την αγροτική παραγωγή της στις διεθνείς αγορές ακόμη και μέσω της Ευρώπης.
Ναι μεν η τιμή του σιταριού κινούνταν τη Δευτέρα κάτω από επτά δολάρια το μπούσελ, αλλά παραμένει εκτεθειμένη σε έντονες διακυμάνσεις. Παρομοίως, η τιμή του πετρελαίου Μπρεντ έχει καταγράψει άνοδο σχεδόν 12% μέσα στον Ιούλιο, καθώς η Ρωσία με τη Σαουδική Αραβία συμπορεύονται αρμονικά σε μειώσεις της παραγωγής τους ως τα δύο ισχυρότερα κράτη του ΟΠΕΚ+, ενώ ενισχύονται οι προοπτικές για τόνωση της ζήτησης. Η Ρωσία ως μη προσκεκλημένη στην Τζέντα θα παρακολουθεί εξ αποστάσεως τις επαφές της Ουκρανίας με τον παγκόσμιο Νότο.
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής του γραφείου του προέδρου της Ουκρανίας, Αντρέι Γέρμακ, συζητείται ένα προσχέδιο για την ειρήνη στην Ουκρανία με πάνω από 50 χώρες, προκειμένου να επιτευχθεί κοινή συναίνεση πριν από μια σύνοδο κορυφής που προγραμματίζεται πριν από τα τέλη του έτους.