Νέες πολύ σημαντικές συμφωνίες με τις χώρες του αραβικού κόσμου υπέγραψε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τις πρώτες μετά την ομολογουμένως επεισοδιακή επανεκλογή του. Η είδηση ότι τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και η Τουρκία συμφώνησαν σε μία σειρά επενδυτικών σχεδίων, συνολικού ύψους 50 δισ. δολαρίων, έκανε το γύρο του κόσμου, ως μία στρατηγική συνεργασία με έντονο γεωπολιτικό χαρακτήρα. Πολλά διεθνή μέσα επέλεξαν βαρύγδουπους τίτλους για χρυσά deals και ο ίδιος ο Ερντογάν έκανε λόγο για μια τεράστια επιτυχία.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στη Σαουδική Αραβία, στο Κατάρ και στα ΗΑΕ, ο Ερντογάν έκλεισε 18 deals με τις χώρες του Κόλπου. Συμφωνίες που αφορούν σε τομείς όπως η άμυνα, η υγεία, οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μέχρι και η υπηρεσία διαστήματος.
Γυρίζοντας στην Τουρκία, τα υπογεγραμμένα συμβόλαια που είχε στις βαλίτσες του δίνουν μεγάλη ανάσα στην οικονομία. Ο Τούρκος πρόεδρος πούλησε τα drones Bayraktar στη Σαουδική Αραβία, στη «μεγαλύτερη σύμβαση εξαγωγών άμυνας και αεροπορίας στην ιστορία της Τουρκίας», επιβεβαίωσε τους στενούς δεσμούς με το Κατάρ και στην τελευταία του στάση στα ΗΑΕ έβαλε την υπογραφή του στο περίφημο πακέτο επενδύσεων των 50 δισ. δολαρίων.
Στην πραγματικότητα, η Τουρκία ωφελείται από τα πετροδολάρια των Αράβων και τα ΗΑΕ αποκτούν παρουσία και πρόσβαση σε ένα σημαντικό κομμάτι της τουρκικής οικονομίας. Ξένοι αναλυτές πιστεύουν πως όταν γίνουν γνωστές οι λεπτομέρειες των συμφωνιών, θα φανεί ότι οι χώρες του Κόλπου στην ουσία θα ελέγχουν ένα σοβαρό ποσοστό της ανάπτυξης του τουρκικού ΑΕΠ.
Είναι ένα deal που σε πρώτη ανάγνωση εξυπηρετεί και τις δύο πλευρές. Ο Ερντογάν έψαχνε οικονομική βοήθεια για την ανοικοδόμηση των περιοχών που ισοπεδώθηκαν από τους καταστροφικούς σεισμούς που έπληξαν την Τουρκία στις 6 Φεβρουαρίου 2023. Παράλληλα, η Τουρκία έχει ανάγκη από μεγάλες επενδύσεις, γιατί οι ξένοι επενδυτές την εγκατέλειψαν τα τελευταία χρόνια.
Τα ΗΑΕ από την πλευρά τους επενδύουν σε μία οικονομία που δείχνει να αφήνει πίσω της τις ανορθόδοξες πολιτικές του παρελθόντος, κυρίως την επιλογή των χαμηλών επιτοκίων όταν ο πληθωρισμός έφτασε να ξεπερνά πέρυσι το 85%. Χθες, η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε ξανά τα επιτόκια στο 17,5%. Η αύξηση ήταν μικρότερη από αυτήν που ανέμεναν οι αναλυτές, αλλά τουλάχιστον δείχνει την πρόθεση του Ερντογάν να επιτρέψει μία έστω αργή και σταδιακή σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής. Επομένως, η οικονομία βαδίζει θεωρητικά σε πιο ασφαλή μονοπάτια.
Αν και δεν έχουν γίνει γνωστά όλα τα deals που θα αποτελέσουν τον αραβικό «μποναμά» των 50 δισ. δολαρίων, είναι γνωστό στη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι οι Άραβες δεν επενδύουν ποτέ πληρώνοντας υπεραξίες, αντιθέτως ποντάρουν συνήθως σε assets που αγοράζουν σε πολύ χαμηλές τιμές.
Δεν πρόκειται για κάποιο δώρο των Αράβων στον Ερντογάν αλλά για ισχυροποίηση της θέσης τους στην Τουρκία. Ένα από τα κρατικά funds του Άμπου Ντάμπι θα εκδώσει ομόλογα ύψους 8,5 δισ. δολαρίων για να διαθέσει τα κεφάλαια που θα αντληθούν στην ανοικοδόμηση των περιοχών που επλήγησαν από τους σεισμούς. Είναι επίσης σημαντικό ότι θα δημιουργηθεί μία κοινή επιτροπή Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, με στόχο την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων στους τομείς της ενέργειας και των φυσικών πόρων.
Οι δεσμοί της Τουρκίας με τα ΗΑΕ έχουν περάσει από χίλια κύματα. Την περασμένη δεκαετία, οι δύο χώρες βρέθηκαν αρκετές φορές να υποστηρίζουν αντίθετες πλευρές κατά τη διάρκεια της Αραβικής Άνοιξης. Το άνοιγμα του Ερντογάν στον αραβικό κόσμο δείχνει να έχει αποτελέσματα. Ταυτόχρονα, οι χώρες του Κόλπου βρίσκουν πρόσφορο έδαφος για επενδύσεις στην Τουρκία, ποντάροντας στην ανάκαμψη της οικονομίας τόσο τα επόμενα χρόνια, όσο και στη μετά-Ερντογάν εποχή.
