THEPOWERGAME
Οι σφοδροί βομβαρδισμοί στη Οδησσό από τους Ρώσους αυτήν την εβδομάδα έλαβαν χώρα μόλις δυο ημέρες αφού το Κρεμλίνο αρνήθηκε να ανανεώσει εκ νέου τη συμφωνία για τις εξαγωγές σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα που έληξε στις 17 Ιουλίου.
Μεταξύ των στόχων των Ρώσων ήταν κρίσιμες υποδομές σε ένα από τα σημαντικότερα λιμάνια της νότιας Ουκρανίας, εντείνοντας τον κλίμα νευρικότητας που έχει ήδη καλλιεργηθεί στις διεθνείς αγορές των αγροτικών εμπορευμάτων. Εντούτοις, δεν παρατηρούνται οι απότομες και μεγάλες διακυμάνσεις στις τιμές που είχαν σημειωθεί τους πρώτους μήνες της ρωσικής εισβολής, όταν ένα μπούσελ σιταριού είχε ξεπεράσει τα 11 δολάρια.
Οι μεγαλύτερες ανησυχίες αφορούν την επάρκεια ή μη των τροφίμων ειδικότερα τις χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής. Στο χρηματιστήριο του Σικάγο, η τιμή του σιταριού ξεπέρασε τα 7 δολάρια το μπούσελ μέσα στον Ιούλιο, αντανακλώντας το υψηλότερο επίπεδο στο διάστημα των τελευταίων τριών εβδομάδων. Την Πέμπτη, ειδικότερα, η τιμή αναφοράς του σιταριού έφθασε τα 7,3 δολάρια το μπούσελ ύστερα από το ράλι της προηγούμενης ημέρας όπου σημειώθηκε άνοδος 8,5%.
Στη σοβαρότητα της κατάστασης αναφέρθηκε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, την Πέμπτη. Κατηγόρησε τη Ρωσία πως επιτέθηκε σκόπιμα σε αποθήκες σιτηρών στην Οδησσό, τονίζοντας παράλληλα πως η έκθεση πλοίων με φορτία τροφίμων σε κίνδυνο οδηγεί σε μια μόνο λύση που δεν είναι άλλη από την αύξηση της στρατιωτικής στήριξης στην Ουκρανία.
Χάρις στην ονομαζόμενη Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας -μια συμφωνία που επιτεύχθηκε ανάμεσα στο Κίεβο και τη Μόσχα με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας έναν χρόνο πριν- οι τιμές των τροφίμων μειώθηκαν πάνω από 23% από τα επίπεδα του περσινού Μαρτίου, όταν είχε ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Επειδή η Ρωσία μαζί με την Ουκρανία ελέγχουν πάνω από το ένα τέταρτο της παγκόσμιας προσφοράς σιταριού, ο πόλεμος αυτός ενέτεινε τις ανατιμήσεις στα τρόφιμα και τροφοδότησε την επισιτιστική ανασφάλεια στον φτωχό και αναπτυσσόμενο κόσμο. Οι ανοδικές πιέσεις στις τιμές εξασθένισαν μετά την Πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας, η οποία επέτρεψε τις εξαγωγές πάνω από 32 εκατ. τόνων σε αγροτικά τρόφιμα από τα λιμάνια της νοτίου Ουκρανίας μέχρι σήμερα. Στον πρόσφατο γύρο των διαπραγματεύσεων, όμως, η Μόσχα οπισθοδρόμησε με το επιχείρημα πως η συμφωνία αυτή δεν ωφελεί τις εξαγωγές αγροτικών εμπορευμάτων και λιπασμάτων από τη Ρωσία λόγω μιας σειράς κυρώσεων που έχει επιβάλει η Δύση εις βάρος της οικονομίας της.
Πράγματι, η απομόνωση της ρωσικής οικονομίας γιγαντώνεται με την πάροδο του χρόνου, με την άνω βουλή του ρωσικού κοινοβουλίου να εγκρίνει την έκδοση του ψηφιακού ρουβλιού, επιχειρώντας έτσι να παρακάμψει τα εμπόδια σε συναλλαγές με τρίτες χώρες. Πληροφορίες του Bloomberg αποκάλυψαν πως μόλις επικυρωθεί ο σχετικός νόμος από τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, τότε θα ξεκινήσει η πιλοτική χρήση του ψηφιακού ρουβλιού από τον επόμενο μήνα.
Παρόλα αυτά, ο ΟΗΕ είχε προτείνει στον Πούτιν την επανασύνδεση της αγροτικής τράπεζας της Ρωσίας με το διεθνές πρόγραμμα συναλλαγών Swift με αντάλλαγμα την ανανέωση των εξαγωγών σιτηρών από την Ουκρανία. Αλλά με τη σημερινή τροπή των γεγονότων, οι χώρες της Αφρικής και της Μέσης Ανατολής αναμένεται να δεχτούν αρχικά το πλήγμα λόγω της εξάρτησής τους στο σιτάρι της Ρωσίας και της Ουκρανίας.
Υπολογίζεται, αναλυτικότερα, πως το 80% της προσφοράς σιτηρών της ανατολικής Αφρικής προέρχεται από αυτές τις δυο χώρες. Σύμφωνα με τη Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης, πάνω από 50 εκατ. άτομα σε ευρύτερη περιοχή είναι εκτεθειμένα σε κρίσιμα επίπεδα πείνας.