THEPOWERGAME
Στην κινεζική αγορά εργασίας είναι ένα κοινό μυστικό: Οι εργοδότες δεν ενδιαφέρονται για εργαζόμενους που έχουν υπερβεί την ηλικία των 35 χρόνων. Σύμφωνα με δημοσίευμα των New York Times, καθώς η μεταπανδημική ανάκαμψη της κινεζικής οικονομίας αρχίζει να επιβραδύνεται, η λεγόμενη «Κατάρα των 35» αρχίζει να συζητιέται όλο και περισσότερο σε φόρουμ του κινεζικού διαδικτύου. Σε μία εξασθενημένη αγορά εργασίας, τα φαινόμενα διακρίσεων με βάση την ηλικία, τις οποίες δεν απαγορεύει η εργατική νομοθεσία, αφθονούν. Και οι συνέπειες γίνονται όλο και περισσότερο εμφανείς σε εργαζόμενους που πλησιάζουν την Πέμπτη δεκαετία της ζωής τους, επηρεάζοντας μεταξύ άλλων και το δημογραφικό.
Το πρόβλημα ξεκινά και επισφραγίζει το κινεζικό δημόσιο, το οποίο σύμφωνα με τους NYT θέτει ηλικιακό πλαφόν στις προσλήψεις στις περισσότερες θέσεις εργασίες στην ηλικία των 35 ετών. Στον ιδιωτικό τομέα, οι ηλικιακές διακρίσεις γίνονται ακόμη πιο έντονες, καθώς αυξάνεται η ανεργία, αν και τα επίσημα στοιχεία που το αποδεικνύουν είναι περιορισμένα. Τους πρώτους τρείς μήνες του έτους, οι προσλήψεις στις μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες Alibaba, Tencent και Baidu (που αποτελούν κάποιους από τους καλύτερους εργοδότες της χώρας, μειώθηκαν κατά 9% σε σχέση με την περίοδο της πανδημίας, ενώ εν μέσω της κρίσης της κινεζικής αγοράς ακινήτων, οι μεγαλύτεροι εργολάβοι προχώρησαν σε απολύσεις, που κυμαίνονται από 30 ως και 70% του εργατικού τους δυναμικού εντός του 2022. Ωστόσο, τα επίσημα στοιχεία για την ανεργία που καταγράφει η κινεζική κυβέρνηση δεν είναι αξιόπιστα, αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα. Τα στοιχεία αυτά καταγράφουν την ανεργία στη χώρα να ξεπερνά μόλις το 5%, όμως φέρονται να καταγράφουν ως εργαζόμενους ακόμη και εκείνους που πληρώθηκαν για μία ώρα εργασίας την εβδομάδα.
Πώς καταγράφεται όμως η «κατάρα των 35»; Η εφημερίδα μεταφέρει μαρτυρίες, όπως εκείνη του 38χρονου Λιάνγκ, ενός επαγγελματία στο χώρο των νέων τεχνολογιών, ο οποίος παρουσίασε αγγελίες για θέσεις εργασίας στην τοπική αυτοδιοίκηση, που θέτουν ηλιακή απαίτηση μεταξύ 18 και 35 ετών. Σε μία συνέντευξη ερωτήθηκε για ποιο λόγο αναζητά εργασία στον τομέα των νέων τεχνολογιών σε αυτή την ηλικία.
Ο Φλιν Φαν άρχισε να ανησυχεί για το κατώφλι των 35 ετών, ήδη από την ηλικία των 30. Στην τελευταία εταιρεία στην οποία εργάστηκε, μία εταιρεία τεχνητής νοημοσύνης στη Σαγκάη, οι περισσότεροι συνάδελφοί του ήταν ανύπαντροι ή παντρεμένοι χωρίς παιδιά. Ο ίδιος αναφέρει πως εργαζόταν καθημερινά ως τις 11 το βράδυ και ξεκίνησε να παίρνει χάπια για το άγχος. Το 2022 απολύθηκε και επί ένα εξάμηνο έστειλε το βιογραφικό του σε περισσότερες από 300 εταιρείες, κλήθηκε σε μόλις 10 συνεντεύξεις, χωρίς να του γίνει προσφορά εργασίας. Αναζητώντας πλέον θέσεις εργασίας που προσφέρουν αμοιβές ως και 30% χαμηλότερες από εκείνη που έπαιρνε στην τελευταία του δουλειά, αναφέρει ότι η ηλικία του, των 35 ετών, είναι σαν «πανούκλα» για την κινεζική κοινωνία.
Η 32χρονη Τσίτσι Ζανγκ, μία επαγγελματίας στον χώρο του μάρκετινγκ, έστειλε email σε 3.000 εταιρείες και το βιογραφικό της σε 300 από το Σεπτέμβριο μέχρι και τον Μάιο, όταν βρήκε τελικά δουλειά σε μία μικρή εταιρεία. Ήδη όμως οι προϊστάμενοί της της είπαν ότι είναι «πολλή μεγάλη» και πως θα μπορούσε να αντικατασταθεί με νεώτερη απόφοιτο. Δείχνει μία αγγελία σε εταιρεία που εμπορεύεται είδη μητρότητας, η οποία θέτει ηλικιακό όριο κάτω από την ηλικία των 32. «Παλιότερα είχα προσδοκίες. Ήθελα προαγωγή, μισθολογικές αυξήσεις και μία καλύτερη ζωή», λέει. «Τώρα δεν έχω καμία προσδοκία. Θέλω απλά να επιβιώσω».
Με το σύζυγό της αισθάνονται ότι δεν μπορούν να κάνουν παιδιά. Έχουν στεγαστικό δάνειο να αποπληρώσουν, ενώ υπάρχει ανησυχία πως και εκείνος μπορεί να χάσει τη δουλειά του. Επικαλείται ένα ρητό που είδε στο διαδίκτυο, που αναφέρει «αν η γέννηση ενός παιδιού θα το οδηγήσει να κληρονομήσει τον μόχθο, τον πανικό και τη φτώχεια, τότε το να μην κάνεις παιδιά είναι μία μορφή καλοσύνης».
Πολύ μεγάλος για να δουλέψεις και πολύ μικρός για να συνταξιοδοτηθείς
«Πολύ μεγάλος για να δουλέψεις στα 35 και πολύ μικρός για να συνταξιοδοτηθείς στα 60» έγραφε ένα άλλο ρητό του διαδικτύου που έγινε viral, και το οποίο αναφέρεται στην εργασιακή δυσχέρεια που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι που μπαίνουν στην πρώτη εργασιακή ωριμότητα, συνδυαστικά με το γεγονός πως η κινεζική κυβέρνηση σκέφτεται να αυξήσει το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης. «Μείνε μακριά από την ιδιοκτησία σπιτιού, το γάμο, τα παιδιά, την αφορά αυτοκινήτου, την κίνηση στους δρόμους και τα ναρκωτικά και θα έχεις χρόνο, ελευθερία και ευτυχία» συνέχιζε.
Σύμφωνα με τους ΝΥΤ, μόνο όσοι έχουν σταθερές δουλειές, όπως κυβερνητικοί υπάλληλοι και δάσκαλοι, σκέφτονται να ξεκινήσουν οικογένεια. Η αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα στην αγορά εργασίας, οδηγεί τους νέους Κινέζους να καθυστερήσουν το γάμο, όπως ανέφερε αξιωματούχος στην εθνική επιτροπή υγείας στα κινεζικά ΜΜΕ. Το 2022, ο αριθμός των καταγεγραμμένων γάμων μειώθηκε κατά 10,5% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Ήταν ο χαμηλότερος αριθμός από το 1986, τότε που η Κίνα άρχισε να καταγράφει τα δεδομένα αυτά. Ο αριθμός των γεννήσεων έπεσε πέρυσι σε ιστορικό χαμηλό και ο πληθυσμός της χώρας κατέγραψε μείωση, για πρώτη φορά από το 1961.