Κομητεία του Όρεγκον, στις βορειοδυτικές ΗΠΑ κατέθεσε αγωγή κατά πολλών πετρελαϊκών πολυεθνικών, αξιώνοντας αποζημίωση πάνω από 51 δισ. δολάρια μετά τον «θερμικό θόλο» του 2021, ένα ακραίο και φονικό κλιματικό επεισόδιο. Ανάμεσα στις επιχειρήσεις που βρίσκονται στο στόχαστρο βρίσκονται οι ExxonMobil, Shell, Chevron, BP, ConocoPhillips και Total Specialties USA.
Η κομητεία Μαλτνόμα σημειώνει ότι η μόλυνση από διοξείδιο του άνθρακα που προκαλείται από την χρήση του ορυκτού καυσίμου που παράγουν οι όμιλοι αυτοί διαδραμάτισε «σημαντικό» ρόλο στο επεισόδιο καύσωνα.
Ο «θερμικός θόλος» είναι «ένα φαινόμενο που αποδίδεται ευθέως στις επιπτώσεις που βλέπουμε στο κλίμα μας εξαιτίας των δραστηριοτήτων των ομίλων ορυκτών καυσίμων και των υπηρεσιών τους, που προωθούν εδώ και δεκαετίες την άρνηση της κλιματικής επιστήμης», δήλωσε στο AFP η πρόεδρος της κομητείας Τζέσικα Βέγκα Πέντερσον.
Η κομητεία αξιώνει αποζημίωση 50 εκατομμυρίων δολαρίων και 1,5 δισεκατομμύριο δολάρια για μελλοντικές ζημιές από τους καύσωνες, την ξηρασία, τις πυρκαγιές και τον καπνό –φαινόμενα που αναμένεται να είναι πιο συχνά.
Επίσης αξιώνει από τις επιχειρήσεις να διαθέσουν 50 δισεκατομμύρια δολάρια σε «ταμείο μείωσης» των επιπτώσεων, για να αναβαθμιστούν οι υποδομές της κομητείας.
Σε επικοινωνία που είχε το AFP, η ExxonMobil έκρινε ότι «οι αγωγές αυτού του είδους συνεχίζουν να οδηγούν στην σπατάλη χρόνου και μέσων και δεν κάνουν τίποτα για την ανταπόκριση στις κλιματικές αλλαγές».
Η Chevron παράλληλα κατήγγειλε «αβάσιμους ισχυρισμούς» και «αντιπαραγωγικούς περισπασμούς» στην αναζήτηση λύσεων για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Κύμα καύσωνα με θερμοκρασίες ρεκόρ ενέσκηψε στις δυτικές ΗΠΑ και στον Καναδά από τα τέλη Ιουνίου ως τα μέσα Ιουλίου του 2021. Ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους λόγω αυτού υπολογίζεται σε 1.400 και θερμοκρασία 49,6 βαθμών Κελσίου καταγράφηκε στο Λίτον, στην Βρετανική Κολομβία.
Σε ανάλυσή της η World Weather Attribution (WWA), ομάδα επιστημόνων, επισημαίνει ότι αυτός ο «θερμικός θόλος» θα ήταν «πρακτικά αδύνατον» να υπάρξει χωρίς τις κλιματικές αλλαγές που προκαλούνται από τους ανθρώπους, οι οποίες τον κατέστησαν τουλάχιστον 150 φορές πιο πιθανό.
«Προβλέψιμο»
Στην αγωγή της κομητείας Μαλτνόμα κατονομάζονται επίσης το American Petroleum Institute και η εταιρεία McKinsey.
Αυτή επισημαίνει ότι επί τρεις ημέρες στα τέλη Ιουνίου του 2021, η κομητεία υπέφερε από καύσωνα, ότι 69 άνθρωποι σε αυτήν πέθαναν από την υπερβολική ζέστη, η οποία προκάλεσε «συντριπτική οικονομική επιβάρυνση» καθώς κατέστησε υποχρεωτική τη δαπάνη χρημάτων των φορολογούμενων (κυρίως σε νερό, κλιματιστικά και «κλιματιζόμενους χώρους»).
«Ο ‘θερμικός θόλος’ ήταν μια άμεση και προβλέψιμη συνέπεια της απόφασης των κατηγορουμένων να πωλήσουν όσο περισσότερα προϊόντα ορυκτών καυσίμων μπορούσαν τις έξι τελευταίες δεκαετίες», σύμφωνα με την αγωγή, στην οποία κατηγορούνται οι πολυεθνικές ότι είπαν ψέματα για τις επιβλαβείς συνέπειες των δραστηριοτήτων τους.
Με την αγωγή της, η κομητεία Μαλτνόμα ακολουθεί δεκάδες πόλεις, κομητείες και πολιτείες των ΗΠΑ που έχουν καταθέσει αγωγές κατά πετρελαϊκών ομίλων, τους οποίους κατηγορούν ότι μετείχαν στις κλιματικές αλλαγές και τροφοδότησαν την παραπληροφόρηση.
Αυτό το κύμα αγωγών άρχισε το 2017. Η βιομηχανία ορυκτών καυσίμων έκανε τα πάντα για να αποφύγει δίκες στις πολιτείες, αλλά υπέστη πλήγμα τον Μάιο όταν το Ανώτατο Δικαστήριο αρνήθηκε να δεχθεί εφέσεις σε δύο υποθέσεις, επιτρέποντάς τους να ακολουθήσουν την πορεία τους.
Καθαρό και υγιές
Οι αγωγές αυτές ακολουθούν το παράδειγμα υποθέσεων που είχαν στόχο μεγάλες εταιρείες καπνού και φαρμακευτικών ειδών, όσον αφορά τα τσιγάρα και τα οπιούχα.
«Δεν λέμε ότι υπάρχουν νέοι νόμοι και νέες θεωρίες», δήλωσε ο Ρότζερ Γουόρδινγκτον, δικηγόρος μιας από τις εταιρείες που εκπροσωπούν την κομητεία. «Υποστηρίζουμε ότι οι κατηγορούμενοι παραβίαζαν ισχύοντες νόμους για καιρό και θα το αποδείξουμε σε σώμα ενόρκων».
Σε υπόθεση που έλαβε μεγάλη δημοσιότητα, περίπου δέκα νέοι κατηγορούν την πολιτεία της Μοντάνα ότι παραβίασε το συνταγματικό τους δικαίωμα για ένα «καθαρό και υγιές περιβάλλον».
Αυτοί δεν ζητούν αποζημίωση, παρά «μόνον να αναλάβει η κυβέρνησή τους την συνταγματική της ευθύνη για να μετριάσει τη ζημιά που προκλήθηκε από τις πράξεις της», σύμφωνα με δικηγόρο του Our Children’s Trust, μια από τις τρεις ενώσεις που υποστηρίζουν τους ενάγοντες.
