THEPOWERGAME
Με τον Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος υπήρξε ηγέτης του κόμματος για το Brexit, να παραδέχεται πως η Μ. Βρετανία δεν ωφελήθηκε οικονομικά από την απόφαση να τεθεί εκτός του «κλαμπ» της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο ίδιος απέδωσε στους Συντηρητικούς την αποτυχία αυτή.
Σήμερα, ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Ρίσι Σούνακ, καταβάλλει προσπάθειες για να περιορίσει τις αστοχίες των προκατόχων του και να χαράξει μια υποσχόμενη πορεία για τη χώρα του εκτός ΕΕ. Αλλά δεν είναι εύκολο με την πλειοψηφία των πολιτών στο Ηνωμένο Βασίλειο να θεωρεί πως το Brexit ήταν όντως μια αποτυχία, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα από την εταιρεία αναλύσεων YouGov.
Ίσως μια από τις επώδυνες παραδοχές των Συντηρητικών είναι πως μια συμφωνία ελευθέρου εμπορίου με τις ΗΠΑ δεν αποτελεί επιλογή. Αποστολή του Σούνακ κατά τη διήμερη επίσκεψη του στην Ουάσιγκτον ήταν να δημιουργήσει γόνιμο έδαφος για την ενίσχυση της «οικονομικής συμμαχίας» με τις ΗΠΑ και πάνω απ’ όλα να αποκλιμακώσει τις εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των δυο χωρών.
Ο Σούνακ, επίσης ένας από τους ένθερμους υπέρμαχους του Brexit, αποβλέπει σε παραχωρήσεις από την πλευρά του Λευκού Οίκου ώστε οι επιπτώσεις από τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις για την τόνωση των «πράσινων βιομηχανιών» στις ΗΠΑ να μετριαστούν στη Βρετανία. Το Inflation Reduction Act (IRA), όπως ονομάζεται το επίμαχο νομοσχέδιο για την πράσινη μετάβαση των ΗΠΑ, με επιδοτήσεις 369 δισ. δολαρίων έχει θορυβήσει ακόμη και την ΕΕ, με τις ΗΠΑ να κατηγορούνται από την απέναντι όχθη του Ατλαντικού για τη χάραξη μιας πολιτικής προστατευτισμού.
Εντούτοις, η Μ. Βρετανία επιθυμεί να συμπεριληφθεί στις τρίτες χώρες που συγκαταλέγονται στο IRA. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, τα ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα που παράγονται στις ΗΠΑ με εξοπλισμό, όπως είναι οι μπαταρίες, από «τοπικούς προμηθευτές» ή συγκεκριμένες τρίτες χώρες, δικαιούνται επιδότηση 7.500 ανά αγορά. Εάν η Βρετανία ενσωματωθεί στο IRA, τότε το λίθιο δικής της προέλευσης θα θεωρούνταν ως «τοπικός εξοπλισμός» σε ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα που έχουν παραχθεί στις ΗΠΑ.
Σούνακ: Δίκτυο εφοδιαστικών αλυσίδων με τους συμμάχους της Δύσης
Όμως, οι προθέσεις του Σούνακ δεν σταματούν εκεί. Τάσσεται υπέρ της δημιουργίας ενός δικτύου εφοδιαστικών αλυσίδων με τους συμμάχους της Δύσης, προκειμένου να μειωθεί η εξάρτησή τους από τις πρώτες ύλες της Ρωσίας ή τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της Κίνας. Αν και οι κυβερνώντες στον ανεπτυγμένο κόσμο κάνουν, γενικά, λόγο για μεγαλύτερη αυτονομία από τη Ρωσία και την Κίνα, οι μεταξύ τους διαφορές δεν επιτρέπουν έναν τόσο αρμονικό συντονισμό.
Ενδεικτική είναι η ασυμφωνία ανάμεσα στη Βρετανία και την Ε.Ε για τα εξαρτήματα των ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων που παράγονται στην Ε.Ε ή τη Βρετανία. Τυπικά το 45% της αξίας ενός αυτοκινήτου θα πρέπει να προέρχεται από τη Βρετανία ή την Ε.Ε από το 2024 για να μην επιβάλλονται δασμοί. Η Βρετανία ζητά παράταση έως το 2027, καθώς είναι ελάχιστα τα εργοστάσια παραγωγής μπαταριών εντός των συνόρων της. Η ΕΕ απορρίπτει την ιδέα και επιδιώκει την επέκταση παρεμφερούς συμφωνίας που ισχύει μεταξύ 20 άλλων χωρών της Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής.
Σε έναν κόσμο που δέχεται πολλαπλές προκλήσεις, τα «απομεινάρια» Brexit θα ταλαιπωρούν τη Βρετανία, η οποία σήμερα συνειδητοποιεί πως κάθε βήμα προς την Ευρώπη θα πρέπει να συζητείται και να επαναδιαπραγματεύεται, στερώντας από τους πολίτες της την άνεση μιας ενιαίας αγοράς και τελωνειακής ένωσης. Πλήγμα έχει υποστεί επίσης η Ε.Ε καθώς η άσκηση πιέσεων προς τις ΗΠΑ π.χ. για το IRA θα είχε μεγαλύτερη επίδραση με τη Βρετανία στο πλευρό της.
Πέραν της αυστηρής οικονομικής σκοπιάς των πραγμάτων, η οποία αντικατοπτρίζεται σε αυτήν τη φάση στον ανταγωνισμό για υπεροχή στην πράσινη μετάβαση, o Γκι Φερχόφστατ, πρώην πρωθυπουργός του Βελγίου, έδωσε και μια ακόμη γεωπολιτική διάσταση. Δήλωσε τον περασμένο Ιανουάριο στο BBC πως η Ρωσία ενδεχομένως να μην είχε προχωρήσει στον πόλεμο της Ουκρανίας εάν δεν είχε προηγηθεί το Brexit. Η Μόσχα θα είχε απέναντι της μια «ισχυρότερη και ενωμένη Ευρώπη».