Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπάθησε σήμερα να συσπειρώσει τη βάση του, δύο ημέρες πριν από τις κρίσιμες προεδρικές εκλογές, τις πιο αμφίρροπες που αντιμετωπίζει εδώ και δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία.
Σε μια κατά παράδοση συντηρητική συνοικία της Κωνσταντινούπολης, ο Ερντογάν απευθύνθηκε σήμερα το απόγευμα στους υποστηρικτές του και στη συνέχεια εγκαινίασε ένα τζαμί – ένα από τα χιλιάδες που έχουν ανεγερθεί επί της προεδρίας του σε όλη τη χώρα.
Στην ομιλία του προειδοποίησε ότι η χώρα «θα πληρώσει βαρύ τίμημα» εάν κερδίσει τις εκλογές η αντιπολίτευση, μια εξακομματική συμμαχία που διψά για «εκδίκηση», όπως είπε.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο κύριος αντίπαλός του, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) προηγείται με μικρή διαφορά. Την Πέμπτη απέσυρε την υποψηφιότητά του ο ένας από τους τέσσερις υποψηφίους, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, γεγονός που σύμφωνα με τους παρατηρητές ευνοεί τον Κιλιτσντάρογλου. Εάν κανένας από τους υπόλοιπους τρεις δεν καταφέρει την Κυριακή να συγκεντρώσει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, οι δύο πρώτοι θα αναμετρηθούν μεταξύ τους στον δεύτερο γύρο, στις 28 Μαΐου.
Ο Ερντογάν, η δημοτικότητα του οποίου διαβρώθηκε από την οικονομική κρίση στην Τουρκία, εμφανίστηκε ασυνήθιστα επιφυλακτικός το βράδυ της Πέμπτης αναφερόμενος στα αποτελέσματα. «Θα μας το πουν οι κάλπες την Κυριακή», απάντησε σε μια δημοσιογράφο που τον ρώτησε αν πιστεύει ότι θα νικήσει. Παραδέχτηκε επίσης ότι δυσκολεύεται να πείσει τους νέους (5,2 εκατομμύρια Τούρκοι θα ψηφίσουν σε αυτές τις εκλογές για πρώτη φορά) οι οποίοι, όπως είπε, δεν έχουν βιώσει το χάος και τη διαφθορά των κυβερνήσεων συνασπισμού. «Υπάρχει μια γενιά στη χώρα μας που δεν γνώρισε καμία σκοτούρα από εκείνες που μας έκαναν να υποφέρουμε», συνόψισε. «Δυσκολευόμαστε να εξηγήσουμε τις αξίες μας σε αυτή τη νέα γενιά. Επειδή οι νέοι μας δεν κάνουν τη σύγκριση με την παλιά Τουρκία αλλά με χώρες που έχουν καλύτερες συνθήκες», είπε σήμερα.
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, πάνω από τους μισούς νέους θα προτιμούσαν να ψηφίσουν τον Κιλιτσντάρογλου. Όσον αφορά τους Κούρδους, που επίσης χαιρέτιζαν τις προσπάθειες εκδημοκρατισμού κατά τα πρώτα χρόνια της κυριαρχίας του Ερντογάν, τώρα θα στήριζαν επίσης τον αντίπαλό του.
Οι παρατηρητές εκτιμούν ότι το διακύβευμα της Κυριακής είναι το δημοκρατικό μέλλον της Τουρκίας. «Είτε θα χάσει ο Ερντογάν, δίνοντας στην Τουρκία μια πιθανότητα να αποκαταστήσει τη δημοκρατία, είτε θα κερδίσει και ενδεχομένως θα παραμείνει στην εξουσία για το υπόλοιπο της ζωής του», σχολίασε ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, ερευνητής στο Washington Institute.
Απέναντι στη δυσαρέσκεια που εκφράζει ένα μέρος της κοινωνίας, ο Κιλιτσντάρογλου βάσισε την εκστρατεία του σε θετικά μηνύματα, αποφεύγοντας τις προσωπικές επιθέσεις στον Ερντογάν για να επικεντρωθεί στις υποσχέσεις για την αποκατάσταση της οικονομικής σταθερότητας και των ελευθεριών. Περιβάλλεται επίσης από οικονομολόγους που χαίρουν της εμπιστοσύνης των Δυτικών επενδυτών, αλλά και πρώην συμμάχων του Ερντογάν, ώστε να προσελκύσει το εθνικιστικό και συντηρητικό τμήμα των ψηφοφόρων.
Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης τονίζει ότι προτεραιότητά του είναι η επιστροφή στο κοινοβουλευτικό σύστημα, ώστε να κλείσει το κεφάλαιο της προεδρίας που απέκτησε παντοδυναμία μετά τη συνταγματική μεταρρύθμιση του 2017. Για να γίνει αυτό, η αντιπολίτευση θα πρέπει να κερδίσει και τις βουλευτικές εκλογές, ωστόσο οι δημοσκοπήσεις δίνουν προβάδισμα στη συντηρητική συμμαχία του Ερντογάν. Το CHP θα μπορούσε πάντως να εξασφαλίσει την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο εάν στηριχθεί από το φιλοκουρδικό κόμμα και τα κόμματα της αριστεράς.
