THEPOWERGAME
Το GISAID προσφέρει έναν ασφαλή χώρο για την ανάρτηση γονιδιωμάτων των ιών. Ωστόσο, ο Peter Bogner, ο αινιγματικός δημιουργός και επόπτης του, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το μέλλον του. Ειδικότερα, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το Science o ιδρυτής του GISAID, της μεγαλύτερης βάσης δεδομένων στον κόσμο για τα γονιδιώματα του SARS-CoV-2, φαίνεται ότι προσποιήθηκε πως είναι αθλητής του Παγκοσμίου Κυπέλλου σκι, με απώτερο σκοπό να πωλήσει εκπαιδευτικά βίντεο. Ο Peter Bogner φέρεται επίσης να δημιούργησε ένα ψεύτικο alter ego, τον «Steven Meyers».
Η έρευνα του περιοδικού Science ανέδειξε ότι στους επιστήμονες που εξέφρασαν ανησυχίες για τη συμπεριφορά του Bogner «κόπηκε» η πρόσβαση στη βάση δεδομένων. Η έρευνα αναφέρει επίσης ισχυρισμούς ότι ο Μπόγκνερ κατηγόρησε τον τότε επικεφαλής του Wellcome Trust Τζέρεμι Φάραρ ότι σχεδίαζε ένα «πραξικόπημα» με τον Μπιλ Γκέιτς και τον πρώην διευθυντή των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας των ΗΠΑ για να «καταστρέψει το GISAID».
Το GISAID ορίζεται ως ένας ασφαλής χώρος για τους ιολόγους. Οι δημόσιες βάσεις δεδομένων, όπως η GenBank, την οποία διαχειρίζεται το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ (NIH), επιτρέπουν στον καθένα να χρησιμοποιεί τα δεδομένα κατά το δοκούν, αλλά το GISAID επιτρέπει στους ερευνητές να μοιράζονται τα δεδομένα μεταξύ τους και με αξιωματούχους της παγκόσμιας υγείας και να μην ανησυχούν ότι άλλοι θα πάρουν τις πληροφορίες και θα δημοσιεύσουν μια εργασία χωρίς να τους αναφέρουν ή να συνεργαστούν. Σημειώνεται πως ξεκίνησε το 2008 όταν και έλυσε ένα βασικό πρόβλημα στον τομέα της γρίπης σε μια εποχή που οι φόβοι για πανδημία γρίπης ήταν έντονοι. (Το όνομα αρχικά σήμαινε Global Initiative on Sharing Avian Influenza Data- το 2010, το “Avian” έγινε “All”.)
Όταν ξέσπασε ο COVID-19, το GISAID αποτέλεσε πόλο έλξης για τους ερευνητές του SARS-CoV-2, οι οποίοι τροφοδότησαν την πλατφόρμα με γονιδιώματα ιών σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η βάση δεδομένων διαθέτει σήμερα περισσότερες από 15 εκατομμύρια αλληλουχίες του SARS-CoV-2, πολύ περισσότερες από τα 400.000 γονιδιώματα της γρίπης που έχει συγκεντρώσει. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν το GISAID για να παρακολουθήσουν την άνοδο και την πτώση παραλλαγών του SARS-CoV-2, όπως οι Alpha, Beta, Delta και Omicron, σε όλο τον κόσμο. Η βάση δεδομένων είναι επίσης απαραίτητη για τη λήψη αποφάσεων σχετικά με το πότε και πώς θα επικαιροποιηθούν τα εμβόλια και τα θεραπευτικά μέσα, τόσο για τη γρίπη όσο και για τον COVID-19.
Η αμφιλεγόμενη βάση δεδομένων
Ωστόσο, η έρευνα της Science αποκάλυψε έναν οργανισμό που έρχεται σε ρήξη με πολλούς σημαντικούς παίκτες στην παγκόσμια κοινότητα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), του NIH, του Wellcome Trust και του Ιδρύματος Bill & Melinda Gates. Πάντως, το πιο ανησυχητικό είναι ότι πολλοί επιστήμονες διαμαρτύρονται για τις συγκεχυμένες και αυθαίρετες διαδικασίες πρόσβασης του GISAID, που κάποιοι λένε ότι εμποδίζουν την έρευνα. Αρκετοί ιολόγοι λένε ότι η ροή δεδομένων τους έχει διακοπεί χωρίς εξήγηση, σε προφανή αντίποινα για ακόμη και ήπια κριτική κατά του GISAID. Η Marion Koopmans του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου Erasmus, λέει ότι έχει λάβει πολλές κλήσεις από τον Bogner «με έναν μάλλον εκφοβιστικό τόνο». Το ίδιο και οι συνάδελφοι, προσθέτει. «Έχω ακούσει παρόμοιες εμπειρίες από αρκετούς».
Μάλιστα, η κριτική στο GISAID εντάθηκε τον περασμένο μήνα, όταν οι επιστήμονες επιτέθηκαν στον τρόπο με τον οποίο χειρίστηκε ένα μεγάλο σύνολο δεδομένων από την αγορά χονδρικής πώλησης θαλασσινών Huanan στη Γουχάν της Κίνας, που προσφέρει ενδείξεις για την προέλευση της πανδημίας. Μια εβδομάδα αργότερα, η Science αποκάλυψε ότι η GISAID διαδίδει πως ήταν η πρώτη πλατφόρμα που δημοσιοποίησε το γονιδίωμα του SARS-CoV-2 , σε αντίθεση με πολλά στοιχεία.
Εντούτοις, το μεγαλύτερο μυστήριο είναι ο ίδιος ο Μπόγκνερ, ο οποίος εισήλθε στον τομέα της υγείας το 2006 χωρίς να έχει καμία γνώση σχετικά με την έρευνα ή την επιστημονική πολιτική. Η έρευνα του Science διαπίστωσε ότι ο Bogner έχει βεβαρημένο και σκοτεινό παρελθόν. Τα επίσημα έγγραφα αναφέρουν διαφορετικές ημερομηνίες γέννησης. Παράλληλα, στις αρχές της δεκαετίας του 20, ο Bogner καταδικάστηκε για απάτη – ένα ανεπιβεβαίωτο αδίκημα για το οποίο πέρασε αρκετό καιρό στη φυλακή. Ταυτόχρονα, φαίνεται πως είχε έναν καυγά με έναν αθλητή σκι Παγκοσμίου Κυπέλλου σχετικά με χρηματοδότηση και τα κέρδη ενός εκπαιδευτικού βίντεο.
Ως εκ τούτου, ο Bogner φαίνεται ότι παρουσίαζε αναληθή στοιχεία στο βιογραφικό του ενώ οι ειδήσεις που τον αφορούν στον ιστότοπο της GISAID έχουν τροποποιηθεί. Ο Bogner συγκρούστηκε επίσης έντονα και με ένα ελβετικό ερευνητικό ινστιτούτο για τα χρήματα που του χρωστούσε η GISAID.
Ο άνθρωπος κλειδί και το alter ego
Ο Kamil, ιολόγος στο Κέντρο Επιστημών Υγείας Shreveport του Κρατικού Πανεπιστημίου της Λουιζιάνα (LSU), αναφέρει ότι γρήγορα σύναψε φιλική σχέση με κάποιον Steven Meyers, ο οποίος χρησιμοποιούσε μια διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου gisaid.org. Οι δύο τους αντάλλασσαν συχνά μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και μιλούσαν στο τηλέφωνο, μερικές φορές για ώρες, για την πανδημία, την ανταλλαγή δεδομένων -αλλά και για μουσική, μπύρα και Saturday Night Live. Ο Meyers δήλωσε ότι είχε εργαστεί προηγουμένως στην Time Warner και είχε αλλάξει δουλειά αφού το αφεντικό του στην εταιρεία αυτή, ο Peter Bogner, ξεκίνησε την GISAID το 2008.
Με την πάροδο του χρόνου, τα πράγματα έγιναν λίγο περίεργα, λέει ο Kamil. Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που έστελνε στον Meyers απαντούνταν μερικές φορές από τον λογαριασμό ηλεκτρονικού ταχυδρομείου του Bogner.
Το προφανές alter ego του Bogner είναι μόνο ένα από τα πολλά ανησυχητικά ευρήματα σχετικά με τη ζωή του και τον τρόπο με τον οποίο διευθύνει τη GISAID, τα οποία προέκυψαν κατά τη διάρκεια μιας επιστημονικής έρευνας που περιελάμβανε συνεντεύξεις με περισσότερες από 70 πηγές, αιτήματα για τον Νόμο περί Ελευθερίας της Πληροφορίας (FOIA), καθώς και ανασκοπήσεις εκατοντάδων μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και δεκάδων εγγράφων. Οι επιστήμονες και οι χρηματοδότες έχουν επίσης αρχίσει να θέτουν ερωτήματα σχετικά με τον Bogner και το δημιούργημά του, διότι η αποστολή της GISAID είναι κρίσιμη: πρέπει να προλαμβάνει, να παρακολουθεί και να καταπολεμά επιδημίες και πανδημίες.
Πολλά από αυτά τα ερωτήματα καταλήγουν τελικά σε αυτό: Μπορεί η ερευνητική κοινότητα να εμπιστευτεί τον Peter Bogner;
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
