THEPOWERGAME
Τη διατήρηση των διαύλων επικοινωνίας με το Πεκίνο επιχειρεί η Ευρώπη, διαχωρίζοντας από ένα σημείο και έπειτα τη θέση της με τις ΗΠΑ, που επιδιώκουν την αποσύνδεση της δεύτερης ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου από τη Δύση. Αυτό είναι, εξάλλου, το μήνυμα που έστειλε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ομιλία που έδωσε την Πέμπτη στις Βρυξέλλες. Μίλησε για τη διασφάλιση της «διπλωματικής σταθερότητας» και τη διατήρηση των «ανοικτών οδών επικοινωνίας» με την Κίνα, τονίζοντας ότι «δεν πιστεύω πως είναι ούτε βιώσιμο, ούτε προς το συμφέρον της Ευρώπης» να αποξενωθεί από το Πεκίνο.
Την Πέμπτη, επίσης, έφτασε ο πρωθυπουργός της Ισπανίας, Πέδρο Σάντσεθ, στην Κίνα, για να εξερευνήσει, μεταξύ άλλων, έναν ενδεχόμενο ρόλο του Πεκίνου για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Οι ΗΠΑ έχουν υποστηρίξει πως η Κίνα σχεδιάζει να εξοπλίσει τη Ρωσία με όπλα και πυρομαχικά, μια προοπτική που έχει θορυβήσει τη Δύση, όσο το πολεμικό μέτωπο στην Ουκρανία παρατείνεται για δεύτερο έτος. Εν όψει των ισπανικών εκλογών στα τέλη Δεκεμβρίου και μερικούς μήνες πριν αναλάβει η Μαδρίτη την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, η παρουσία του Σάντσεθ στο Φόρουμ του Μπάο για την Ασία στο νησί Χαϊνάν και η συνάντησή του με τον πρόεδρο της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, επιβεβαιώνει τη διάθεση της Ευρώπης να εξαντλήσει τις δυνατότητες διαλόγου με το Πεκίνο, σε μια περίοδο γεωπολιτικών εντάσεων.
Το ισχυρότερο κράτος στον κόσμο
Πέραν τούτου, όμως, οι κυβερνώντες στην Ευρώπη αναγνωρίζουν πως δεν υπάρχουν περιθώρια για να επαναπαύονται, όταν ο Κινέζος πρόεδρος θέλει, επί της ουσίας, η χώρα του να γίνει το «ισχυρότερο κράτος στον κόσμο», όπως είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Εν όψει της προγραμματισμένης επίσκεψής της μαζί με τον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, στο Πεκίνο την επόμενη εβδομάδα, πρόσθεσε πως η Κίνα έχει σκληρύνει τη στρατηγική θέση της. Απευθυνόμενη σε εκδήλωση του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής και του Ινστιτούτου Κινεζικών Σπουδών Μερκατόρ, τόνισε πως η πολιτική ηγεσία του Πεκίνου γίνεται «πιο καταπιεστική στο εσωτερικό της χώρας» και «πιο κατηγορηματική στο εξωτερικό».
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών έχει προηγηθεί μια σειρά επισκέψεων που είναι σημαδιακές για την τρέχουσα συγκυρία. Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, βρέθηκε στην Κίνα πέρυσι τον Νοέμβριο, ενώ η παρουσία του Σάντσεθ αυτήν την εβδομάδα αποτελεί το πρώτο ταξίδι Ευρωπαίου αξιωματούχου μετά την έναρξη της τρίτης θητείας του Σι Τζινπίνγκ. Ο Κινέζος πρόεδρος ήταν φιλοξενούμενος του Ρώσου ομολόγου του, Βλαντίμιρ Πούτιν, μέσα στον Μάρτιο. Τότε, μάλιστα, ο Τζινπίνγκ υπέβαλε σχέδιο στο Κρεμλίνο για την κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, που αποδοκιμάστηκε από τη Δύση, καθώς, μεταξύ άλλων, δεν «κατονομάζεται ο επιτιθέμενος και το θύμα», όπως είχε δηλώσει με έμφαση η υπουργός Εξωτερικός της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ. Μέσα στον Μάρτιο, επίσης, η πρόεδρος της Κομισιόν είχε επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο και συνομίλησε με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Πόλωση μεταξύ των δύο δυνάμεων
Οι ΗΠΑ ασκούν πιέσεις στους συμμάχους τους, προκειμένου να υιοθετήσουν μια ακόμη πιο αυστηρή στάση απέναντι στην Κίνα. Η πόλωση μεταξύ των δύο δυνάμεων επεκτείνεται σχεδόν σε όλα τα μέτωπα της πολιτικής και οικονομικής ζωής. Εκτός της συμπαράστασης που παρέχει η Ουάσινγκτον στην Ταϊβάν, προκαλώντας τη μεγάλη δυσαρέσκεια του Πεκίνου, η αντιπαλότητα αυτή βαραίνει τις μεταξύ τους οικονομικές σχέσεις. Δασμοί, αντίποινα, περιορισμοί στη μεταφορά τεχνολογίας και κατηγορίες κατασκοπείας αποτελούν εμπόδια στην εξομάλυνση του κλίματος.
Μόλις αυτήν την εβδομάδα αποκαλύφθηκε πως η Binance, το μεγαλύτερο ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων στον κόσμο, έκρυβε διασυνδέσεις με την Κίνα επί σειρά ετών. Σύμφωνα με τους Financial Times, ο διευθύνων σύμβουλος της Binance, Τσάνπενγκ Ζάο, και άλλα υψηλά στελέχη επανειλημμένα τόνιζαν στους υπαλλήλους τους να μην αναφέρουν την παρουσία της εταιρείας στην Κίνα, συμπεριλαμβανομένης μιας τράπεζας που κατέβαλε μισθοδοσίες στη χώρα.
Αυτές τις ημέρες, η Ουάσινγκτον εξετάζει να απαγορεύσει ολοσχερώς τη χρήση του TikTok, ενός από τα επικρατέστερα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ, αποβλέποντας στη θωράκιση των δεδομένων των χρηστών. Γι’ αυτόν τον λόγο, και η πρόεδρος της Κομισιόν τόνισε πως θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για να μη χρησιμεύουν τα κεφάλαια, η εξειδίκευση και η τεχνογνωσία των εταιρειών της ΕΕ στην αναβάθμιση των στρατιωτικών δυνατοτήτων και της συλλογής πληροφοριών από «συστημικούς αντιπάλους», στους οποίους συγκαταλέγεται η Κίνα.