THEPOWERGAME
Σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια υπολογίζεται το κόστος ανοικοδόμησης των περιοχών που επλήγησαν μοιραία από τους μεγάλους σεισμούς στην νοτιοανατολική Τουρκία και τη γειτονική Συρία. Αν και ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεσμεύτηκε πως η ανέγερση νέων κτιρίων στη θέση αυτών που κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι θα έχει ολοκληρωθεί μέσα σε έναν χρόνο, ειδήμονες αμφιβάλουν εάν κάτι τέτοιο είναι εφικτό.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της JP Morgan, το κόστος ανοικοδόμησης κτιρίων και υποδομών στην Τουρκία που επλήγησαν από τους σεισμούς της 6ης Φεβρουαρίου, προκαλώντας τον θάνατο πάνω από 45.000 ανθρώπων και στις δυο χώρες, θα φθάσει τα 20 με 25 δισ. δολάρια. Ορισμένες εκτιμήσεις κυμαίνονται από τα 10 έως τα 50 δισ. δολάρια, ενώ η τοπική κυβέρνηση της Αντιόχειας υπολογίζει πως οι δαπάνες θα φθάσουν έως τα 100 δισ. δολάρια.
Η Συνομοσπονδία Επιχειρήσεων της Τουρκίας (TURKONFED) θεωρεί πως το οικονομικό πλήγμα από τους σεισμούς θα ξεπεράσει τα 84 δισ. δολάρια, εκ των οποίων περίπου 70,8 δισ. δολάρια αφορούν την αποκατάσταση χιλιάδων κατοικιών, τα 10,4 δισ. δολάρια την απώλεια εθνικού εισοδήματος και τα 2,9 δισ. δολάρια την απώλεια ημερών εργασίας. Περίπου 13,4 εκατ. άνθρωποι κατοικούν στις 10 περιφέρειες που επλήγησαν από τον σεισμό, αντιπροσωπεύοντας το 15% του πληθυσμού της Τουρκίας που παράγει σχεδόν το 10% του ΑΕΠ.
Εντούτοις, το πλήγμα στην ευρύτερη οικονομία της χώρας θα είναι μικρότερο σε σχέση με τον σεισμό του 1999 που χτύπησε τη βορειοδυτική Τουρκία. Τότε μεγάλες βιομηχανίες υπέστηκαν μεγάλο πλήγμα, σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η οικονομία της Τουρκίας διανύει, ωστόσο, μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας διότι ο πληθωρισμός είναι εξαιρετικά υψηλός, με τα νοικοκυριά να δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν στο κόστος διαβίωσης.
Αν και ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 57,7% τον Ιανουάριο από το 85,45% τον περσινό Οκτώβριο, έχει σημειώσει μεγάλη άνοδο σε σχέση με τον Ιούνιο του 2020 που κυμαίνονταν στο 12,6%. Αυτές οι αλματώδεις ανατιμήσεις με τη συνακόλουθη αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας αποδίδονται στην ανορθόδοξη νομισματική πολιτική που ακολουθεί η Τουρκία, αρνούμενη να αυξήσει τα επιτόκια για την ανάσχεση του πληθωρισμού.
Μετά τις τραγικές εξελίξεις στην νοτιοανατολική Τουρκία, ο κρατικός προϋπολογισμός αναμένεται να δεχτεί πλήγμα λόγω των δημόσιων δαπανών που απαιτούνται για τη στήριξη ενός μεγάλου αριθμού ανθρώπων, οι οποίοι έχασαν τη στέγη και τα υπάρχοντα τους από τον σεισμό. Στοιχεία του πρακτορείου Reuters κάνουν λόγο για μείωση του ΑΕΠ έως κατά δυο ποσοστιαίες μονάδες.
«Άλλο είναι να ανοικοδομείται κάτι έτσι όπως ήταν και διαφορετικό να γίνει με ασφαλέστερο τρόπο», δηλώνει στους Financial Times η Τιτσιάνα Ροσέτο, πολιτική μηχανικός που εξειδικεύεται στην στατικότητα των κτιρίων και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Κτίρια που είχαν κατασκευαστεί ακόμη και το 2019 δεν άντεξαν στους σεισμούς των 7,8 και 7,5 ρίχτερ. Μεγάλη κριτική έχει ασκηθεί στην τακτική χορήγησης «αμνηστιών» έναντι χρηματικού προστίμου για την παραβίαση οικοδομικών και αντισεισμικών κανόνων, ακόμη και των αυτών που επιβλήθηκαν μετά τον σεισμό του 1999. Οικοδομικές αμνηστίες αντιστοιχούσαν σε πάνω από 75.000 κτίρια στις σεισμόπληκτες περιοχές, σύμφωνα με ένωση των τεχνικών επιμελητηρίων της χώρας και το BBC.