THEPOWERGAME
Κάθε βιομηχανικό μηχάνημα νέας γενιάς, κάθε προηγμένη τεχνολογικά συσκευή, κάθε ρομποτικό μηχάνημα, δεν έχει… καρδιά, ψυχή και πάνω απ’ όλα μυαλό, αν δεν έχει ημιαγωγό, το γνωστό μας «τσιπάκι». Η παγκόσμια διαμάχη για την κυριαρχία στον τομέα των ημιαγωγών βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και το 2023 είναι πολύ πιθανό να αποδειχθεί κομβικό έτος για τις επόμενες δεκαετίες.
Πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα. Στις 2 Αυγούστου 2022 η τότε πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, Νάνσι Πελόζι, επισκέφθηκε την Ταϊβάν και λίγο έλλειψε η επίσκεψη αυτή να προκαλέσει τον τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, με την Κίνα να απειλεί με αντίποινα. Στην καρδιά της διαμάχης ΗΠΑ-Κίνας δεν βρίσκεται τόσο η Ταϊβάν ως γεωγραφική θέση, αλλά περισσότερο ως η χώρα που ευθύνεται για το «ιερό δισκοπότηρο» της τεχνολογίας, όπως αποκαλούνται οι ημιαγωγοί.
Τα τσιπάκια εξελίσσονται σε πολύτιμο αγαθό του παγκόσμιου επιχειρείν, γιατί όποιος καταφέρει να αποκτήσει τον έλεγχο της αγοράς, είναι δεδομένο ότι θα έχει τον πρώτο λόγο στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η ψηφιακή τεχνολογία και τα δίκτυα 5G. Η Ταϊβάν είναι η χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής, άνω του 90%, ημιαγωγών νέας γενιάς, στους οποίους βασίζονται οι συσκευές και τα μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας.
Τους τελευταίους μήνες, οι ΗΠΑ έχουν εφαρμόσει τους μεγαλύτερους περιορισμούς στα χρονικά, όσον αφορά θέματα όπως τι τσιπάκια μπορούν να πωληθούν στην Κίνα και ποιοι μπορούν να εργαστούν για κινεζικές επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, έχουν βάλει στο στόχαστρο την πλευρά της προσφοράς του κλάδου των ημιαγωγών, προσφέροντας γενναιόδωρες κρατικές επιδοτήσεις για να επιστρέψουν στην Αμερική εργοστάσια. Άλλες κυβερνήσεις σε Ευρώπη και Ασία, όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, στις οποίες εδρεύουν μεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου, έχουν εφαρμόσει παρόμοια μέτρα για να διατηρήσουν την ισχύ τους στη συγκεκριμένη αγορά. Η Κίνα δεν θα μπορούσε να μην αντιδράσει. Πολλές κινεζικές εταιρείες αναζητούν τρόπους να παρακάμψουν τους αμερικανικούς περιορισμούς. Λέγεται ότι μία από αυτές έχει ήδη προσπαθήσει να κάνει τα τσιπάκια που κατασκευάζει να μοιάζουν λιγότερο προηγμένα. Η Κίνα παραμένει μία τεράστια και ελκυστική αγορά και δύσκολα θα βγει από το παιχνίδι.
Η επιθετική πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών στο θέμα των ημιαγωγών και ευρύτερα της τεχνολογίας αναμένεται να δοκιμαστεί το 2023. Ταυτόχρονα κινδυνεύει να γίνει κυρίαρχη τάση παγκοσμίως. Τέτοιες πολιτικές έχουν τη δυναμική να κατακερματίσουν την παγκόσμια αγορά ημιαγωγών, κλιμακώνοντας ακόμη περισσότερο τις γεωπολιτικές εντάσεις, αφού οι χώρες που δεν θα έχουν πρόσβαση στους πολύτιμους ημιαγωγούς θα κινδυνεύουν να μείνουν πίσω τεχνολογικά.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες στοχεύουν στον «μεγάλο επαναπατρισμό». Διέθεσαν 52 δισ. δολάρια για την κατασκευή και έρευνα ημιαγωγών το 2022 και από αυτά, τα 39 δισ. δολάρια θα χρησιμοποιηθούν ως επιδοτήσεις για την κατασκευή εργοστασίων σε αμερικανικό έδαφος. Μεγάλο κομμάτι των πόρων θα κατευθυνθεί στην κατασκευή ημιαγωγών για στρατιωτική χρήση. Οι αμυντικές εφαρμογές είναι και ο λόγος που η ταϊβανέζικη TSMC, η μεγαλύτερη εταιρεία ημιαγωγών του πλανήτη, επένδυσε 40 δισ. δολάρια στην κατασκευή ημιαγωγών 5 και 3 νανομέτρων, που είναι οι πιο εξελιγμένες μορφές, στις ΗΠΑ. Ακόμη όμως και αν η παραγωγή επιστρέψει στις ΗΠΑ, οι μεγάλοι παίκτες όπως η Apple θα πρέπει να βρουν λύση σε μία πολύ δύσκολη εξίσωση, αφού το κόστος παραγωγής στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι είναι 50% υψηλότερο από την Ταϊβάν και οι επιδοτήσεις δεν το καλύπτουν.
Όσο για την Κίνα, οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι δεν θα προχωρήσει σε αντίποινα γιατί έτσι και αλλιώς οι ΗΠΑ προηγούνται στο θέμα της τεχνογνωσίας. Όχι στον τομέα των ημιαγωγών τουλάχιστον. Η Κίνα όμως ελέγχει το 80% της παγκόσμιας ικανότητας διύλισης για σπάνιες γαίες, οι οποίες είναι σημαντικές τόσο στην κατασκευή μερών πολεμικών αεροσκαφών όσο και για εξαρτήματα συσκευών καθημερινής χρήσης, όπως οθόνες και μπαταρίες και θα μπορούσε να επιβάλλει τους δικούς περιορισμούς, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά της τεχνολογικής διαμάχης.