THEPOWERGAME
Η αυξανόμενη επιρροή της Κίνας αναδιαμορφώνει τον κόσμο, με άμεσες συνέπειες για την ασφάλεια και τις δημοκρατίες μας. Τάδε έφη Γενς Στόλτενμπεργκ, στη συνέντευξη που έδωσε τον περασμένο Ιούνιο στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ποια ακριβώς είναι η επιρροή της Κίνας;
Αν λάβουμε υπόψη μόνο τις υποθέσεις της Huawei παλαιότερα και σήμερα του TikTok, το Πεκίνο έχει αποδείξει ότι μέσω της τεχνολογίας έχει μάτια παντού. Από τις αναρίθμητες συνοικίες των μεγαλουπόλεων της πολυπληθέστερης χώρας του κόσμου, στις οποίες προσπαθεί να ελέγξει το κατά πόσο τηρούνται τα περιοριστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας, μέχρι την Ευρώπη και την Αμερική, όπου υπάρχουν Κινέζοι ή κινεζικοί επιχειρηματικοί κολοσσοί ή όπου μέσω των τεχνολογικών του κολοσσών έχει πάρει δουλειές που αγγίζουν νευραλγικά σημεία, όπως τα λιμάνια και τα τελωνεία.
Πρόσφατα το περιοδικό Newsweek έκανε λόγο για αυξημένη παρουσία κινεζικών αρχών ασφαλείας στις ΗΠΑ και σε πολλές άλλες χώρες, καθώς και για ένα εκτεταμένο δίκτυο επιχειρήσεων του Κομμουνιστικού Κόμματος, που λειτουργεί σχεδόν σε ολόκληρο τον κόσμο. Βασικός στόχος, η παρακολούθηση των Κινέζων που διαμαρτύρονται για το καθεστώς.
Αμερικανοί και Ευρωπαίοι (περισσότερο οι Αμερικανοί μέχρι στιγμής) πιστεύουν ότι το Πεκίνο χρησιμοποιεί τις κινεζικές τεχνολογικές εταιρείες για να συλλέγει δεδομένα και να παρακολουθεί σαν άλλος… Μεγάλος Αδελφός τους Δυτικούς. Πιο πρόσφατα παραδείγματα, στις ΗΠΑ η απόφαση του Κογκρέσου να απαγορεύσει το TikTok και στην Ευρώπη η προσπάθεια ευρωβουλευτών να μπλοκάρουν τη συμμετοχή της κινεζικής Nuctech σε διαγωνισμούς για την εγκατάσταση εξοπλισμού ασφαλείας σε ευρωπαϊκά τελωνεία.
Η μητρική του TikTok, ByteDance, κατηγορείται ότι απέσπασε προσωπικά δεδομένα δημοσιογράφων του BuzzFedd News και των Financial Times, καθώς και ανθρώπων με τους οποίους είχαν συνδεθεί μέσω της δημοφιλούς πλατφόρμας TikTok. Ωστόσο, η απόφαση του Κογκρέσου αφορούσε την απαγόρευση του TikTok σε τηλέφωνα της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, για λόγους εθνικής ασφάλειας και ασφάλειας προσωπικών δεδομένων. Παρόμοιες ανησυχίες υπάρχουν και στην Ευρώπη. Η Γαλλία έσπευσε να προειδοποιήσει το TikTok ότι θα πρέπει να δώσει σαφείς εξηγήσεις και ότι η Ευρώπη δεν θα επιτρέψει ανάλογες πρακτικές.
Η Κίνα, μέσω του made in China, το οποίο ξεκίνησε ως φθηνά εργατικά χέρια για τα εργοστάσια της Δύσης που μεταφέρθηκαν στην ενδοκίνα και εξελίχθηκε σε εξαγωγές τεχνολογίας και εισβολή κινεζικών τεχνολογικών εταιρειών στο παγκόσμιο εμπόριο, έχει καταφέρει να χτυπήσει διαγωνισμούς σε ΗΠΑ και Ευρώπη ή να αποκτήσει σημαντική παρουσία σε επίπεδο χρηστών (π.χ. το TikTok), εγείροντας ανησυχίες για τα δεδομένα που καταλήγουν στα γραφεία του Κομμουνιστικού Κόμματος και του μόνιμου πλέον προέδρου του, Σι Τζινπίνγκ.
Μέσω της τεχνολογίας, επίσης, η Κίνα θα μπορούσε πολύ σύντομα να έχει υπό τον έλεγχό της νευραλγικές υπηρεσίες ασφαλείας. Σε επιστολή που απέστειλε ομάδα ευρωβουλευτών στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις αρχές Δεκεμβρίου, προειδοποίησε ότι η χρηματοδότηση ύψους 1 δισ. ευρώ που ετοιμάζεται να διαθέσει η ΕΕ στις χώρες-μέλη για την αγορά εξοπλισμού τελωνειακών ελέγχων, θα πρέπει να αποκλείσει από τη διαδικασία την εταιρεία Nuctech. Γιατί η Nuctech είναι ένας κρατικός κατασκευαστής της Κίνας που ειδικεύεται σε μηχανήματα ακτίνων Χ, scanners και συστήματα εντοπισμού εκρηκτικών μηχανισμών. Μάλιστα, για χρόνια επικεφαλής της εταιρείας ήταν ο γιος του πρώην Κινέζου προέδρου, Χου Τζιντάο.
Οι ευρωβουλευτές ανησυχούν ότι ενδεχόμενο deal με τη Nuctech θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια της Ευρώπης, επιτρέποντας σε ευαίσθητες πληροφορίες για αγαθά και ταξιδιώτες να βρεθούν στα χέρια της κινεζικής κυβέρνησης.
Είναι σαν να βάζουμε τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα, σκέφτονται ορισμένοι Ευρωπαίοι, γιατί το θέμα της εμπλοκής του Πεκίνου σε θέματα παρακολούθησης δεν είναι καινούριο. Το 2021 αποκαλύφθηκε ότι υπάλληλοι της Huawei στην Ολλανδία και την Κίνα μπορούσαν να παρακολουθήσουν ευαίσθητα δεδομένα εκατομμυρίων Ολλανδών πολιτών, όπως τα αρχεία κλήσεων.
Στις αρχές του 2023 αναμένεται το πόρισμα της έρευνας των ιρλανδικών Αρχών για τη μεταφορά δεδομένων εκατομμυρίων Ευρωπαίων από την TikTok στην Κίνα, καθώς η επιτροπή προστασίας προσωπικών δεδομένων της Ιρλανδίας είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση της ByteDance με τους σχετικούς κανόνες της ΕΕ. Ανώτερα στελέχη της TikTok έχουν παραδεχθεί ότι εργαζόμενοι της εταιρείας στην Κίνα απέκτησαν πρόσβαση σε δεδομένα Ευρωπαίων, ενώ αποκάλυψαν ότι τα δεδομένα των Ευρωπαίων χρηστών αποθηκεύονται στις ΗΠΑ και στη Σιγκαπούρη.