Τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τον εμβολιασμό ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά εργαλεία για την πρόληψη ασθενειών και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας ενέκριναν οι υπουργοί Υγείας της ΕΕ. Υπογραμμίζουν ότι τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να επωφεληθούν από μια ακόμη πιο συντονισμένη προσέγγιση της ΕΕ στον εμβολιασμό για την πρόληψη και τον περιορισμό της εξάπλωσης επιδημιών και ασθενειών που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό. Τα συμπεράσματα επικεντρώνονται σε δύο τομείς δράσης: την καταπολέμηση του δισταγμού για τα εμβόλια και την προετοιμασία για τις επερχόμενες προκλήσεις μέσω της συνεργασίας της ΕΕ.
Μαθήματα από την COVID-19
Τα συμπεράσματα υπογραμμίζουν την ανάγκη των μαθημάτων από την πανδημία της COVID-19 προκειμένου να υπάρχει καλύτερη προετοιμασία για μελλοντικές κρίσεις δημόσιας υγείας. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η ΕΕ έχει διαπιστώσει την ανάπτυξη μιας σειράς λύσεων και εργαλείων που μπορούν να είναι επωφελείς για την καταπολέμηση ασθενειών, οι οποίες μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό. Η ψηφιοποίηση, με τη συλλογή και ανταλλαγή δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και η θέσπιση του ψηφιακού πιστοποιητικού της ΕΕ για την COVID και η συνεργασία για την προμήθεια, την αγορά και τη διανομή εμβολίων σε επίπεδο ΕΕ υπήρξαν σημαντικά ορόσημα για τη δημόσια υγεία.
Η πανδημία της COVID-19 έδειξε επίσης το μέγεθος και το εύρος των προβλημάτων που σχετίζονται με τη διστακτικότητα των εμβολίων.
Ο κίνδυνος της παραπληροφόρησης
Η πανδημία της COVID-19 έδειξε τις απειλές και τις προκλήσεις της παραπληροφόρησης για την κοινωνία. Για την αντιμετώπιση των επακόλουθων κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία, τα συστήματα υγείας και την αποτελεσματική διαχείριση κρίσεων, τα συμπεράσματα καλούν:
– την Επιτροπή να δημιουργήσει ένα φόρουμ εμπειρογνωμόνων για τον δισταγμό εμβολιασμού
– την Επιτροπή να ενισχύσει τον συντονισμό μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ για τον εμβολιασμό και την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης
– τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να αναπτύξουν ευκαιρίες κατάρτισης για επαγγελματίες υγείας ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη γνώση των τεχνικών και των εργαλείων για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σχετικά με τα εμβόλια
Ενίσχυση της συνεργασίας της ΕΕ
Όσον αφορά την ενισχυμένη συνεργασία της ΕΕ, τα συμπεράσματα προτείνουν πρόσθετες δράσεις όπως:
– διερεύνηση της προστιθέμενης αξίας και των δυνατοτήτων υπέρβασης των νομικών και τεχνικών φραγμών στη διαλειτουργικότητα των (υπο)εθνικών συστημάτων πληροφοριών εμβολιασμού
– ανάπτυξη της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με πιθανά πλεονάσματα και ελλείψεις βασικών εμβολίων. Αυτό θα επέτρεπε πιθανή μεταπώληση ή δωρεά μεταξύ των κρατών μελών
– αξιοποίηση της δυνατότητας για κοινή προμήθεια εμβολίων
Η πανδημία έχει οδηγήσει σε μια σειρά από σημαντικές ενέργειες σε επίπεδο ΕΕ. Ένα παράδειγμα είναι η δημιουργία Αρχής Ετοιμότητας και Αντιμετώπισης Έκτακτων Υγειονομικών Αναγκών (HERA) για τη βελτίωση της ετοιμότητας και της απάντησης σε σοβαρές διασυνοριακές απειλές στον τομέα των ιατρικών αντίμετρων.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), 3,5-5 εκατομμύρια θάνατοι προλαμβάνονται ετησίως χάρη στον εμβολιασμό. Πολλές περισσότερες περιπτώσεις ασθένειας αποφεύγονται, μειώνοντας έτσι την επιβάρυνση των συστημάτων υγείας.
Ωστόσο, τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης σε πολλές περιοχές της ΕΕ πέφτουν πολύ κάτω από τα συνιστώμενα επίπεδα. Οι μολυσματικές ασθένειες μπορούν εύκολα να επιστρέψουν υπό τέτοιες συνθήκες. Ένα παράδειγμα αυτού είναι η επιδημία ιλαράς που έχει ξεσπάσει τα τελευταία χρόνια σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες.
Ο ΠΟΥ έχει μάλιστα κατατάξει το δισταγμό για τα εμβόλια μεταξύ των 10 μεγαλύτερων απειλών για την παγκόσμια υγεία.
