ΗΠΑ: Η δύσκολη διετία του Μπάιντεν και η αποδυνάμωση του Τραμπ

Ο πληθωρισμός, βασική ανησυχία των Αμερικανών ψηφοφόρων όταν πήγαν να ψηφίσουν στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ

Ο Τζο Μπάιντεν © EPA/JIM LO SCALZO

Πριν από τις φετινές ενδιάμεσες εκλογές στις ΗΠΑ, κάθε κυβερνών κόμμα είχε χάσει τις 36 από τις 39 αντίστοιχες αναμετρήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί από τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο και έπειτα. Αν και αυτή τη φορά αναμένεται να μειωθεί η σφαίρα επιρροής των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο, χάνοντας πιθανότατα τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αναδύεται ισχυρότερος με την αποδυνάμωση του Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος βλέπει στο πρόσωπο του 44χρόνου Ρον ντε Σάντις τον πολιτικό του αντίπαλο για το χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων στις επόμενες προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Με τη διαφορά μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών να είναι οριακή για την κατάκτηση της Γερουσίας των ΗΠΑ και με τους Ρεπουμπλικανούς να υπερισχύουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων, ο Αμερικανός πρόεδρος δεν θα μπορεί να περνά νομοσχέδια από το Κογκρέσο με τόση ευκολία όσο την πρώτη διετία αφότου ανέλαβε τα ηνία του Λευκού Οίκου. Οι Ρεπουμπλικανοί μπορεί να επιδιώξουν τη ματαίωση τμημάτων από το νομοσχέδιο για τη μείωση του πληθωρισμού (Inflation Reduction Act), ύψους 430 δισ. δολαρίων, όπου περιλαμβάνονται μέτρα για την αύξηση της φορολογίας στις επιχειρήσεις, την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και τη μείωση του κόστους των φαρμάκων.

Οι Ρεπουμπλικανοί έχουν επίσης αφήσει υπόνοιες για το ενδεχόμενο μείωσης της βοήθειας που παρέχουν οι ΗΠΑ στο πολεμικό μέτωπο της Ουκρανίας, γεγονός που έχει προβληματίσει βαθύτατα την Ευρώπη, που ήδη έχει επωμισθεί τεράστιες δαπάνες για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Ωστόσο, μια τέτοια εξέλιξη φαίνεται απόμακρη. Πρόσφατες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως το μεγαλύτερο κομμάτι της κοινής γνώμης στις ΗΠΑ υποστηρίζει την παροχή οικονομικής, ανθρωπιστικής και στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή στα τέλη Φεβρουαρίου. Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις ΗΠΑ – Κίνας, δεν αναμένεται καμία μεταβολή στη στάση της Ουάσιγκτον. Πάντως, το «κόκκινο κύμα» των Ρεπουμπλικανών δεν επιβεβαιώθηκε στις ενδιάμεσες εκλογές των ΗΠΑ.

Πληθωρισμός: Οι Αμερικανοί ψήφισαν με γνώμονα ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Oι Αμερικανοί ψηφοφόροι είχαν μια βασική ανησυχία όταν πήγαν να ψηφίσουν στις ενδιάμεσες εκλογές την Τρίτη. Αυτή είναι η αλματώδης αύξηση του πληθωρισμού, ο οποίος κινείται στο υψηλό 40ετίας, φθάνοντας στο 8,2% τον Σεπτέμβριο. Όπως έδειξε πρόσφατη σφυγμομέτρηση των Wall Street Journal, Associated Press και Fox News, με τη συμμετοχή πάνω από 93.000 Αμερικανών, οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα φέρνουν τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, παρά το κόστος της βενζίνης ή τις δαπάνες των μεταφορών.

Aν και οι Ρεπουμπλικανοί επιρρίπτουν ευθύνες στο οικονομικό πακέτο των 1,9 τρισ. δολαρίων της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι παγκόσμιο πρόβλημα. Ξεκίνησε με τις καθυστερήσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες, λόγω της μεγάλης συμφόρησης που προκλήθηκε από την εκτόξευση της ζήτησης εν μέσω της πανδημίας. Εν συνεχεία, κορυφώθηκε από τη 12μήνη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη και τη συνακόλουθη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Εντούτοις, η τρέχουσα συγκυρία εμπεριέχει πολλαπλούς κινδύνους για τους κυβερνώντες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, έχασε την κοινοβουλευτική πλειοψηφία τον περασμένο Ιούνιο λόγω του πληθωρισμού και του δυσθεώρητου κόστους ενέργειας. Ο κυβερνητικός συνασπισμός του Μάριο Ντράγκι κατέρρευσε τον Ιούλιο και αναδείχθηκε το δεξιότερο κυβερνητικό σχήμα στη μεταπολεμική περίοδο, με πρωθυπουργό την Τζόρτζια Μελόνι των Αδελφών της Ιταλίας. Στη Σουηδία, ο κεντροαριστερός κυβερνητικός συνασπισμός έχασε και οι ακροδεξιοί Σουηδοί Δημοκράτες διαμόρφωσαν συμμαχία με το Κόμμα των Μετριοπαθών.

Ιστορικά, ο πληθωρισμός προκαλούσε μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια και πολιτική αστάθεια. Αλλά οι ανατιμήσεις ήταν συγχρονισμένες στον δυτικό κόσμο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πετρελαϊκή κρίση της δεκαετίας του ’70. Ο υποτονικός πληθωρισμός ήταν επίσης παγκόσμιο φαινόμενο, ιδίως τη δεκαετία πριν από την πανδημία. Μολονότι έχει πολλαπλασιαστεί σήμερα το ενεργειακό κόστος στην Ευρώπη, παραμένει αυξημένο και στις ΗΠΑ, με άνοδο 19,8% τον Σεπτέμβριο από 23,8% τον Αύγουστο.

ΙΛΥΔΑ
0.00%
1.81
AKTR
0.10%
4.98
ΔΕΗ
0.15%
13.00
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0.00%
3.87
ΕΛΠΕ
-1.32%
7.46
ΠΕΤΡΟ
0.00%
8.48
ΟΛΠ
-1.75%
39.20
TITC
-0.61%
40.55
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
-0.48%
18.50
ΕΥΑΠΣ
0.30%
3.29
ΛΟΥΛΗ
-1.63%
3.02
ΛΕΒΠ
0.00%
0.00
ΠΡΕΜΙΑ
-3.26%
1.19
NOVAL
0.00%
2.38
ΙΝΤΚΑ
-1.84%
2.93
ΧΑΙΔΕ
2.04%
0.75
ΔΡΟΜΕ
0.00%
0.30
ACAG
-1.88%
5.73
ΑΣΚΟ
0.29%
3.45
ΚΥΡΙΟ
-3.19%
0.79
ΣΑΤΟΚ
0.00%
0.00
ΛΕΒΚ
0.00%
0.00
ΝΑΚΑΣ
0.00%
0.00
BOCHGR
-1.82%
5.40
ΚΕΚΡ
-1.75%
1.12
ΠΛΑΘ
-2.05%
3.82
ΡΕΒΟΙΛ
-1.56%
1.58
ΕΛΛ
-0.69%
14.30
ΥΑΛΚΟ
0.00%
0.00
ΙΚΤΙΝ
2.27%
0.34
ΟΠΑΠ
-1.16%
18.71
ΜΥΤΙΛ
-0.82%
41.30
ΔΟΜΙΚ
0.88%
2.29
ΦΡΛΚ
-1.39%
3.91
ΜΕΡΚΟ
2.94%
35.00
ΣΑΡ
-1.09%
12.70
ΟΤΟΕΛ
1.27%
11.14
ΚΡΙ
0.83%
14.66
ΙΑΤΡ
0.56%
1.79
ΠΑΙΡ
3.69%
0.79
ΜΟΤΟ
1.16%
2.62
ΣΠΕΙΣ
0.35%
5.74
ΚΟΡΔΕ
1.23%
0.41
ΠΡΟΦ
0.39%
5.21
ΒΟΣΥΣ
0.00%
0.00
ΕΛΙΝ
2.94%
2.10
OPTIMA
-2.10%
14.00
ΑΚΡΙΤ
3.41%
0.85
ΤΕΝΕΡΓ
0.00%
0.00
ΚΕΠΕΝ
-4.44%
1.72
ΔΟΥΡΟ
0.00%
0.00
ΠΡΔ
0.00%
0.23
ΑΑΑΚ
-10.00%
4.50
ΑΤΡΑΣΤ
0.46%
8.76
ΒΙΟΚΑ
-0.96%
1.55
ΠΑΠ
-0.40%
2.51
ΙΝΤΕΤ
2.64%
1.17
ΠΕΙΡ
-2.45%
4.70
ΜΙΝ
0.42%
0.48
ΕΤΕ
-0.79%
9.10
ΒΙΟΤ
-5.00%
0.19
ΑΛΜΥ
0.00%
5.00
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
-0.63%
1.57
ΜΕΝΤΙ
0.00%
0.00
ΜΟΗ
-1.57%
20.08
ΟΛΘ
1.33%
30.50
ΣΕΝΤΡ
-0.30%
0.33
ΕΕΕ
0.69%
43.74
ΚΟΥΕΣ
-2.07%
6.16
ΕΥΔΑΠ
0.00%
5.79
ΜΙΓ
1.73%
2.35
ΦΛΕΞΟ
0.00%
0.00
ΦΡΙΓΟ
-3.85%
0.25
ΔΑΙΟΣ
-8.50%
3.66
ΦΑΙΣ
-0.27%
3.73
ΛΑΝΑΚ
4.12%
0.89
CENER
-3.10%
8.43
ΝΑΥΠ
4.00%
0.73
ΙΝΤΕΚ
0.32%
6.21
ΜΑΘΙΟ
-6.29%
0.67
ΚΑΡΕΛ
0.00%
0.00
ΑΤΤ
-0.68%
0.73
ΑΤΤΙΚΑ
-0.94%
2.11
ΕΣΥΜΒ
-0.95%
1.04
ΕΥΡΩΒ
-3.11%
2.31
ΚΤΗΛΑ
0.00%
0.00
ΕΛΣΤΡ
-3.23%
2.10
ΑΔΜΗΕ
-2.53%
2.70
DIMAND
0.72%
8.42
ΒΙΟΣΚ
-0.35%
1.43
ΑΒΑΞ
-1.93%
1.93
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
-0.14%
1.39
ΠΛΑΚΡ
2.84%
14.50
ΛΑΒΙ
-1.82%
0.76
EVR
4.63%
1.70
ΓΕΒΚΑ
0.00%
0.00
ΑΛΦΑ
-2.13%
2.07
ΟΤΕ
-0.89%
15.68
ΜΕΒΑ
0.00%
0.00
ΑΣΤΑΚ
0.00%
6.60
ΞΥΛΠ
0.00%
0.00
ΙΝΛΟΤ
0.19%
1.07
CNLCAP
-0.74%
6.70
ΑΤΕΚ
-7.56%
1.10
ΛΑΜΨΑ
0.00%
0.00
ΕΚΤΕΡ
-0.65%
1.85
ΔΑΑ
1.28%
9.46
ΑΝΔΡΟ
0.91%
6.64
ΞΥΛΚ
-1.20%
0.25
ΠΡΟΝΤΕΑ
0.00%
0.00
ΜΠΕΛΑ
2.11%
26.10
ΚΟΥΑΛ
-0.36%
1.10
ΕΛΒΕ
-1.78%
4.96
ΤΖΚΑ
-3.85%
1.25
ΕΛΧΑ
-1.04%
1.91
ΑΡΑΙΓ
0.00%
11.52
ΕΠΙΛΚ
0.00%
0.00
ΜΟΝΤΑ
0.76%
3.98
ΜΟΥΖΚ
0.00%
0.00
ΙΝΛΙΦ
0.00%
4.68
ΟΛΥΜΠ
0.00%
2.24
ΑΒΕ
1.64%
0.43
ΛΟΓΟΣ
0.00%
1.59
ΠΕΡΦ
-0.36%
5.47
ΤΡΑΣΤΟΡ
1.68%
1.21
ΕΛΤΟΝ
0.30%
1.65
ΣΠΥΡ
0.00%
0.00
ΣΑΡΑΝ
0.00%
0.00
ΛΑΜΔΑ
-1.08%
6.41
AEM
-1.19%
4.15
ΒΙΟ
-1.30%
5.30
ΜΠΤΚ
-9.57%
0.52
ΕΧΑΕ
0.77%
5.23
ΟΡΙΛΙΝΑ
2.87%
0.79
ΣΙΔΜΑ
0.00%
1.32
ΣΠΙ
-0.75%
0.53
ΕΒΡΟΦ
-0.27%
1.86
ΜΠΡΙΚ
1.54%
2.64