THEPOWERGAME
Μετά την αποχώρηση και της Πένι Μόρντοντ από την κούρσα για τη διαδοχή της Λιζ Τρας, ο Ρίσι Σούνακ αναλαμβάνει τα ηνία του Συντηρητικού Κόμματος και κατ΄ επέκταση την πρωθυπουργία της Βρετανίας.
Μολονότι το 10ετές κόστος δανεισμού υποχώρησε τη Δευτέρα πάνω από 30 μονάδες βάσης στο 3,8% και η στερλίνα έχει ανακάμψει από το ιστορικό χαμηλό του περασμένου μήνα, οι επενδυτές παραμένουν σε εγρήγορση. Θα παρακολουθούν στενά κάθε κίνηση του Σούνακ και του νέου υπουργού Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ, καθώς τα περιθώρια ευελιξίας είναι στενά εάν όχι ανύπαρκτα.
Ο σπάταλος «μίνι-προϋπολογισμός» με μειώσεις φόρων 45 δισ. στερλινών που παρουσίασε και απέσυρε μέσα σε λιγότερο από μήνα η Λιζ Τρας με τον τέως υπουργό Οικονομικών, Κουάζι Κουάρτενγκ, εξάντλησαν την υπομονή των επενδυτών που παρακολουθούν τη βρετανική οικονομία να κλυδωνίζεται μετά το Brexit. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s υποβάθμισε στα μέσα Οκτωβρίου την προοπτική του χρέους της χώρας σε αρνητική από σταθερή, διατηρώντας, όμως, σταθερή τη βαθμολογία στο Aa3.
Επειδή, όμως, ο Ρίσι Σούνακ υπήρξε υπουργός Οικονομικών από τα μέσα Φεβρουαρίου του 2002 μέχρι τον Ιούλιο του 2022, επί της σκανδαλώδους πρωθυπουργίας του Μπόρις Τζόνσον και της πανδημικής κρίσης, είναι εξοικειωμένος με τις δημοσιονομικές προκλήσεις. Εξάλλου, οι αγορές κατέρρευσαν τον περασμένο μήνα επειδή ο Κουάρτενγκ, μεταξύ άλλων, ανέτρεψε αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές που είχε περάσει ο Σούνακ προ μηνών για να εξισορροπήσει τον προϋπολογισμό. Οι αγορές εναποθέτουν τις ελπίδες τους σε μια ομαλή συνεργασία των κ.κ Σούνακ και Χαντ καθώς και οι δυο τάσσονται υπέρ μιας συγκρατημένης δημοσιονομικής πολιτικής.
Αν στο προσκήνιο βρίσκεται η προγραμματισμένη παρουσίαση του μεσοπρόθεσμου σχεδίου για τη μείωση του δημοσίου χρέους στα τέλη Οκτωβρίου, οι προκλήσεις της Βρετανίας δεν είναι μόνον δημοσιονομικές. Εκτός των άλλων, οι Βρετανοί πολίτες είναι αντιμέτωποι με την αλματώδη αύξηση του κόστους διαβίωσης που ξεκίνησε με το Brexit αλλά επιδεινώθηκε από την πανδημική κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Τόσο η Βρετανία, όσο και η Ε.Ε εισέρχονται στη χειμερινή περίοδο με τις επιχειρήσεις τους να έχουν ήδη υποστεί πλήγμα από το δυσθεώρητο ενεργειακό κόστος, τον πληθωρισμό στο υψηλό δεκαετιών, τα υψηλά επιτόκια και το γενικότερο κλίμα αβεβαιότητας που έχει πυροδοτήσει κυρίως η εννεάμηνη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Εκτός από τα στοιχεία της S&P Global Market Intelligence που επιβεβαίωσαν τη Δευτέρα την πτώση της οικονομικής δραστηριότητας στη Βρετανία επί 3ο διαδοχικό μήνα, καταγράφηκε επίσης συρρίκνωση του σύνθετου δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών (ΡΜΙ) στην Ε.Ε επί ένα τετράμηνο. Η Ευρώπη διανύει μεγάλη ενεργειακή κρίση που μπορεί να εξωθήσει σε άλλες οικονομίες τη βαριά βιομηχανία της.
Αντισταθμιστικό ρόλο σε αυτό το αρνητικό περιβάλλον διαδραματίζουν οι ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες για την εποχή, διατηρώντας έτσι χαμηλή την κατανάλωση ενέργειας και συμβάλλοντας στην υποχώρηση των τιμών του φυσικού αερίου κάτω από τα 100 ευρώ τη μεγαβατώρα. Οι ήπιες καιρικές συνθήκες επιτρέπουν σε όλη την Ευρώπη να συγκεντρώσει προμήθειες σε υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και να συγκεντρώσει τα απαραίτητα αποθέματα για αυτόν τον χειμώνα. Εντούτοις κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τον κίνδυνο διακοπών ρεύματος μέσα στον χειμώνα στη Βρετανία ή άλλου.
Τέλος, όπως επισημαίνει στο Bloomberg η Τζέιν Φόλεϊ της Rabobank, η στερλίνα θα παραμείνει ευμετάβλητη μπροστά σε αυτές τις προκλήσεις που άπτονται από τον προϋπολογισμό μέχρι την ενεργειακή επάρκεια και την κοινωνία της Βρετανίας. Αν μη τι άλλο, ο Σούνακ καλείται να διατηρήσει ισορροπίες και με τις Βρυξέλλες χωρίς να φανεί πως είναι υποχωρητικός. Γι’ αυτόν τον λόγο, η στερλίνα απέχει από τα 1,34 δολάρια που ίσχυαν στα μέσα Ιανουάριου αν και έχει ανακάμψει σήμερα περίπου στα 1,13 δολάρια μετά τη ιστορική διολίσθηση της σχεδόν σε απόλυτη ισοτιμία με το αμερικανικό νόμισμα στις 26 Σεπτέμβριου.