THEPOWERGAME
Αναταράξεις στη βρετανική πολιτική σκηνή πυροδοτεί η παραίτηση της Λιζ Τρας από την ηγεσία των Τόρις και την πρωθυπουργία, ενώ η χώρα να βρίσκεται αντιμέτωπη με πολλαπλά ανοιχτά μέτωπα, λόγω πολιτικής αστάθειας, οικονομικής και ενεργειακής κρίσης, του πολέμου στην Ουκρανία και των επιπτώσεων του Brexit. Το παρασκήνιο της «επόμενης μέρας» πήρε γρήγορα πρωταγωνιστική θέση στην εγχώρια δημοσιογραφία, με τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης να παρουσιάζουν τα πρώτα ονόματα των επίδοξων «μνηστήρων» για τη θέση της, πρωτοστατούντος του προκατόχου της Μπόρις Τζόνσον! Και όλα αυτά, ενώ πληθαίνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι μοναδική πλέον λύση είναι η πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, με την ηγεσία των Εργατικών να επαναφέρει το αίτημα για εκλογές.
Σε κάθε περίπτωση η πρωθυπουργία της Λιζ Τρας έλαβε άδοξο τέλος, μετά από μόλις 45 ημέρες, γεγονός που της δίνει την αρνητική ιστορική «πρωτιά» ως η πλέον βραχύβια πρωθυπουργός της χώρας.
Η ίδια η Τρας υπεραμύνθηκε της πολιτικής της, σημειώνοντας ότι ανέλαβε εν μέσω εξαιρετικά δύσκολης συγκυρίας, αλλά είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υλοποιήσει το όραμά της.
Ο Μπόρις Τζόνσον και οι άλλοι «μνηστήρες»
Ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, αναμένεται να επιστρέψει το Σαββατοκύριακο στο Λονδίνο, λόγω των ραγδαίων εξελίξεων, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Daily Telegram.
Οι Times είχαν αναφέρει νωρίτερα πως ο Τζόνσον, ο οποίος παραθέριζε στην Καραϊβική, πρόκειται να θέσει υποψηφιότητα για τη διαδοχή της Λιζ Τρας, η οποία, υπενθυμίζεται, τον είχε διαδεχθεί μετά τη δική του παραίτηση.
«Κάνει βολιδοσκοπήσεις, αλλά λέγεται ότι πιστεύει ότι είναι ζήτημα εθνικού συμφέροντος», ανέφερε σχετικά με το θέμα στο Twitter ο πολιτικός συντάκτης των Times, Στίβεν Σουίνφορντ.
Σύμφωνα με το Sky News, ο Ρίσι Σουνάκ και η Πένι Μόρντοντ, που διεκδίκησαν την ηγεσία στις προηγούμενες εσωκομματικές εκλογές φέτος, πιστεύεται ότι θα θέσουν εκ νέου υποψηφιότητα για την αντικατάσταση της Τρας.
Στον αντίποδα, ο Μάικλ Γκόουβ δεν θέσει υποψηφιότητα για την ηγεσία, σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, ενώ Guardian, Mirror και BBC, υποστηρίζουν ότι ούτε ο νέος υπουργός Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ, ενδιαφέρεται για τη θέση, παρά την σκληρή – εμμέσως πλην σαφώς – κριτική που άσκησε στην πολιτική της Τρας με το που ανέλαβε τα καθήκοντά του εν μέσω θύελλας στις αγορές.
Εκλογή αρχηγού με… διαδικτυακή ψηφοφορία
Οι έκτακτες συνθήκες της τρέχουσας συγκυρίας καθιστούν επιτακτική ανάγκη η εσωκομματική διαδικασία των Τόρις να ολοκληρωθεί με… ταχύτητα του φωτός. Η ίδια η Λιζ Τρας, ανακοινώνοντας την παραίτησή της, άφησε να εννοηθεί ότι ο νέος αρχηγός θα έχει εκλεγεί την ερχόμενη εβδομάδα.
Με βάση τους νέους κανονισμούς, οι υποψηφιότητες θα πρέπει να κατατεθούν μέχρι τις 14.00 της Δευτέρας, τοπική ώρα (16.00 ώρα Ελλάδας).
Εάν μόνο ένας συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό βουλευτών, τότε θα ανακηρυχθεί αυτομάτως νικητής την Δευτέρα. Εάν οι επίδοξοι πρωθυπουργοί είναι δύο, τα μέλη του κόμματος θα αναδείξουν τον νικητή σε διαδικτυακή ψηφοφορία.
Στην περίπτωση και τρίτου υποψηφίου, θα προηγηθεί ψηφοφορία των βουλευτών με την οποία θα περάσουν στον επόμενο γύρο μόνο οι δύο πρώτοι. Ο νικητής θα ανακοινωθεί την Παρασκευή, 28 Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με τον κομματικό υπεύθυνο, Σερ Γκράχαμ Μπρέιντι, σε περίπτωση πάνω της μίας υποψηφιότητας, ο κάθε υποψήφιος θα πρέπει να συγκεντρώνει τη στήριξη 100 βουλευτών για να συνεχίσει στη διαδικασία. Η οποία, για πρώτη φορά στα χρονικά, θα διεξαχθεί με διαδικτυακή ψηφοφορία, γεγονός που ήδη προκαλεί αντιδράσεις.
Τα σενάρια για εκλογές επιστρέφουν
Τόσο η αντιπολίτευση, όσο και μία σειρά από εξέχουσες πολιτικές προσωπικότητες των χωρών του Ηνωμένου Βασιλείου, τονίζουν πάντως ότι το πρόβλημα δεν είναι ποιος θα ηγηθεί των Συντηρητικών και θα αναλάβει την πρωθυπουργία, αλλά το πως θα φύγουν το γρηγορότερο δυνατό οι Συντηρητικοί από την εξουσία.
Ήδη, η ηγεσία των Εργατικών ζήτησε άμεση προσφυγή στις κάλπες, με τον επικεφαλής τους, Σερ Κιρ Στάρμερ, να υπογραμμίζει ότι οι Τόρις δεν έχουν πλέον τη λαϊκή εντολή για να κυβερνήσουν. «Πρέπει να έχουμε μια ευκαιρία για μια νέα αρχή. Χρειαζόμαστε γενικές εκλογές» ανέφερε στο πρώτο σχόλιό του μετά την παραίτηση Τρας.
Σε ανάλογο μήκος κύματος, η πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον, έκανε λόγο για «παρωδία», τονίζοντας πως «Τα συμφέροντα του κόμματος των Τόρις δεν πρέπει να αφορούν κανέναν αυτή τη στιγμή. Οι γενικές εκλογές είναι πλέον δημοκρατική επιταγή».
Γενικές εκλογές ζήτησε και ο πρώτος υπουργός της Ουαλίας, Μαρκ Ντρέικφορντ, υπογραμμίζοντας ότι αυτός είναι ο μόνος τρόπος να «τερμαστισθεί η παράλυση».
Η αντίδραση των αγορών
Οι αγορές έδειχναν σημάδια ανακούφισης το απόγευμα: η ισοτιμία της στερλίνας έναντι του δολαρίου ενισχύθηκε, τα επιτόκια μειώνονται.
«Το μεγάλο πολιτικό στοίχημα της Λιζ Τρας της γύρισε μπούμερανγκ, όμως εν παρόδω προκάλεσε σημαντικές ζημιές στην οικονομία», σχολίασε η Σουζάνα Στρίτερ, αναλύτρια της Hargreaves Lansdown.
«Η πολιτική των τελευταίων εβδομάδων υπονόμευσε την εμπιστοσύνη των ανθρώπων, των επιχειρήσεων, των αγορών και των διεθνών επενδυτών στη Βρετανία», είπε ο Τόνι Ντάνκερ, ο γενικός διευθυντής της CBI, της μεγαλύτερης ομοσπονδίας εργοδοτών της χώρας.
Γύρω στις 18.00 (ώρα Ελλάδας) η απόδοση του 10ετούς ομολόγου κυμαινόταν στο 3,82% και του 30ετούς στο 3,86%. Οι αποδόσεις των ομολόγων παραμένουν πάντως πολύ πάνω από το επίπεδο όπου βρίσκονταν στα τέλη του 2021, κάτι που δείχνει ότι το αντιστάθμισμα που ζητούν οι επενδυτές για να χρηματοδοτήσουν το βρετανικό χρέος δεν έχει εξαφανιστεί. Την ίδια ώρα, η ισοτιμία της λίρας έναντι του δολαρίου ήταν στο 1,1323 δολάριο.
Ανακούφιση για τους ψηφοφόρους των Τόρις
Με ανακούφιση υποδέχτηκαν οι κάτοικοι του Γκόνταλμινγκ, ενός προπυργίου των Συντηρητικών στο νότιο Λονδίνο, την ανακοίνωση της παραίτησης της Λιζ Τρας από την πρωθυπουργία .
«Υπέροχα!» αναφώνησε ο Κεν Κάλι, ένας ταξιδιωτικός πράκτορας 62 ετών, όταν έμαθε την είδηση σε αυτήν την καταπράσινη κοινότητα που βρίσκεται στην εκλογική περιφέρεια του υπουργού Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ. «Προκάλεσε χαμό, το απόλυτο χάος και δεν είχε τη στήριξη του υπόλοιπου κόμματος», σχολίασε.
Το χάος των τελευταίων εβδομάδων, η ανακοίνωση και κατόπιν η ανάκληση του σχεδίου μαζικών φοροαπαλλαγών που προκάλεσε πανικό στις αγορές, ήταν πηγή ανησυχίας για τον Κάλι. Θα προτιμούσε για πρωθυπουργό τον Ρίσι Σούνακ, ο οποίος ηττήθηκε στις εσωκομματικές εκλογές από την Τρα. «Ανησυχώ, όπως και όλος ο κόσμος στη χώρα», είπε, πιστεύοντας ότι τώρα «θα ξεκινήσει αναταραχή, η αντιπολίτευση θα στριγκλίζει για εκλογές».
Ο Κάλι φοβάται ότι, όπως δείχνουν και οι δημοσκοπήσεις, είναι πλέον πολύ αργά για να αναστρέψουν οι Συντηρητικοί την κατάσταση και να κερδίσουν τις εκλογές.
«Το κακό έγινε, αυτό είναι βέβαιο. Τώρα, θα εξαρτηθεί από το ποιος θα αναλάβει την εξουσία», είπε, επιμένοντας ότι ο Σούνακ «θα έκανε καλύτερη δουλειά».
Το πολιτικό χάος προκάλεσε «δυσφορία» και στη Σάλι Σέρφιλντ. «Πιστεύω πραγματικά ότι είναι καλύτερα να φύγει η Τρας. Χρειάζονται εκλογές», είπε, εκτιμώντας ότι η παρούσα κυβέρνηση «έκανε πολύ μεγάλη ζημιά στη χώρα».
Η Κάρμεν Χάρβεϊ-Μπράουνι, συνταξιούχος εκπαιδευτικός και ψηφοφόρος του Συντηρητικού κόμματος, είπε ότι «έπρεπε» να φύγει η Τρας. Κατά την άποψή της, η πρώην υπουργός Εξωτερικών του Μπόρις Τζόνσον «δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων». Ο Τζέρεμι Χαντ θα μπορούσε να αναλάβει στη θέση της όμως στο σημερινό πλαίσιο η ηγεσία του κόμματος μπορεί να γίνει «ηλεκτρική καρέκλα».
Η Παμ Ντίπροουζ, που όπως είπε ψήφιζε ανέκαθεν τους Συντηρητικούς, πιστεύει ότι ευθύνονται τα μέλη του κόμματος για την πανωλεθρία. «Δικό τους το λάθος, εκείνοι την εξέλεξαν», είπε. Και είναι κατηγορηματική: «Φέρτε πίσω τον Μπόρις».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
