THEPOWERGAME
Προειδοποιήσεις για τρίωρες διακοπές ρεύματος τον χειμώνα, συνεχείς απεργίες κατά της ακρίβειας, έκτακτες παρεμβάσεις από την κεντρική τράπεζα για να μην καταρρεύσουν συνταξιοδοτικά ταμεία, επικίνδυνη διολίσθηση της στερλίνας σε ιστορικό χαμηλό και μία οικονομία σε ύφεση. Μία αλληλουχία αρνητικών εξελίξεων προκαλεί οικονομικό τσουνάμι που πλήττει τη βρετανική οικονομία και την απειλεί με μία από τις βαθύτερες κρίσεις της σύγχρονης ιστορίας της.
Το τελευταίο χτύπημα ήρθε από την εθνική στατιστική υπηρεσία της χώρας, η οποία ανακοίνωσε χθες ότι το ΑΕΠ της Μ. Βρετανίας συρρικνώθηκε κατά 0,3% τον Αύγουστο, προμηνύοντας πιθανότατα μία παρατεταμένη ύφεση που θα επιδεινωθεί το χειμώνα και που η ίδια η Τράπεζα της Αγγλίας εκτιμά ότι θα διαρκέσει τουλάχιστον έως το καλοκαίρι του 2023. Η βρετανική οικονομία είναι η μοναδική από τις G-7 που δεν έχει ανακτήσει το προ πανδημίας επίπεδο ΑΕΠ και μαζί με τη γερμανική οι δύο που βρίσκονται ήδη σε ύφεση.
Είχε προηγηθεί η δεύτερη στη σειρά έκτακτη παρέμβαση της Τράπεζας της Αγγλίας στην αγορά ομολόγων για να αποτρέψει την κατάρρευση συνταξιοδοτικών ταμείων, καθώς μετά την ανακοίνωση των φοροελαφρύνσεων από την κυβέρνηση, σημειώθηκε ένα επικίνδυνο sell-off στα βρετανικά κρατικά ομόλογα. Σήμερα, η Τράπεζα της Αγγλίας είναι η μοναδική κεντρική τράπεζα στον κόσμο που αυξάνει τα επιτόκια και παράλληλα διατηρεί φουσκωμένο τον ισολογισμό της, αγοράζοντας κρατικά ομόλογα. Η αλλόκοτη στρατηγική της BoE θεωρείται επιβεβλημένη από τη στιγμή που η εμπιστοσύνη των επενδυτών στα μέτρα που υιοθετεί η κυβέρνηση της Λιζ Τρας είναι στο ναδίρ.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης αντικατοπτρίζεται στα βρετανικά assets τα οποία βρίσκονται υπό επενδυτική πολιορκία. Η απόδοση του βρετανικού 10ετούς ομολόγου έφτασε έως το 4,6%, που είναι υψηλό 14 ετών και η στερλίνα γκρεμίστηκε στο ιστορικό χαμηλό των 1,038 δολαρίων έναντι του αμερικανικού νομίσματος.
Ο οίκος αξιολόγησης S&P προβλέπει ότι η οικονομία της Μ. Βρετανίας θα συρρικνωθεί στο σύνολο του 2023, παρά τα σημαντικά μέτρα στήριξης , όπως το πλαφόν στις τιμές της ενέργειας και οι μειώσεις φόρων στα εισοδήματα. Η ύφεση την επόμενη χρονιά θα προέλθει από την αύξηση του κόστους δανεισμού για τα νοικοκυριά, την εξασθένηση της ζήτησης για εξαγωγές και τη μεταβλητότητα στις χρηματαγορές, σύμφωνα με την S&P.
Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία και για την αγορά εργασίας, όπου ενώ το ποσοστό ανεργίας διαμορφώνεται στο 3,5%, το χαμηλότερο από το 1974, οι μισθοί δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον πληθωρισμό και οι εργαζόμενοι διαμαρτύρονται για την ακρίβεια. Εργαζόμενοι σε ταχυδρομεία, σιδηροδρόμους και πολλές άλλες υπηρεσίες, κατεβαίνουν διαρκώς τους τελευταίους μήνες σε απεργίες καθώς ο πληθωρισμός τρέχει με ρυθμό 10% και το διαθέσιμο εισόδημα ολοένα και περιορίζεται.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των υγειονομικών υπαλλήλων. Η βρετανική κυβέρνηση αύξησε τον περασμένο Ιούλιο τον κατώτατο μισθό για το προσωπικό του εθνικού συστήματος υγείας NHS κατά 4,5%, ωστόσο σε πραγματικούς όρους, λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό, το εισόδημα των υγειονομικών μειώνεται περισσότερο από 1.000 στερλίνες το χρόνο, παρά την αύξηση.
Τέλος, η αβεβαιότητα αναφορικά με την ενεργειακή επάρκεια κατά τη χειμερινή περίοδο επιδεινώνει ακόμη περισσότερο το κλίμα. Την περασμένη εβδομάδα, η National Grid που διαχειρίζεται το εθνικό σύστημα ηλεκτροδότησης της Μ. Βρετανίας, προειδοποίησε νοικοκυριά και επιχειρήσεις ότι στο δυσμενές σενάριο είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να επιβληθούν τρίωρες διακοπές ρεύματος το χειμώνα για να μην καταρρεύσει το σύστημα.