H Σουηδική Βασιλική Ακαδημία Επιστημών απένειμε το φετινό Νόμπελ Οικονομίας στους Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond και Philip H. Dybvig για την έρευνά τους σχετικά με τις τράπεζες και τις οικονομικές κρίσεις.
Όπως αναφέρει η Ακαδημία, οι ανακαλύψεις τους βελτίωσαν τον τρόπο με τον οποίο η κοινωνία αντιμετωπίζει τις οικονομικές κρίσεις. «Οι γνώσεις των βραβευθέντων έχουν βελτιώσει την ικανότητά μας να αποφεύγουμε τόσο σοβαρές κρίσεις όσο και ακριβά προγράμματα διάσωσης» δήλωσε μετά την ανακοίνωση του Νόμπελ ο Πρόεδρος της Επιτροπής Tore Ellingsen.
Οι φετινοί βραβευθέντες με Νόμπελ Οικονομίας, ο Ben Bernanke, ο Douglas Diamond και ο Philip Dybvig, έχουν βελτιώσει σημαντικά την κατανόησή μας για τον ρόλο των τραπεζών στην οικονομία, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια χρηματοπιστωτικών κρίσεων, τονίζεται στο ανακοινωθέν στο οποίο επισημαίνεται πως ένα σημαντικό εύρημα στην έρευνά τους είναι γιατί η αποφυγή κατάρρευσης τραπεζών είναι ζωτικής σημασίας.
BREAKING NEWS:
The Royal Swedish Academy of Sciences has decided to award the 2022 Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel to Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond and Philip H. Dybvig “for research on banks and financial crises.”#NobelPrize pic.twitter.com/cW0sLFh2sj— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 10, 2022
Η σύγχρονη τραπεζική έρευνα διευκρινίζει γιατί έχουμε τράπεζες, πώς να τις κάνουμε λιγότερο ευάλωτες σε κρίσεις και πώς η κατάρρευση των τραπεζών επιδεινώνει τις οικονομικές κρίσεις. Τα θεμέλια αυτής της έρευνας τέθηκαν από τους Ben Bernanke, Douglas Diamond και Philip Dybvig στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Οι αναλύσεις τους είχαν μεγάλη πρακτική σημασία για τη ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών και την αντιμετώπιση των χρηματοπιστωτικών κρίσεων, τονίζει η Ακαδημία.
Σύμφωνα με τη μελέτη τους, για να λειτουργήσει η οικονομία, οι αποταμιεύσεις πρέπει να διοχετεύονται σε επενδύσεις. Ωστόσο, υπάρχει μια σύγκρουση εδώ: Οι αποταμιευτές θέλουν άμεση πρόσβαση στα χρήματά τους σε περίπτωση απροσδόκητων δαπανών, ενώ οι επιχειρήσεις και οι ιδιοκτήτες κατοικιών πρέπει να γνωρίζουν ότι δεν θα αναγκαστούν να αποπληρώσουν πρόωρα τα δάνειά τους. Στη θεωρία τους, οι Diamond και Dybvig δείχνουν πώς οι τράπεζες προσφέρουν τη βέλτιστη λύση σε αυτό το πρόβλημα. Ενεργώντας ως μεσάζοντες που δέχονται καταθέσεις από πολλούς αποταμιευτές, οι τράπεζες μπορούν να επιτρέψουν στους καταθέτες να έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους όταν το επιθυμούν, ενώ παράλληλα προσφέρουν μακροπρόθεσμα δάνεια στους δανειολήπτες.
Ωστόσο, η ανάλυσή τους έδειξε επίσης πώς ο συνδυασμός αυτών των δύο δραστηριοτήτων καθιστά τις τράπεζες ευάλωτες στις φήμες για την επικείμενη κατάρρευσή τους. Εάν ένας μεγάλος αριθμός αποταμιευτών τρέξει ταυτόχρονα στην τράπεζα για να αποσύρει τα χρήματά τους, η φήμη μπορεί να γίνει μια αυτοεκπληρούμενη προφητεία – συμβαίνει μια τράπεζα και η τράπεζα καταρρέει. Αυτή η επικίνδυνη δυναμική μπορεί να αποτραπεί μέσω της παροχής ασφάλισης καταθέσεων από την κυβέρνηση η οποία πρέπει να ενεργήσει ως δανειστής έσχατης ανάγκης στις τράπεζες.
Ο Diamond κατέδειξε τον τρόπο με τον οποίο οι τράπεζες εκτελούν μια άλλη σημαντική κοινωνική λειτουργία. Ως μεσάζοντες μεταξύ πολλών αποταμιευτών και δανειοληπτών, οι τράπεζες είναι πιο κατάλληλες για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας των δανειοληπτών και τη διασφάλιση ότι τα δάνεια χρησιμοποιούνται για καλές επενδύσεις.
Ο Ben Bernanke ανέλυσε τη Μεγάλη Ύφεση της δεκαετίας του 1930, τη χειρότερη οικονομική κρίση στη σύγχρονη ιστορία. Μεταξύ άλλων, ανέδειξε τον τρόπο με τον οποίο οι τραπεζικές κινήσεις ήταν καθοριστικός παράγοντας για να γίνει η κρίση τόσο βαθιά και παρατεταμένη. Όταν οι τράπεζες κατέρρευσαν, πολύτιμες πληροφορίες για τους δανειολήπτες χάθηκαν και δεν μπορούσαν να αναδημιουργηθούν γρήγορα. Η ικανότητα της κοινωνίας να διοχετεύει τις αποταμιεύσεις σε παραγωγικές επενδύσεις μειώθηκε έτσι σημαντικά.
