Το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ συμφώνησε σήμερα να εξετάσει την έφεση της τουρκικής τράπεζας Halkbank η οποία κατηγορείται από την Ουάσινγκτον για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, απάτη και συνωμοσία με σκοπό να βοηθήσει το Ιράν να παρακάμψει τις οικονομικές κυρώσεις που του είχαν επιβληθεί. Η υπόθεση αυτή προκάλεσε ένταση στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Τουρκία.
Κατώτερο δικαστήριο είχε απορρίψει το επιχείρημα της τράπεζας ότι επειδή ανήκει στο τουρκικό κράτος καλύπτεται από ασυλία με βάση έναν νόμο του 1976 (τον λεγόμενο Νόμο Ασυλίας Ξένων Κυρίαρχων Οντοτήτων- Foreign Sovereign Immunities Act) που περιορίζει τη δικαιοδοσία των αμερικανικών δικαστηρίων σε προσφυγές εναντίον ξένων χωρών.
Η ομοσπονδιακή εισαγγελία στη Νέα Υόρκη άσκησε δίωξη το 2019 σε βάρος της Halkbank, κατηγορώντας την ότι συμμετείχε σε ένα σχέδιο για το ξέπλυμα περίπου 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εσόδων από πωλήσεις ιρανικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, κατά παράβαση των αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν. Η τράπεζα δήλωσε αθώα στις κατηγορίες περί απάτης, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα και συνωμοσίας επειδή, σύμφωνα με την αμερικανική δικαιοσύνη, χρησιμοποιούσε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και εταιρίες-βιτρίνα στην Τουρκία, το Ιράν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για να αποφύγει τις κυρώσεις.
Ερντογάν: Αθέμιτη η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε «άσχημη και αθέμιτη» την απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να ασκήσει δίωξη στην τράπεζα και ζήτησε να απορριφθούν οι κατηγορίες.
Η υπόθεση αυτή είχε την αφετηρία της στην έρευνα που είχαν ξεκινήσει οι αμερικανικές αρχές και έγινε γνωστή το 2016, με τη σύλληψη του Ρεζά Ζαράμπ, ενός Τουρκοϊρανού εμπόρου χρυσού ο οποίος, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, είχε στενούς δεσμούς με τον Ερντογάν. Ο Ζαράμπ δήλωσε ένοχος και κατέθεσε στη δίκη του Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, στελέχους της Halkbank που συνελήφθη το 2017 και καταδικάστηκε στη συνέχεια σε φυλάκιση 32 μηνών επειδή βοήθησε να παρακαμφθούν οι αμερικανικές κυρώσεις.
Αφού παραπέμφθηκε, η Halkbank ζήτησε να απορριφθούν οι κατηγορίες με βάση τον Foreign Sovereign Immunities Act. Ένας δικαστής και το 2ο Εφετείο της Νέας Υόρκης διαφώνησαν, θεωρώντας ότι η εμπορική δραστηριότητα της τράπεζας δεν καλύπτεται από τον νόμο περί ασυλίας. Η Halkbank προσέφυγε τότε στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο δέχτηκε σήμερα να εξετάσει την υπόθεση.
