THEPOWERGAME
Η εξ ολοκλήρου κρατικοποίηση της Uniper, ο ενεργειακός όμιλος που υπήρξε κορυφαίος εισαγωγέας φυσικού αερίου από τη Ρωσία, ήταν τετελεσμένο γεγονός από ένα σημείο και έπειτα. Από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου, η κυβέρνηση του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς ξεκίνησε με την παραχώρηση γραμμής πίστωσης 13 δισ. ευρώ στην Uniper για να καταλήξει αυτήν την εβδομάδα σε μια επιχείρηση διάσωσης με συνολικό κόστος 29 δισ. ευρώ. Μέσα σε ένα επτάμηνο, η τιμή της μετοχής της Uniper κατέρρευσε σχεδόν 90%, με τη φιλανδική Fortum να παραδίδει στο Βερολίνο το 56% που κατείχε στον όμιλο έναντι 480 εκατ. ευρώ.
Το οδοιπορικό της Uniper και η έκθεση στη Ρωσία
Οι εξελίξεις στην Uniper απεικονίζουν τις επιπτώσεις της εξάρτησης που καλλιέργησε η Γερμανία, η ισχυρότερη οικονομία της Ευρωζώνης, στο ρωσικό φυσικό αέριο ακόμη και μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014. Προ πενταετίας, δηλαδή το 2017, οι Royal Dutch Shell, OMV, Engie, Wintershall και Uniper ανέλαβαν καθεμία την καταβολή 950 εκατ. ευρώ για την κάλυψη μέρους από το συνολικό κόστος κατασκευής του αγωγού Nord Stream 2 της τάξεως των 9,5 δισ. ευρώ. Φέτος, λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και συγκεκριμένα στις αρχές Μαρτίου, η Uniper ήρθε αντιμέτωπη με τα πρώτα προβλήματα. Αναγκάστηκε να διαγράψει την επένδυση του ενός δισ. ευρώ στον Nord Stream 2, του οποίου η αδειοδότηση ανεστάλη οριστικά από το Βερολίνο.
Λίγο αργότερα, δηλαδή τέλη Απριλίου, ήταν από τους πρώτους ενεργειακούς γίγαντες της Ευρώπης που ενέδωσε στον εκβιασμό της Μόσχας να πληρώνονται σε ρούβλια τα συμβόλαια φυσικού αερίου. Εντούτοις κατέληξε να δαπανά δεκάδες εκατομμύρια ευρώ την ημέρα στην αγορά spot για να αντικαταστήσει τη δραματική μείωση των προμηθειών από την Gazprom και να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις απέναντι στους πελάτες της. Σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο, Κλάους-Ντίτερ Μάουμπαχ, οι δαπάνες αυτές έφθασαν τα 100 εκατ. ευρώ την ημέρα.
Όταν πια το ρωσικό μονοπώλιο, δηλαδή η Gazprom, διέκοψε πλήρως τις αποστολές από τον Nord Stream 1 στα τέλη Αυγούστου, ήταν σαφές πως η Uniper θα οδηγούνταν σε κατάρρευση εάν δεν παρενέβαινε το Βερολίνο. Τότε οι τιμές του φυσικού αερίου εκτοξεύθηκαν στα 340 ευρώ τη μεγαβατώρα σε ένα ακόμα κρεσέντο μεταβλητότητας που πηγάζει από τον ενεργειακό πόλεμο του Κρεμλίνου εναντίον της Ευρώπης εξαιτίας της καταδίκης όλου του ανεπτυγμένου κόσμου για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Τα αρχικά σχέδια της Uniper για τη διαφοροποίηση από το ρωσικό φυσικό αέριο
Είναι δε ειρωνικό που η Uniper, η οποία διασπάστηκε και ανεξαρτητοποιήθηκε από τον πάροχο υπηρεσιών κοινής ωφέλειας E.ON το 2016, επιδίωξε μετέπειτα να αντισταθμίσει την έκθεση στις εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία, σχεδιάζοντας την κατασκευή τερματικών σταθμών για LNG.
Σήμερα, παραδόξως, η Γερμανία δίνει μάχη για να αποκτήσει τις απαραίτητες υποδομές για την επεξεργασία υγροποιημένου φυσικού αερίου ή LNG. Αρχές Σεπτεμβρίου, ο Γερμανός αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, επιβεβαίωσε πως η χώρα απέκτησε τον πέμπτο πλωτό σταθμό LNG σε έναν αγώνα που δίνει το Βερολίνο και ολόκληρη η Ευρώπη για να εξασφαλίσει επαρκείς προμήθειες ορυκτών καυσίμων για τον χειμώνα.
«Η κατάσταση θα είναι διαφορετική το επόμενο έτος» είχε δηλώσει προ εβδομάδων ο Χάμπεκ, συμπληρώνοντας πως ήταν εντυπωσιακά τα βήματα που γίνονται για την απεξάρτηση της χώρας από το ρωσικό φυσικό αέριο, λαμβανομένων υπόψη των προηγούμενων δεκαετιών που χρειάστηκαν για να θεμελιωθεί αυτή η εξάρτηση μέσα από ένα δίκτυο αγωγών.
Επιστροφή των σχεδίων για τερματικούς σταθμούς LNG
Από την πλευρά της Uniper αναζητά νέες συνεργασίες ή παρατείνει υπάρχουσες όχι μόνο στη Γερμανία αλλά και σε άλλες χώρες της Ευρώπης όπου διατηρεί παρουσία. Αυτήν την εβδομάδα, λίγο μετά την ανακοίνωση για την κρατικοποίηση της, η Uniper υπέγραψε συμφωνία με τη βρετανική National Grid για την παράταση της λειτουργίας μιας εκ των τεσσάρων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα στις εγκαταστάσεις Ratcliffe-on-Soar στην κεντρική Αγγλία για τον χειμώνα και ίσως μετέπειτα. H Uniper έχει επίσης παρουσία στη Σουηδία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και την Ουγγαρία.
Διαθέτει, ταυτόχρονα, γραφεία στις ΗΠΑ, το Αζερμπαϊτζάν, τη Σιγκαπούρη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η Uniper Global Commodities, μονάδα της Uniper, διαπραγματεύεται στην προθεσμιακά αγορά και την αγορά spot όχι μόνον φυσικό αέριο αλλά επίσης άνθρακα, πετρέλαιο, LNG και δικαιώματα εκπομπών ρύπων. Οπότε το φετινό ράλι στις τιμές των ορυκτών καυσίμων διαδραμάτισε καίριο ρόλο σε απώλειες άνω των 8,5 δισ. ευρώ που συγκέντρωσε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Παραδόξως, η Uniper καλείται από τη γερμανική κυβέρνηση να επαναφέρει τα σχέδια για την κατασκευή τερματικών σταθμών για LNG ενώ μόλις το 2020 είχε αναγκαστεί να τα ματαιώσει επειδή τότε ήταν χαμηλό το ενδιαφέρον για την αξιοποίηση τους σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.