«Μπορούμε να νικήσουμε το πιο θανατηφόρο πλάσμα παγκοσμίως;». Αυτό διερωτάται σε πρόσφατη επιστολή του ο Μπιλ Γκέιτς, ιδρυτής της Microsoft και από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου. Η λύση στο ερώτημα πιθανότατα βρίσκεται στην Κολομβία εξηγεί ο Αμερικανός κροίσος… Ποιο όμως είναι αυτό το πλάσμα, και γιατί είναι τόσο επικίνδυνο για την ανθρωπότητα;
«Μέσα σε ένα διώροφο τούβλινο κτήριο στο Μεντεγίν της Κολομβίας, οι επιστήμονες εργάζονται πολλές ώρες σε εργαστήρια που εκτρέφουν εκατομμύρια κουνούπια. Τείνουν να ικανοποιούν κάθε ανάγκη των εντόμων καθώς τα μεγαλώνουν από προνύμφες σε νύμφες έως ενήλικες, διατηρώντας τη σωστή θερμοκρασία, και ταΐζοντάς τα γενναιόδωρα ιχθυάλευρα, ζάχαρη και, φυσικά, αίμα. Στη συνέχεια, τα απελευθερώνουν σε όλη τη χώρα για να αναπαραχθούν με άγρια κουνούπια που μπορούν να μεταφέρουν δάγκειο πυρετό και άλλους ιούς που απειλούν να αρρωστήσουν και να σκοτώσουν τον πληθυσμό της Κολομβίας. Αυτό μπορεί να ακούγεται σαν σενάριο ταινίας τρόμου ενός σεναριογράφου του Χόλιγουντ. Αλλά τα κουνούπια που απελευθερώνονται δεν τρομοκρατούν τον τοπικό πληθυσμό. Ακριβώς το αντίθετο. Πραγματικά βοηθούν να σωθούν και να βελτιωθούν εκατομμύρια ζωές» εξηγεί ο Γκέιτς.
Να πώς το κάνουν: Τα κουνούπια που παράγονται σε αυτό το εργοστάσιο μεταφέρουν βακτήρια που ονομάζονται Wolbachia και τα εμποδίζουν να μεταδώσουν τον δάγκειο πυρετό και άλλους ιούς, όπως ο Ζίκα, ο Τσικουνγκούνια και ο κίτρινος πυρετός, στους ανθρώπους. Με την απελευθέρωσή για να αναπαραχθούν με άγρια κουνούπια, διαδίδουν τα βακτήρια, μειώνοντας τη μετάδοση του ιού και προστατεύοντας εκατομμύρια ανθρώπους από ασθένειες.
Όπως επισημαίνει ο Μπιλ Γκέιτς, αυτά τα αποτελέσματα συνιστούν μια τεράστια πρόοδο, προσφέροντας απόδειξη ότι αυτή η νέα τεχνολογία θα προστατεύσει ολόκληρες πόλεις και χώρες από την απειλή ασθενειών που μεταδίδονται από τα κουνούπια. Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα για τα Κουνούπια, το οποίο ηγείται της προσπάθειας Βολμπάχια (σ.σ. βακτήρια), απελευθερώνει τώρα αυτά τα κουνούπια σε 11 χώρες: Βραζιλία, Κολομβία, Μεξικό, Ινδονησία, Σρι Λάνκα, Βιετνάμ, Αυστραλία, Φίτζι, Κιριμπάτι, Νέα Καληδονία και Βανουάτου.
Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα για τα Κουνούπια στοχεύει στη διάδοση των Βολμπάχια μεταξύ των κουνουπιών Aedes aegypti, ενός τροπικού κουνουπιού στο οποίο εντοπίζεται ο δάγκειος πυρετός, ο κίτρινος πυρετός και άλλοι ιοί.
Με την κλιματική αλλαγή, το έργο του Παγκόσμιου Προγράμματος Κουνουπιών είναι επείγον. Ενόσω οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνονται, τα κουνούπια Aedes aegypti, βρίσκουν περισσότερες περιοχές του κόσμου κατοικήσιμες, αυξάνοντας την εξάπλωση αυτών των ασθενειών. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ο Δάγκειος πυρετός, ο οποίος μολύνει περισσότερους από 400 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο και σκοτώνει 20.000.
Μόλις το εργαστήριο εκτρέφει εκατομμύρια αυγά και ενήλικα κουνούπια, είναι έτοιμα να απελευθερωθούν. Τα αυγά συσκευάζονται σε μικρές κάψουλες ζελατίνης, η καθεμία περιέχει 300 αυγά, τα οποία δίνονται στους κατοίκους να τα ρίξουν στο νερό για να εκκολαφθούν. Το πλεονέκτημα τέτοιων απελευθερώσεων αυγών είναι ότι τα αυγά μπορούν εύκολα να μεταφερθούν σε μεγάλες αποστάσεις και μπορούν να εκκολαφθούν ανάλογα με τις ανάγκες. Το εργαστήριο απελευθερώνει επίσης ενήλικα κουνούπια κατά χιλιάδες από μοτοσικλέτες που περιφέρονται στην πόλη. Η ομάδα World Mosquito πειραματίζεται επίσης με απελευθερώσεις από drones. Οι απελευθερώσεις ενηλίκων επιτρέπουν στα κουνούπια Βολμπάχια να αρχίσουν αμέσως να ζευγαρώνουν με τον πληθυσμό των άγριων κουνουπιών και να διαδίδουν τα βακτήρια που εμποδίζουν τους ιούς.
«Είναι συναρπαστικό να βλέπουμε πόσο μακριά έχει φτάσει το Παγκόσμιο Πρόγραμμα για τα Κουνούπια. Πριν από χρόνια, η ιδέα της απελευθέρωσης των κουνουπιών ως συμμάχους στην καταπολέμηση των ασθενειών έκανε πολλούς ανθρώπους να φαίνονται τρελοί. Ωστόσο, η υποστήριξη αυτής της καινοτόμου λύσης έχει επικρατήσει σε κοινότητες σε όλο τον κόσμο. Αυτά τα καταπληκτικά κουνούπια πετούν και σώζουν ζωές» καταλήγει ο Μπιλ Γκέιτς.
