Το αυξημένο κόστος του φυσικού αερίου στην Ευρώπη μαζί με τα μέτρα εξοικονόμησης των κυβερνήσεων θα τονώσουν την κατανάλωση πετρελαίου παρά τη δυσοίωνη προοπτική των οικονομιών, προειδοποιεί ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ).
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, προσθέτει η ΙΕΑ, το Κρεμλίνο φαίνεται να αντιστέκεται στις δυτικές κυρώσεις καλύτερα απ’ ότι αναμένονταν. Αντίθετα η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια ενεργειακή κρίση σε μια διαδικασία απεξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα της Ρωσίας.
Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στις 23 Φεβρουαρίου σήμανε τη ρήξη σχέσεων ανάμεσα στη Δύση και τη Μόσχα. Μέχρι τότε η Ε.Ε συναλλάσσονταν συστηματικά πετρέλαιο και φυσικό αέριο με τη Μόσχα. Το 2021, οι μεγαλύτερες εξαγωγές της Ρωσίας σε ορυκτά καύσιμα ήταν προς την Ευρώπη.
Πια οι κυβερνήσεις προετοιμάζουν τους πολίτες τους για έναν δύσκολο χειμώνα, δρομολογώντας τα πρώτα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας και στήριξης των νοικοκυριών που, όμως, απομένει να αποσαφηνιστεί εάν θα υπερισχύσουν της αλματώδους αύξησης των δαπανών θέρμανσης και ηλεκτροδότησης.
Σε νέο ρεκόρ οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε Γαλλία και Γερμανία
Την Πέμπτη, οι χονδρικές τιμές στις προθεσμιακές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας της Γαλλίας και της Γερμανίας ανήλθαν στα 662 ευρώ και 455 ευρώ τη μεγαβατώρα, αντίστοιχα. Πρόκειται για ένα νέο ιστορικό υψηλό και στις δυο χώρες. Ταυτόχρονα η τιμή του φυσικού αερίου στην ολλανδική αγορά TTF κυμαίνονταν πάνω από τα 200 ευρώ τη μεγαβατώρα, προσεγγίζοντας τα ιστορικά υψηλά επίπεδα που είχαν καταγραφεί τον Μάρτιο.
«Εάν η Ρωσία διακόψει κάθε προμήθεια φυσικού αερίου και δεν υπάρξει αρκετό για να ικανοποιηθεί η ζήτηση, τότε θα είναι επιβεβλημένη η λήψη ευρύτερων μέτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας», σχολίασε η Άναμπελ Γκόμπελ, πρόεδρος του Συμβουλίου Ευρωπαίων Ρυθμιστών Ενέργειας (CEER), στο τηλεοπτικό δίκτυο του Bloomberg. Υπογράμμισε πως «οι διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος μπορούν να αποφευχθούν αλλά απαιτεί πιο πολλές προετοιμασίες από αυτές που κάνουμε ήδη».
Χαμηλότερη προσφορά στο φυσικό αέριο οδηγεί στο πετρέλαιο
Από τα μέσα Ιουνίου, η Ρωσία έχει περιορίσει τις ροές φυσικού αερίου από τον Nord Stream 1 στο 20% της χωρητικότητας. Συν τοις άλλοις, η δέσμευση της Ε.Ε για μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο του 2022 μέχρι τον Μάρτιο του 2023 αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης πετρελαίου περίπου κατά 300.000 βαρέλια την ημέρα μέσα στα επόμενα έξι τρίμηνα, αναφέρει η ΙΕΑ στις τελευταίες προβλέψεις της.
Οι αγορές μαύρου χρυσού ανταποκρίθηκαν θετικά σε μια τέτοια προοπτική, ενισχύοντας την τιμή του αργού πετρελαίου περίπου στα 93 δολάρια το βαρέλι και του πετρελαίου Μπρεντ στο Λονδίνο στα 98 δολάρια, αντίστοιχα, την Πέμπτη με ημερήσια άνοδο άνω του 2%.
Ήταν άραγε προσωρινή η υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου τον Ιούνιο και Ιούλιο; Αυτή η πτώση είχε υποκινηθεί από φόβους για πτώση της ζήτησης σε ένα περιβάλλον οικονομικής επιβράδυνσης και εν όψει του εμπάργκο της Ε.Ε στο 90% των εισαγωγών από τη Ρωσία μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023.
Ο πλούτος στα ορυκτά καύσιμα δίνει στη Ρωσία διέξοδο
Την ίδια ώρα, όμως, η Ρωσία στράφηκε στις αγορές της Κίνας, της Ινδίας και της Τουρκίας. Σήμερα η πετρελαϊκή παραγωγή της Ρωσίας είναι μόνον κατά 310.000 βαρέλια χαμηλότερη από τα επίπεδα που ίσχυαν πριν κηρύξει η Μόσχα πόλεμο στην Ουκρανία, καταφέρνοντας να εξασφαλίσει μηνιαία έσοδα 19 δισ. δολαρίων τον Ιούλιο έναντι των 21 δισ. δολαρίων τον Ιούνιο, παρατηρεί η ΙΕΑ.
Ο οργανισμός καταλήγει στο συμπέρασμα πως η επίδραση των δυτικών κυρώσεων στις εξαγωγές πετρελαίου της Ρωσίας είναι μικρότερη απ΄ ότι αναμένονταν. Και αυτό παρά τη μείωση των εξαγωγών προς την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την Νότια Κορέα σχεδόν κατά 2,2 εκατ. βαρέλια, ημερησίως, από τις αρχές του πολέμου στην Ουκρανία.
Τέλος ούτε ο ΟΠΕΚ+, όπου συμμετέχει και η Ρωσία, δεν αποφάσισε μια ικανοποιητική αύξηση της προσφοράς στις αρχές Αυγούστου, επικαλούμενος πως η περιορισμένη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα θα πρέπει να αξιολογηθεί με «μεγάλη προσοχή». Είναι, ως εκ τούτου, πιθανό το κόστος και του μαύρου χρυσού να παραμείνει υψηλό, εντείνοντας τις πιέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην Ευρώπη.
