Μεγάλη νευρικότητα επικράτησε την Πέμπτη στις αγορές της Ιταλίας, ύστερα από την κλιμάκωση των εντάσεων ανάμεσα στο Κίνημα των Πέντε Αστέρων και τον πρωθυπουργό Μάριο Ντράγκι. Κινδυνεύει, ως εκ τούτου, να καταρρεύσει ο κυβερνητικός συνασπισμός στη χώρα με το υψηλότερο δημόσιο χρέος στην Ευρωζώνη καθώς κινείται στα 2,6 τρισ. ευρώ. Τα κρίσιμα ζητήματα που έχουν κλονίσει τον κυβερνητικό συνασπισμό της Ιταλίας είναι το μέγεθος των μέτρων στήριξης στα νοικοκυριά και η βοήθεια στην Ουκρανία σε μια περίοδο που η ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη έχει οδηγήσει σε αλματώδη αύξηση το κόστος διαβίωσης.
Η κυβέρνηση του Μάριο Ντράγκι έλαβε πριν λίγο ψήφο εμπιστοσύνης από τη Γερουσία της Ρώμης, η οποία ενέκρινε και τα πιο πρόσφατα οικονομικά μέτρα στήριξης πολιτών και επιχειρήσεων. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων, όμως, όπως είχε ανακοινώσει, δεν πήρε μέρος στην ψηφοφορία. Συνολικά, την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση του τεχνοκράτη πρωθυπουργού εκφράσθηκαν 172 γερουσιαστές, σε σύνολο 315. Οι «πεντάστεροι» γερουσιαστές, δεν εισήλθαν στην αίθουσα της Γερουσίας, κατά την ψηφοφορία.
Η συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου αναβλήθηκε και ο Ντράγκι μεταβαίνει στο προεδρικό μέγαρο για να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματαρέλα. Κατά την εφημερίδα Corriere della Sera, o Ιταλός πρόεδρος ζήτησε με έμφαση από τον Ντράγκι να παραμείνει στην θέση του, έστω και με την υποστήριξη μιας πιο περιορισμένης κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας.
Τα ιταλικά ομόλογα και οι ανησυχίες της ΕΚΤ
Ο κίνδυνος να υποβάλει την παραίτησή του ο Μάριο Ντράγκι, ο οποίος έχει υπάρξει σταθεροποιητικός παράγοντας στην Ιταλία και την Ευρώπη, έχει θορυβήσει τους επενδυτές, με αποτέλεσμα το 10ετές κόστος δανεισμού της 3ης ισχυρότερης οικονομίας στην Ευρωζώνη να σκαρφαλώνει την Πέμπτη στο 3,48%. Οπότε η διαφορά απόδοσης από τα 10ετή γερμανική ομόλογα έφθασε στο υψηλό μηνός και ειδικότερα στις 214 μονάδες βάσης. Παράλληλα, ο δείκτης FTSE Mib εμφάνιζε απώλειες σχεδόν 3% εν μέσω της συνεδρίασης, με τις τραπεζικές μετοχές να εμφανίζουν τις μεγαλύτερες απώλειες.
Οι εξελίξεις αυτές είναι ανησυχητικές και για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία ετοιμάζεται αργότερα αυτόν τον μήνα να ανακοινώσει την αύξηση των επιτοκίων για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία αλλά και τις προδιαγραφές ενός νέου μηχανισμού που θα έχει ως αποστολή την καταπολέμηση του κατακερματισμού των αγορών ομολόγων στην Ευρωζώνη. Ήδη η πρόσφατη υποχώρηση του ευρώ σε απόλυτη ισοτιμία με το δολάριο και χαμηλότερα περιπλέκει τη συγκράτηση του πληθωρισμού που κινείται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και της συνεπακόλουθης ενεργειακής κρίσης στην Ευρώπη.
Το χάσμα με το Κίνημα των Πέντε Αστέρων
Το χάσμα ανάμεσα στον Τζουζέπε Κόντε, αρχηγό του Κινήματος των Πέντε Αστέρων, και τον Ντράγκι έχει μεγεθυνθεί όσο επιδεινώνονται οι συνθήκες στην ιταλική οικονομία. Ο Κόντε δήλωσε πως προτίθεται να απέχει από την κρίσιμη ψηφοφορία εμπιστοσύνης σήμερα Πέμπτη, μια στάση που φέρνει τον κυβερνητικό συνασπισμό στο χείλος του γκρεμού. Ο Ντράγκι σκοπεύει να τονίσει σε συνάντηση με τον πρόεδρο της Ιταλίας, Σέτζιο Ματαρέλα, το απόγευμα της Πέμπτης πως δεν θα ηγηθεί ενός κυβερνητικού σχήματος.
Σημειωτέον ότι το Κίνημα των Πέντε Αστέρων είναι το μεγαλύτερο κόμμα στον κυβερνητικό συνασπισμό. Τον περασμένο μήνα, όμως, ο Λουίτζι ντι Μάιο, πρώην αρχηγός του κόμματος, αποχώρησε μαζί με δεκάδες βουλευτές για να δημιουργήσουν νέα κοινοβουλευτική ομάδα. Κάτω από αυτές τις συνθήκες είναι ισχυρό το ενδεχόμενο να υποβάλει ο Ντράγκι την παραίτησή του.
Υπάρχει, ωστόσο, η πιθανότητα να μην αποχωρήσει ο Ντράγκι από την πρωθυπουργία της χώρας εάν ο πρόεδρος Ματαρέλα του ζητήσει να ξεκινήσει νέο γύρο συνομιλιών με τα κόμματα της κυβερνητικής συμμαχίας για να εξασφαλίσει τη στήριξη τους. Βάσει αυτού του σεναρίου, ο Ντράγκι θα μπορούσε έπειτα να ζητήσει νέο ψήφο εμπιστοσύνης. «Τα πολιτικά δρώμενα τραβούν το χαλί κάτω από τα πόδια της ΕΚΤ» δήλωσε ο Νταβίντ Ονέγκλια, διευθυντής του τμήματος ερευνών για την Ευρώπη στην TS Lombard, στο Bloomberg.
