THEPOWERGAME
Τα σημάδια κόπωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας από την αβεβαιότητα για την ενεργειακή της επάρκεια, τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τη συνακόλουθη αύξηση του πληθωρισμού σε πρωτοφανή επίπεδα και των διαρκών καθυστερήσεων στις εφοδιαστικές αλυσίδες αρχίζουν να γίνονται αισθητά.
Αφενός ο υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος της Γερμανίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ, τόνισε τη σοβαρότητα της κατάστασης εξαιτίας της εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου από τη Μόσχα ως γεωπολιτικό όπλο. Το Βερολίνο έθεσε τον ενεργειακό κλάδο στη φάση 2 του σχεδίου έκτακτης ανάγκης εξαιτίας των χαμηλών αποθεμάτων φυσικού αερίου και της ανόδου των τιμών. Αφετέρου, τα τελευταία στοιχεία για τη μεταποιητική δραστηριότητα επιβεβαιώνουν το αρνητικό αποτύπωμα που αφήνουν οι τεταμένες σχέσεις Ρωσίας και Δύσης στην Ευρωζώνη.
Αν και οι οικονομίες των 19 κρατών-μελών που μοιράζονται το ευρώ απέχουν ακόμη από τον κίνδυνο ύφεσης, η μεταποιητική δραστηριότητα διολίσθησε στο χαμηλό 22μήνου και αναμένεται ακόμη μεγαλύτερη πτώση μέσα στους επόμενους μήνες καθώς η δραματική μείωση των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία διατηρούν το κόστος της ενέργειας σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα. Συγκεκριμένα, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (ΡΜΙ) της S&P Global για την Ευρωζώνη διολίσθησε στο 52 τον Ιούνιο από το 54,6 τον Μάιο, με τις νέες παραγγελίες να υποχωρούν επί δυο διαδοχικούς μήνες και το κόστος των πρώτων υλών να αυξάνεται με τους υψηλότερους ρυθμούς από τον Απρίλιο.
Μέσα στην εβδομάδα ανακοινώθηκε επίσης πως η πτώση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη προσέγγισε τα χαμηλά επίπεδα των πρώτων μηνών της πανδημίας της νόσου Covid-19 προ διετίας, όταν όλος ο κόσμος ήταν αντιμέτωπος με μια ανεπανάληπτη κρίση λόγω των μαζικών lockdown. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στην Ευρωζώνη κινήθηκε στο -23.6 τον Ιούνιο από το -21,1 έναν μήνα πριν και αντί του -20,5 που είχε προβλεφθεί από το αμερικανικό πρακτορείο Bloomberg.
Χάμπεκ: Μια κρίση Lehman εγκυμονεί στην ενέργεια
Με τη Γερμανία να αποτελεί σε αυτή την κρίσιμη φάση έναν από τους αδύναμους κρίκους της Ευρωζώνης λόγω της μεγάλης εξάρτησης της οικονομίας της στο φυσικό αέριο της Ρωσίας, ο Χάμπεκ προειδοποίησε την Πέμπτη πως οι προμηθευτές ενέργειας επωμίζονται μεγάλες απώλειες από την αλματώδη αύξηση των τιμών, με κίνδυνο να υπάρξουν δυσάρεστες αλυσιδωτές αντιδράσεις στους παρόχους κοινής ωφέλειας και τους πελάτες τους, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Δείχνοντας ένα σχεδιάγραμμα με τα χαμηλά επίπεδα αποθήκευσης φυσικού αερίου, ο Χάμπεκ είπε σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου πως εάν η κατάσταση επιδεινωθεί περαιτέρω πως «όλη η αγορά κινδυνεύει να καταρρεύσει» και πρόσθεσε πως τότε θα υπάρξει ένα «φαινόμενο Lehman στο σύστημα ενέργειας».
Η Gazprom, το κρατικό μονοπώλιο φυσικού αερίου της Ρωσίας, μείωσε την περασμένη εβδομάδα τις ροές του φυσικού αερίου στη Γερμανία κατά 60% και 15% στην Ιταλία, επηρεάζοντας τις προμήθειες σε συνολικά 12 ευρωπαϊκές χώρες. Αν και η Gazprom ισχυρίστηκε πως πραγματοποιεί εργασίες συντήρησης στον αγωγό Nord Stream, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΙΕΑ) προειδοποίησε αυτήν την Τετάρτη πως η Ευρώπη θα πρέπει να λάβει μέτρα για το ενδεχόμενο πλήρους διακοπής των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία.
Από την περασμένη εβδομάδα εντείνεται η ανασφάλεια για την εξασφάλιση επαρκών αποθεμάτων στην Ευρώπη για τον χειμώνα, με την τιμή του φυσικού αερίου κυμαίνεται στα 130 ευρώ τη μεγαβατώρα, δηλαδή δεν απέχει πολύ από το υψηλό διμήνου των 149 ευρώ. Την Πέμπτη, η χονδρική τιμή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της Γερμανίας, της ισχυρότερης οικονομίας στην Ευρωζώνη, αναρριχήθηκε έως και 4,5% στα 256 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Προ ημερών, ο διευθύνων σύμβουλος της Volkswagen, Χέμπερτ Ντίες, τόνισε από το Οικονομικό Φόρουμ του Κατάρ πως η ανεύρεση εναλλακτικών πηγών ενέργειας από το ρωσικό φυσικό αέριο δεν γίνεται αρκετά γρήγορα. Τόνισε πως αν και έχει σημειωθεί πρόοδος στην εξασφάλιση υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, θα χρειαστεί χρόνος για να κατασκευαστούν οι κατάλληλες υποδομές. Η Γερμανία, μάλιστα, στρέφεται ξανά στον άνθρακα για να καταφέρει να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της μέσα στον χειμώνα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, «η γερμανική οικονομία έχει χάσει σχεδόν όλη τη δυναμική που είχε συγκεντρώσει με τη χαλάρωση των περιορισμών της πανδημίας», ανέφερε Φιλ Σμιθ, αρμόδιος για την παγκόσμια οικονομία της S&P Global.