Συσσωρεύονται οι φόβοι για ύφεση στον ανεπτυγμένο κόσμο από τη μεγάλη άνοδο των τιμών στην ενέργεια, τα εμπορεύματα και τα τρόφιμα, με τις κεντρικές τράπεζες να αυξάνουν τα επιτόκια για να ελέγξουν τον πληθωρισμό που φλερτάρει στο υψηλό 40ετίας στις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Όμως η μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, κυρίως στην ενέργεια και τα τρόφιμα, είναι το επακόλουθο του πολέμου που έχει κηρύξει η Ρωσία στην Ουκρανία και άρα είναι δύσκολο να τεθεί υπό έλεγχο. Και ενώ αυξάνεται το κόστος διαβίωσης σε όλο τον κόσμο, οι εφοδιαστικές αλυσίδες εξακολουθούν να πάσχουν από καθυστερήσεις της πανδημίας και των τελευταίων lockdown στην Κίνα, εντείνοντας τα προβλήματα στην παγκόσμια προσφορά αγαθών.
Η έρευνα της Conference Board
Σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας ερευνών Conference Board, η πλειοψηφία των 750 διευθυνόντων συμβούλων (CEOs) και άλλων υψηλόβαθμων στελεχών θεωρούν πως μια ύφεση καραδοκεί ή ήδη πλήττει τις οικονομίες τους. Αναλυτικότερα, το 60% των ερωτηθέντων διαβλέπουν μια ύφεση μέσα στο επόμενο 12μήνο ή 18μήνο, ενώ ένα επιπλέον 15% θεωρούν πως έχει ήδη επιδεινωθεί το οικονομικό κλίμα. Πρόκειται για μια μεγάλη μεταστροφή των προσδοκιών εάν αναλογιστεί πως το ποσοστό των «απαισιόδοξων» περιορίζονταν στο 22% των CEOs στα τέλη του περσινού έτους.
Σημειωτέον δε πως η έρευνα αυτή πραγματοποιήθηκε πριν την τελευταία αύξηση των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) κατά 75 μονάδες βάσης που ήταν μεγαλύτερη από τις 50 μ.β. που αναμένονταν. Αυτή η απροσδόκητη απόφαση της Fed μαζί με την έκτακτη συνεδρίαση της ΕΚΤ, η οποία εστίασε στο ενδεχόμενο υιοθέτησης νέων μέτρων για να αποφευχθεί μεγαλύτερη απόκλιση του κόστους δανεισμού μεταξύ των κρατών-μελών, οδήγησαν σε «πανωλεθρία» τις αγορές λόγω της εντεινόμενης ανησυχίας για τις οικονομικές και γεωπολιτικές εξελίξεις.
Ανησυχία επιχειρηματικών στελεχών
«Θα πρέπει να προετοιμαστούμε για δυσκολότερους καιρούς» δήλωσε ο Ιχάμ Κάντρι, διευθύνων σύμβουλος της Solway, μιας εταιρείας χημικών που διατηρεί την έδρα της στις Βρυξέλλες. Ιδιαίτερη ανησυχία εκφράζουν τα επιχειρηματικά στελέχη για την άνοδο των τιμών στον ενεργειακό κλάδο επειδή επηρεάζουν κάθε πτυχή της επιχειρηματικής δραστηριότητας από το κόστος λειτουργίας των εργοστασιακών μονάδων μέχρι τις μεταφορές. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Τζέιμι Ντίμον, διευθύνων σύμβουλος της JPMorgan, μιας από τις ισχυρότερες τράπεζες της Wall Street, προειδοποίησε για έναν «τυφώνα» στην αμερικανική οικονομία.
«Οι CEOs μαζί με άλλα υψηλόβαθμα στελέχη βλέπουν πως ο πόλεμος πυροδοτεί τον πληθωρισμό μέσα από την υψηλή μεταβλητότητα των τιμών ενέργειας και του υψηλότερου κόστους των πρώτων υλών», αναφέρουν όσοι επιμελήθηκαν την έρευνα του Conference Board. Χαρακτηριστικό είναι πως αμερικανικές εταιρείες σε διαφορετικούς κλάδους έχουν περιορίσει τις προσλήψεις ή προχωρούν σε περικοπές προσωπικού. Απολύσεις ανακοινώθηκαν από εταιρείες κρυπτονομισμάτων και ακινήτων, ενώ ο τεχνολογικός κολοσσός Meta περιόρισε τις νέες προσλήψεις.
Η Berenberg Bank, ωστόσο, θεωρεί πως οι αποταμιεύσεις των Ευρωπαίων παραμένουν εύρωστες και μπορούν να στηρίξουν την επέκταση της οικονομικής δραστηριότητας στον κλάδο των υπηρεσιών στην Ευρωζώνη. Την ίδια ώρα, η ζήτηση για εργασία παραμένει ισχυρή στην Ευρώπη καθώς οι μετριοπαθείς μισθολογικές αυξήσεις σε σχέση με τις ΗΠΑ δεν αποτρέπουν τους εργοδότες να αυξήσουν το προσωπικό τους.
