THEPOWERGAME
Οι κεντρικές τράπεζες αντέδρασαν στην κλιμάκωση της νευρικότητας των αγορών και την διαρκή αλλαγή τοπίου στις οικονομίες τους.
Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) αναμένονταν να αυξήσει τα βασικά επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης, αλλά τελικά ήταν μεγαλύτερη η θετική αναπροσαρμογή και ειδικότερα της τάξεως των 75 μ.β.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) είχε μόλις αναγγείλει μια εβδομάδα πριν τον τερματισμό των καθαρών τοποθετήσεων στα κρατικά ομόλογα της Ευρωζώνης και την πρόθεσή της να προχωρήσει σε αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο. Χτες, όμως, πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση ύστερα από τις μεγάλες διακυμάνσεις στα ομόλογα της Ευρωζώνης.
Μέχρι πρότινος, η Τράπεζα της Ιαπωνίας επέμενε στη δέσμευση της για τη διατήρηση των μέτρων στήριξης της οικονομίας. Όμως τώρα πια, συμμερίζεται τις ανησυχίες της κυβέρνησης για τη διολίσθηση του γιεν, τονίζει ο Economist σε σχετικό άρθρο.
Η νευρικότητα αυτή στον κόσμο των κεντρικών τραπεζιτών συμπορεύεται με την αναταραχή στις αγορές. Η υιοθέτηση αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής οδηγεί σε μεγάλη πτώση τις μετοχές των αμερικανικών εταιρειών, οι οποίες έχουν χάσει σχεδόν 20% από τα υψηλά επίπεδα του Ιανουαρίου. Τα κρυπτονομίσματα καταρρέουν ενώ η διαφορά αποδόσεων των ιταλικών ομολόγων από τα γερμανικά διευρύνεται όσο οι επενδυτές αντιλαμβάνονται πως το δημόσιο χρέος των κρατών-μελών της Ευρωζώνης δεν θα θωρακίζεται πια από τα γενναιόδωρα μέτρα στήριξης της ΕΚΤ.
Αυτή η αναταραχή των αγορών εκθέτει αντικρουόμενους στόχους των κεντρικών τραπεζών. Η Fed ισχυρίζεται πως θα δαμάσει τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ που έφθασε το 8,6% τον Μάιο. Δεν παραδέχεται, όμως, πως στην πορεία η οικονομία μπορεί να οδηγηθεί σε ύφεση. Όπως επισημαίνει ο Economist, τα επιτόκια θα έπρεπε να κινούνται σε αρκετά υψηλότερα επίπεδα. Όσο η Fed κοντοστέκεται, τόσο χειρότερη θα είναι η σύγκρουση ανάμεσα στην ανάγκη για τη σταθεροποίηση των τιμών και την επιθυμία να διατηρηθεί χαμηλά η ανεργία.
Η ΕΚΤ αντιμετωπίζει ένα ακόμη πιο δύσκολο δίλημμα. Μεγάλη παρενέργεια από τη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής είναι η αύξηση του κόστους εξυπηρέτησης των χωρών-μελών της Ευρωζώνης με υψηλό χρέος. Οπότε θα ενταθούν οι δημοσιονομικές πιέσεις που δέχονται οι κυβερνήσεις, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπως η Ιταλία όπου το δημόσιο χρέος υπερβαίνει το 150% του ΑΕΠ. Όσο και αν η ΕΚΤ τονίζει πως είναι αποφασισμένη να καταπολεμήσει τον κατακερματισμό των αγορών ομολόγων στην Ευρωζώνη, δεν έχει τα περιθώρια να θυσιάσει την βασική αποστολή της που είναι η διαφύλαξη της σταθερότητας των τιμών προς όφελος της βιωσιμότητας του κρατικού χρέους των χωρών-μελών.
Στην περίπτωση της Ιαπωνίας, αν και το αδύναμο γιεν θα μπορούσε να βοηθήσει στην επίτευξη του 2% που είναι ο στόχος για τον πληθωρισμό, η κυβέρνηση έχει θορυβηθεί από την αύξηση της αξίας των εισαγωγών καθώς ασκεί πιέσεις στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Οπότε σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι κεντρικές τράπεζες χάνουν τον προσανατολισμό τους.
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010, η νομισματική πολιτική είχε θεμελιωθεί σε ένα περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού, με τους κεντρικούς τραπεζίτες να προϊδεάζουν τις αγορές για μια αύξηση των επιτοκίων. Τώρα πια φαίνεται πως οι εξελίξεις προηγούνται, με τις κεντρικές τράπεζες να κυνηγούν τις εξελίξεις. Το αποτέλεσμα είναι μια αυξημένη μεταβλητότητα στις αγορές και κατ΄ επέκταση στα επιτόκια.