THEPOWERGAME
Ο 64χρόνος σερ Λεν Μπλαβάτνικ είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση. Αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος, γεννήθηκε στην Ουκρανία επί Σοβιετικής Ένωσης, μεγάλωσε σε μια πόλη στα βόρεια περίχωρα της Μόσχας αλλά του αφαιρέθηκε η ρωσική υπηκοότητα ως Εβραίος πρόσφυγας αφού μετακόμισε στις ΗΠΑ όταν βρίσκονταν ακόμη στη δεύτερη δεκαετία της ζωής του. Σήμερα είναι Αμερικανός και Βρετανός υπήκοος ενώ ουδέποτε είχε ουκρανικό διαβατήριο, σύμφωνα με το Bloomberg.
Όμως η θαλαμηγός του μήκους 74 μέτρων έχει βαπτιστεί «Οδησσός», το λιμάνι της Ουκρανίας που είναι γενέτειρα του και πολιορκείται σήμερα από τους Ρώσους. Χαμηλών τόνων και αποφεύγοντας τις επαφές με τον Τύπο, έχει δημιουργήσει μια περιουσία 37 δισ. δολαρίων και εξακολουθεί να κατέχει περιουσιακά στοιχεία της τάξεως των 500 εκατ. δολαρίων στη Ρωσία.
Έχει διαφύγει, όμως, από το ραντάρ των κυρώσεων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους σε αντίθεση με μια μακρά λίστα Ρώσων δισεκατομμυριούχων που απομονώνονται από τον ανεπτυγμένο κόσμο λόγω της διεθνούς καταδίκης για την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.
Η σχολή της Οξφόρδης και ο τίτλος του ιππότη
Όλα τα προηγούμενα χρόνια ο Μπλαβάτνικ αφομοιώθηκε με σταθερούς βηματισμούς από τη δυτική κοινωνία, ίδρυσε την ομώνυμη Σχολή Διακυβέρνησης που ενσωματώνεται στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και απέκτησε τίτλο ιππότη για τη συνδρομή του σε φιλανθρωπικούς σκοπούς.
Δεν παραλείπει να ξεκαθαρίσει πως δεν έχει καμία διασύνδεση με το καθεστώς του Βλαντιμίρ Πούτιν. Τον περασμένο μήνα, η Access Industries, ο όμιλος του Μπλαβάτνικ με πολυσχιδή δραστηριότητα από τον κλάδο χημικών μέχρι τη μουσική βιομηχανία, ανακοίνωσε πως ότι συμβαίνει στην Ουκρανία ξεπερνά κάθε φαντασία, καταδικάζοντας τη συνεχιζόμενη βία.
Όπως επισημαίνεται στη σχετική επιστολή που παρουσιάζει το Bloomberg, «όπως όλοι οι Αμερικανοί και Βρετανοί συμπολίτες, ο κ. Μπλαβάτνικ ελπίζει και προσεύχεται τη άμεση λήξη αυτής της σύρραξη και την επιστροφή όλων των Ουκρανών πολιτών στη ζωή τους με ειρήνη και ελευθερία».
Ως φοιτητής στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, ο Μπλαβάτνικ διοικούσε τη Access Industries από το 1986. Μετέπειτα η επενδυτική εταιρεία του επεκτάθηκε στον μεταλλευτικό κλάδο με τη δημιουργία SUAL, η οποία ενσωματώθηκε από την UC RUSAL, μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες στην παραγωγή αλουμινίου με έδρα τη Μόσχα.
Ορυκτός πλούτος, βιοτεχνολογία, σούπερ μάρκετ και ψυχαγωγία
Το 1997 εξαγόρασε το 40% της ρωσικής πετρελαϊκής ΤΝΚ, η οποία μετέπειτα εξελίχθηκε στην ΤΝΚ-ΒΡ. Το 2013, η ΤΝΚ-ΒΡ πουλήθηκε στη Rosneft, με το Μπλαβάτνικ να αποκομίζει 7 δισ. δολάρια.
Εκτός των μετάλλων και του ορυκτού πλούτου, η Access Industries έχει σήμερα παρουσία στη βιοτεχνολογία, την παραγωγή ενέργειας και χημικών, ενώ έχει επενδύσει και στον χώρα της ψυχαγωγίας ή και τον κλάδο σούπερ μάρκετ της Ισπανίας. Τη συμμετοχή του στη Rusal τη μοιράζεται με τον Βίκτορ Βέξελμπεργκ, εις βάρος του οποίου έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τη Δύση. Αν και ο Μπλαβάτνικ έχει πάρει άδεια από τις ΗΠΑ για να πουλήσει το μερίδιο του της τάξεως των 535 εκατ. δολαρίων, συναντά εμπόδια από τους υπόλοιπους μετόχους της RUSAL.
Στις ΗΠΑ, εν τω μεταξύ, έχει υπάρξει χορηγός των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων, ενώ έχει δωρίσει πάνω από ένα δις δολάρια στα ανώτατα πανεπιστήμια των ΗΠΑ. «Ο τρόπος με τον οποίο έχει διαφοροποιήσει τις επιχειρήσεις του και έχει συσχετιστεί με μια σειρά θεσμών στη Βρετανία και τις ΗΠΑ είναι έξυπνος» σχολιάζει στο Bloomberg ο Ντέιβιντ Λίνγκερμας, καθηγητής επιχειρηματικότητας στο Πανεπιστήμιο της Βαλτιμόρης που ήταν επικεφαλής των ρωσικών δραστηριοτήτων στην Bank of America τη δεκαετία του ΄’90.