Σε επίσημο αίτημα ένταξης στο ΝΑΤΟ προχωρά η Σουηδία, όπως ανακοίνωσε η πρωθυπουργός της χώρας Μαγκνταλένα Άντερσον, δίνοντας τέλος στο πολυετές καθεστώς ουδετερότητας που καθόριζε επί δεκαετίες τη διεθνή πολιτική της χώρας, όπως αποφάσισε να πράξει και η Φινλανδία.
Η κα Άντερσον υπογράμμισε ότι η διαδικασία ένταξης δεν θα πρέπει να κρατήσει περισσότερο από έναν χρόνο, ενώ μίλησε για μια «νέα εποχή» για τη χώρα της.
«Υπάρχει ευρεία πλειοψηφία στη σουηδική βουλή για να ενταχθεί η χώρα στο ΝΑΤΟ» ανέφερε συγκεκριμένα. Χαρακτήρισε την απόφαση ως «το καλύτερο για την ασφάλεια της Σουηδίας». Τόνισε τέλος ότι το ΝΑΤΟ θα ενημερωθεί άμεσα για το σχετικό αίτημα της χώρας της.
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη συνεδρίαση του κοινοβουλίου όπου συζητήθηκε η πολιτική ασφαλείας της χώρας, ανέφερε ακόμη ότι η Στοκχόλμη σχεδιάζει να υποβάλει το αίτημά της «σήμερα, αύριο ή την Τετάρτη», συγχρονιζόμενη με τη Φινλανδία.
Σημείωσε πάντως ότι «δεν βλέπει» κάποια στρατιωτική απειλή εναντίον της χώρας αυτή τη στιγμή.
Εγγυήσεις ασφαλείας από τις σκανδιναβικές χώρες
Η Νορβηγία, η Δανία και η Ισλανδία, με κοινή ανακοίνωσή τους, τονίζουν ότι είναι έτοιμες να στηρίξουν τη Φινλανδία και τη Σουηδία, τις δύο χώρες που επιθυμούν να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ, στην περίπτωση που δεχτούν επίθεση.
«Μαζί με τη Δανία και την Ισλανδία, η Νορβηγία είναι έτοιμη να βοηθήσει τους σκανδιναβούς γείτονές της με όλα τα αναγκαία μέσα, εάν δεχτούν επίθεση στο έδαφός τους προτού να γίνουν μέλη του ΝΑΤΟ», τόνισε ο Νορβηγός πρωθυπουργός Γιόνας Γκαρ Στέρε.
Την ίδια διαβεβαίωση έδωσε και η πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν λέγοντας ότι αν οι δύο χώρες δεχτούν επίθεση «θα βοηθήσουμε τη Φινλανδία και τη Σουηδία με όλα τα αναγκαία μέσα». «Ξεκινούμε αμέσως προετοιμασίες για να υλοποιήσουμε αυτές τις εγγυήσεις ασφαλείας», πρόσθεσε.
Μόνο τα μέλη του ΝΑΤΟ και όχι οι υποψήφιες χώρες μπορούν να επωφεληθούν από την «ομπρέλα προστασίας» του Συμφώνου, γεγονός που ώθησε τη Στοκχόλμη και το Ελνσίνκι να ζητήσουν εγγυήσεις ασφαλείας από πολλές χώρες. Η Νορβηγία, η Δανία και η Ισλανδία είναι και οι τρεις μέλη του ΝΑΤΟ.
Εξάλλου, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε την πλήρη στήριξή του στην απόφαση της Σουηδίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, όπως ανακοίνωσε το Μέγαρο των Ηλυσίων. Ο Γάλλος πρόεδρος είχε χαιρετίσει και μια παρόμοια ανακοίνωση που έκανε στις 12 Μαΐου η Φινλανδία για το ίδιο θέμα.
Νωρίτερα, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριαμπκόφ χαρακτήρισε «σοβαρό λάθος» την υποψηφιότητα της Σουηδίας και της Φινλανδίας ενώ ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι η εξέλιξη αυτή «ούτε θα ενισχύσει, ούτε θα βελτιώσει την αρχιτεκτονική ασφαλείας στην ήπειρό μας».
Με την ένταξη της Σουηδίας, η Βαλτική Θάλασσα θα μετατραπεί σε «Νατοϊκή Θάλασσα» – εκτός από τα χωρικά ύδατα της Ρωσίας στον θύλακα του Καλίνινγκραντ και στην Αγία Πετρούπολη.
Πούτιν: Οι αποφάσεις Σουηδίας – Φινλανδίας θα απαιτήσουν αντίδραση
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε νωρίτερα ότι η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ δεν αποτελεί από μόνη της μια «απειλή», αλλά η Μόσχα θα αντιδράσει σε μια επέκταση στρατιωτικών υποδομών στα εδάφη αυτών των χωρών, καθώς οι δύο σκανδιναβικές χώρες πλησιάζουν στην ένταξη στην Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Για το Ελσίνκι και τη Στοκχόλμη, δύο χώρες που δεν εντάχθηκαν ποτέ στη Συμμαχία ακόμη και στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου, αυτή η στροφή 180 μοιρών να είναι το αποτέλεσμα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, με τη Μόσχα να εκλαμβάνεται ως απειλή από τους γείτονές της.
Μια τέτοια «διεύρυνση του ΝΑΤΟ δεν αποτελεί άμεση απειλή (…) αλλά η ανάπτυξη στρατιωτικών υποδομών στα εδάφη αυτών των χωρών θα οδηγήσει φυσικά σε απάντηση», είπε ο Ρώσος πρόεδρος στη σύνοδο κορυφής του Οργανισμού της Συνθήκης Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO), στον οποίο συμμετέχουν χώρες της πρώην ΕΣΣΔ (Ρωσία, Λευκορωσία, Αρμενία, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν).
Αυτή η αντίδραση του Ρώσου προέδρου φαίνεται συγκρατημένη, καθώς η Μόσχα θεωρεί την παρουσία του ΝΑΤΟ στην γειτονιά της ως υπαρξιακή απειλή με το Κρεμλίνο να δικαιολογεί την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία λόγω των φιλοδοξιών του Κιέβου να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, παρόλο που η υποψηφιότητά του δεν είχε άμεση προοπτική επιτυχίας.
Εντούτοις, ο Ρώσος πρόεδρος κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι χρησιμοποιούν το ΝΑΤΟ για τους σκοπούς τους «με εντελώς επιθετικό τρόπο».
Χαρακτηριστικά τόνισε ότι αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια «περίπλοκη κατάσταση διεθνούς ασφάλειας».
Στη σύνοδο του CSTO μόνο η Λευκορωσία μίλησε ανοιχτά στηρίζοντας την επίθεση κατά της Ουκρανίας, με τους παρόντες ηγέτες των άλλων χωρών να παραμένουν σιωπηροί και να μην σχολιάζουν την κατάσταση στην Ουκρανία.
«Χωρίς ένα ενωμένο μέτωπο, η συλλογική Δύση θα εντείνει τις πιέσεις στον μετασοβιετικό χώρο» δήλωσε ο Λευκορώσος πρόεδρος Αλεξάντερ Λουκασένκο σε δηλώσεις του που μεταδόθηκαν από την τηλεόραση, απευθυνόμενος στον Πούτιν και στους ηγέτες της Αρμενίας, του Καζακστάν, του Κιργιστάν και του Τατζικιστάν.
Πριν τις δηλώσεις του Ρώσου προέδρου, ο εκπρόσωπός του Ντμίτρι Πεσκόφ είχε κρίνει ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ «δεν θα ενισχύσει ούτε θα βελτιώσει την αρχιτεκτονική ασφάλειας». Το ρωσικό ΥΠΕΞ είχε κάνει λόγο για «ένα σοβαρό λάθος».
Πλέον, σε περίπτωση ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στη Συμμαχία, η Ρωσία θα δει το ΝΑΤΟ να πλησιάζει τα σύνορά της.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, ωστόσο, έθεσε την ένταξη των δύο χωρών σε μια προοπτική, συγκρίνοντας την υποψηφιότητα της Ουκρανίας, λέγοντας ότι η Ρωσία δεν έχει «εδαφικές διαφορές» με τις δύο σκανδιναβικές χώρες.
Σήμερα ο Πούτιν κατηγόρησε για άλλη μια φορά τις ΗΠΑ ότι χρησιμοποιούν εργαστήρια στην Ουκρανία για να δημιουργήσουν «συστατικά βιολογικών όπλων».
