Η κοινή γνώμη εξοικειώθηκε αιφνιδίως με την ιδέα των διαστημικών ταξιδιών μετά τις αστραπιαίες εξορμήσεις κάποιων από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου, Τζεφ Μπέζος και Ρίτσαρντ Μπράνσον, μέσα στο 2021. Αλλά η οικονομία του διαστήματος αναπτύσσεται σταδιακά εδώ και μια 20ετία, με το ντοκιμαντέρ «Return to Space» (Επιστροφή στο Διάστημα) του Netflix να παρουσιάζει τις προσπάθειες που έγιναν από την Space X για την επαναφορά του διαστήματος στο προσκήνιο.
Σήμερα όλο και πιο πολύ επενδυτές επιθυμούν να συμμετάσχουν σε αυτήν την αποστολή. Οι ετήσιες πωλήσεις στην «οικονομία του διαστήματος» αναμένεται να ξεπεράσουν το 1 τρισ. δολάρια μέχρι το 2040 από τα 370 δισ. δολάρια το 2020, με τον τομέα των δορυφόρων να καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος, σύμφωνα με νέα έρευνα της Citi.
Κεντρικό ρόλο σήμερα έχει διαδραματίσει η μεγάλη μείωση του κόστους εκτόξευσης των πυραύλων. Έχει συρρικνωθεί στα 1.500 δολάρια ανά κιλό. Δηλαδή είναι 30 φορές μικρότερο από τις δαπάνες της αποστολής του Διαστημικού Λεωφορείου (Space Shuttle) το 1981.
Με εκτιμώμενο ρυθμό ανάπτυξης της τάξεως του 5% στην οικονομία του διαστήματος μέχρι το 2040, αυξάνονται οι πιθανότητες να πληθύνουν τα ταξίδια στην τροχιά της γης. Οι οικονομολόγοι της Citi θεωρούν πως το κόστος εκτόξευσης ενός πύραυλου θα μπορούσε να υποχωρήσει μέχρι τα 100 δολάρια το κιλό μέχρι το 2040, με το πιο ακραίο σενάριο να ενσωματώνει μια μείωση μέχρι τα 33 δολάρια το κιλό. Η αμερικανική τράπεζα διαβλέπει μεγάλη πρόοδο σε νέες τεχνολογίες και εφαρμογών μέσα στην επόμενη δεκαετία. Αναφέρει, μάλιστα, πως η Space X προβλέπει πως το κόστος εκτόξευσης του Starship, ενός από τους πυραύλους της εταιρείας, ενδεχομένως να μειωθεί και στα 10 δολάρια το κιλό .
Διευρύνεται το επενδυτικό ενδιαφέρον για το διάστημα
Μέχρι πρότινος πειραματίζονταν μόνον οι τολμηροί επενδυτές με το διάστημα. Το 80% των 24 δισ. δολαρίων που επενδύθηκαν την τελευταία δεκαετία προήλθαν από καινοτόμα κεφάλαια (venture capital), ενώ το 75% των πόρων διοχετεύθηκαν μόνον την τελευταία τετραετία, υπολογίζει η Citi. Όπως επισημαίνει ο Σάιμον Ντρέικ, συνέταιρος της Space Ventures Investors, υπάρχει ένα κύμα όχι τόσο εξειδικευμένων επενδυτών που επιθυμούν να αποτελέσουν ένα κομμάτι του διαστημικού αφηγήματος όπου πρωταγωνιστεί η Space X με τις Blue Origin και Virgin Galactic.
Ο Έλον Μασκ, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Space X, έθεσε ως στόχο να επαναφέρει στο κάδρο την εξερεύνηση του διαστήματος, στρατολογώντας το κατάλληλο επιστημονικό δυναμικό για να πετύχει μια σειρά καινοτομιών. Η Space X κατάφερε την κάθετη προσγείωση πυραύλων μετά την εκτόξευσή τους για πρώτη φορά στην ιστορία, μειώνοντας με την ανάκτησή τους σημαντικά το κόστος των αποστολών στο διάστημα.
Είναι η πρώτη εταιρεία του ιδιωτικού κλάδου που μεταφέρει φορτία και αστροναύτες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, έχοντας συνάψει επί σειρά ετών συμβάσεις με τη NASA. Το δίκτυο Starlink της Space X στοχεύει να επεκταθεί σε 42.000 δορυφόρους από τους 2.000 που υπάρχουν σήμερα, προβληματίζοντας τους αστρονόμους για την κλίμακα του φιλόδοξου προγράμματος στην τροχιά της γης. Ο Μασκ, από την πλευρά του, θεωρεί πως η Starlink σαν τεχνολογία θα διευκολύνει την εξερεύνηση της Σελήνης και γιατί όχι του Άρη στο μέλλον. Πρόσφατα, πάντως, η Starlink συνέβαλε στην άμυνα των Ουκρανών με την απόκρουση κυβερνοεπιθέσεων από τους Ρώσους, όπως αποκάλυψε το Πεντάγωνο.
Οι δορυφόροι έχουν τη μερίδα του λέοντος
Σήμερα η αγορά των δορυφόρων, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Citi, καλύπτει το μεγαλύτερο κομμάτι της οικονομίας του διαστήματος, με ετήσιες πωλήσεις 270 δισ. δολαρίων. Η παροχή δορυφορικών υπηρεσιών αντιπροσωπεύει το ήμισυ αυτής της αγοράς, διατηρώντας αυτό το μερίδιο την επόμενη 20ετία καθώς θα έχει μειωθεί πιο πολύ το κόστος εκτόξευσης των πυραύλων που τους μεταφέρουν στο διάστημα.
Χάρις στην 20ετή πορεία της Space X μαζί με την Blue Origin του Τζεφ Μπέζος και την Virgin Galantic του Τσάρλς Μπράνσον έχει ενταθεί ο ανταγωνισμός στην οικονομία του διαστήματος όταν κάποτε βασική πηγή χρηματοδότησης ήταν κρατικοί φορείς και κυρίως οι ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου. Σε κάθε περίπτωση, η οικονομία του διαστήματος θα ανοίξει το δρόμο σε νέα επιχειρηματικά μοντέλα, τη βελτίωση των επικοινωνιών και της αξιοποίησης των πόρων αλλά και την διεύρυνση του τουρισμού σε νέα ανεξερεύνητα πεδία, παρατηρεί η Citi.
