THEPOWERGAME
Αίνιγμα παραμένει η πορεία της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη που θα χαραχθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όχι μόνον στο άμεσο μέλλον αλλά τα επόμενα χρόνια καθώς το πολεμικό μέτωπο στην Ουκρανία καθιστά εξαιρετικά ρευστό το μακροοικονομικό τοπίο και εγκυμονεί μόνιμες αλλαγές στην ενεργειακή τροφοδοσία της Ευρώπης. Η μεγάλη εξάρτηση της Ευρωζώνης στον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας, η αρνητική επίδραση των μεγάλων ανατιμήσεων στο φυσικό αέριο και στα εμπορεύματα όσο εξακολουθεί να επικρατεί αβεβαιότητα για τις βλέψεις της Μόσχας στα ουκρανικά εδάφη, συνθέτουν μια εκρηκτική κατάσταση που καλείται να διαχειριστεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Ο Φάμπιο Πανέτα, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, απεύθυνε έκκληση για συνοχή ανάμεσα στη δημοσιονομική και νομισματική πολιτική προκείμενου να χαλιναγωγηθεί ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη που σήμερα είναι τριπλάσιος του στόχου. «Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα σε ένα εσωτερικό περιβάλλον με υψηλό πληθωρισμό και ένα όπου ο πληθωρισμός είναι ουσιαστικά εισαγόμενος» είπε ο Φάμπιο Πανέτα στο πλαίσιο επίσκεψης στην Ιταλία.
Η ΕΚΤ οφείλει να διατηρήσει λεπτές ισορροπίες
Οικονομικοί αναλυτές τονίζουν πως μια διακοπή των ροών φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα εκθέσει σε κινδύνους τις οικονομίες της ΕΕ. Η ΕΚΤ οφείλει να διατηρήσει λεπτές ισορροπίες σε ένα περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού και εύθραυστης ανάπτυξης. Αλλά η πρόκληση είναι μεγάλη. Τον Μάρτιο, ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έφθασε το 7,5% αντί του 2% που είναι ο μεσοπρόθεσμος στόχος. Μεγάλη αίσθηση κάνει, επίσης, το νέο ιστορικό υψηλό που καταγράφηκε τον Φεβρουάριο στις τιμές παραγωγού, φθάνοντας το 31,4% με τις δαπάνες στην ενέργεια να αυξάνονται κατά 87,2% σε σχέση με πέρσι.
Μελέτη του γερμανικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών απεικονίζει το δίλημμα των αξιωματούχων της ΕΚΤ. Μια προς τα πάνω αναπροσαρμογή των επιτοκίων στην Ευρωζώνη θα μπορούσε να μειώσει το κόστος των καυσίμων κατά 4% και της θέρμανσης κατά 2% αλλά ενδεχομένως να οδηγούσε επίσης σε μεγαλύτερη ανεργία. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε μια αύξηση τουλάχιστον 50 μονάδων βάσης κατά τη διάρκεια του 2022. Αν και αναλυτές της αγοράς διαβλέπουν πως η ΕΚΤ πιθανότατα να αυξήσει το κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη από το -0,5% στο 1,25% ίσως μέχρι τα τέλη του επόμενου έτους, ουδείς μπορεί να «ψυχολογήσει» πόσα ψηλά θα φθάσουν τα επιτόκια μέχρι να αρχίσει να τα μειώνει ξανά.
Η διάρκεια ενός κύκλου ανοδικών επιτοκίων
Πιο απλές είναι οι περιπτώσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) και της Τράπεζας της Αγγλίας. Σύμφωνα το πρακτορείο Bloomberg, οι αγορές στοιχηματίζουν ήδη σε μειώσεις των επιτοκίων από το 2024 αφού θα έχουν αυξηθεί στο 3,25% από τη Fed και στο 2,5% από την Τράπεζα της Αγγλίας. Από την άλλη πλευρά, οι αγορές δεν διαβλέπουν την επόμενη χαλάρωση της πολιτικής από την ΕΚΤ ακόμη και μετά την πάροδο μιας τετραετίας.
Οι συζητήσεις στην ΕΕ για την άμεση απαγόρευση των εισαγωγών άνθρακα από τη Ρωσία μαζί με την παρότρυνση της Βρετανίας να χαραχθεί ένα χρονοδιάγραμμα από την ομάδα των G7 για τη βαθμιαία κατάργηση του ρωσικού πετρελαίου και φυσικού αερίου, ενέτειναν την Τέταρτη εκ νέου την άνοδο των τιμών, καταδεικνύοντας πόσο ευμετάβλητο είναι το περιβάλλον.
Υπενθυμίζουμε πως τον Μάρτιο, η τιμή του άνθρακα αναρριχήθηκε στο ρεκόρ των 430 δολαρίων τον τόνο και σήμερα κινείται στα 300 δολάρια. Άνοδο της τάξεως του 30% έχουν παρουσιάσει οι τιμές του πετρελαίου στις ΗΠΑ και το Λονδίνο. Πάνω απ ‘όλα έχει πολλαπλασιαστεί το κόστος του φυσικού αερίου με τις αποστολές LNG από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη να έχουν φθάσει σε ανεπανάληπτα επίπεδα και τη Ρωσία να απαιτεί την πληρωμή των συμβολαίων σε ρούβλια από «εχθρικά κράτη». Με την απομόνωση της Ρωσίας από τον αναπτυγμένο κόσμο αναμένεται πως το κόστος της ενέργειας, αν όχι στα τρέχοντα επίπεδα, θα παραμείνει υψηλότερο στο μεσοπρόθεσμο μέλλον σε σχέση με το κοντινό παρελθόν.