THEPOWERGAME
Εκρηκτικό τοπίο διαμορφώνεται στην Ουκρανία μετά την αναγνώριση εκ μέρους της Ρωσίας της ανεξαρτησίας της «Δημοκρατίας του Ντόνεντσκ» και της «Δημοκρατίας του Λουχάνσκ» στην Ουκρανία, αλλά και την αποστολή σε αυτές μάχιμων ρωσικών δυνάμεων, που διέταξε τη νύχτα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, αποκαλώντας τες «ειρηνευτική δύναμη». Πρόκειται για τη χειρότερη μεταπολεμική κρίση στην καρδιά της Ευρώπης. Σφοδρές ήταν οι αντιδράσεις της Δύσης, με τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπάιντεν να προχωρά στην έκδοση διατάγματος που απαγορεύει νέες επενδύσεις, εμπόριο και χρηματοδότηση από Αμερικανούς προς τις περιοχές του Ντόνενσκ και Λουχάνσκ. «Κατάφωρη παραβίαση του δικαίου, της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας και των συμφωνιών του Μινσκ» αποτελεί η αναγνώριση των αποσχισθεισών περιοχών στην Ουκρανία αναφέρει με tweet της η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, λίγη ώρα μετά το διάγγελμα του Βλαντιμίρ Πούτιν. Έντονες και οι αντιδράσεις τόσο του Γερμανού καγκελαρίου Όλαφ Σολτς όσο και του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, που ευθυγραμμίστηκαν με τον Αμερικανό Πρόεδρο, συμφωνώντας ότι η κίνηση του Ρώσου Πρόεδρου δεν θα μείνει αναπάντηση.
Η Ουκρανία δεν ενδίδει στις ρωσικές προκλήσεις
Για ξεκάθαρη παραβίαση «της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας» της Ουκρανίας, έκανε λόγο από την πλευρά του, ο πρόεδρος της χώρας Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Στο έκτακτο διάγγελμά του προς τον ουκρανικό λαό, ο Ουκρανός πρόεδρος κατήγγειλε την κίνηση του Βλαντιμίρ Πούτιν να αναγνωρίσει τις δύο αυτοανακηρυγμένες λαϊκές δημοκρατίες του Ντονμπάς που ελέγχονται από τους φιλορώσους αυτονομιστές, τονίζοντας πως ο ίδιος και η χώρα του δεν «φοβούνται».
Κατηγόρησε παράλληλα τη Ρωσία ότι κατέστρεψε τις ειρηνευτικές συνομιλίες και απέκλεισε το ενδεχόμενο να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις, τονίζοντας πάντως ότι η Ουκρανία συνεχίζει να είναι προσηλωμένη στην ειρήνη και τη διπλωματία.
Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε πως η ρωσική απόφαση δεν έχει «καμία νομική εφαρμογή» και πως «κλιμακώνει απότομα την κατάσταση». Ειδικότερα, στην ανακοίνωση που εκδόθηκε νωρίς το πρωί τονίζεται: «Η ουκρανική πλευρά κατανοεί τις προθέσεις της Ρωσίας και τον στόχο της να προκαλέσει την Ουκρανία. Λαμβάνουμε υπόψη όλους τους κινδύνους και δεν ενδίδουμε στις προκλήσεις, καθώς παραμένουμε προσηλωμένοι στην πολιτικο-διπλωματική διευθέτηση της ρωσο-ουκρανικής ένοπλης σύγκρουσης».
Μάλιστα, ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Oleksii Reznikov σχολίασε μέσω Twitter: «Το Κρεμλίνο δεν αναγνώρισε τις αυτόνομες Δημοκρατίες του Ντόνεντσκ και του Λουγκάνσκ. Το Κρεμλίνο αναγνώρισε τη δική του επιθετικότητα εναντίον της Ουκρανίας. Παραμένουμε με αυτοπεποίθηση και ψύχραιμοι. Είμαστε έτοιμοι και ικανοί να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας και την κυριαρχία μας. Ο κόσμος δεν μπορεί να μείνει σιωπηλός. Κυρώσεις; Ένα ακόμα τούβλο στον τοίχο; Ένα ακόμα τείχος του Βερολίνου;».
The Kremlin did not recognize self-proclaimed «DPR/LPR» -Kremlin recognized its own aggression against 🇺🇦. We remain confident and calm. We are ready and able to defend ourselves and our sovereignty. World cannot be silent. Sanctions? Another brick in the wall? New Berlin Wall?
— Oleksii Reznikov (@oleksiireznikov) February 22, 2022
Κατεπείγουσα δημόσια συνεδρίαση του ΣΑ του ΟΗΕ – Ανησυχία για τον κίνδυνο «μείζονος» σύρραξης
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, κατόπιν αιτήματος κυρίως των δυτικών κρατών-μελών του, συγκλήθηκε για μια κατεπείγουσα δημόσια συνεδρίαση. Το αίτημα υπέβαλαν, βασιζόμενες σε επιστολή της Ουκρανίας προς τον Οργανισμό, οι ΗΠΑ, η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιρλανδία, η Νορβηγία και η Αλβανία, ενώ το προσυπέγραψε επίσης το Μεξικό, σύμφωνα με τις ίδιες διπλωματικές πηγές.
Η αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΟΗΕ αρμόδια για τις πολιτικές υποθέσεις Ρόουζμερι Ντικάρλο εξέφρασε τη «λύπη» του οργανισμού για την απόφαση της Ρωσίας να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αποσχισθεισών Λαϊκών Δημοκρατιών της ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονται από φιλορώσους αυτονομιστές και τη «διαταγή να αναπτυχθούν ρωσικά στρατεύματα στην ανατολική Ουκρανία». «Οι επόμενες ώρες και ημέρες θα είναι κρίσιμες. Ο κίνδυνος μείζονος σύρραξης είναι πραγματικός και πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία», πρόσθεσε κατά την έναρξη της κατεπείγουσας συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ουκρανική κρίση, που συγκλήθηκε κατόπιν αιτήματος κυρίως δυτικών κρατών-μελών του. Τα Ηνωμένα Έθνη είναι δεσμευμένα στην προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας εντός των ορίων του διεθνούς δικαίου, καθώς και των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της, πρόσθεσε η κυρία Ντικάρλο.
Εν κατακλείδι, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ καταδίκασε την κίνηση της Ρωσίας να αναγνωρίσει τις δύο περιοχές που ελέγχονται από Ρώσους αυτονομιστές ως ανεξάρτητες Δημοκρατίες.
Έκτακτη σύγκληση του ΚΥΣΕΑ στην Αθήνα
Μεγάλη ανησυχία επικρατεί και στην Αθήνα από τις δραματικές εξελίξεις στην ουκρανική κρίση. Σήμερα στις 9:30 το πρωί συνεδριάζει εκτάκτως, υπό την προεδρία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ), λόγω των εξελίξεων στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, στο ΚΥΣΕΑ θα συμμετάσχει και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας για την ενεργειακή ασφάλεια.
Πούτιν: «Θα έπρεπε να το είχα κάνει από καιρό»
Η ραγδαία επιδείνωση της κρίσης σηματοδοτήθηκε από το χτεσινό μακροσκελές διάγγελμα του Ρώσου προέδρου, που είπε μάλιστα πως «θα έπρεπε να το είχα κάνει από καιρό».
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν άρχισε το διάγγελμά του για την ανατολική Ουκρανία λέγοντας ότι η κατάσταση στην περιοχή αυτή είναι και πάλι κρίσιμη. Η Ουκρανία είναι αναπόσπαστο μέρος της ιστορίας μας, δήλωσε ο Πούτιν, αποκαλώντας «αρχαία ρωσικά εδάφη» την ανατολική Ουκρανία. Η σύγχρονη Ουκρανία δημιουργήθηκε από την κομμουνιστική Ρωσία. «Είμαστε έτοιμοι να δείξουμε τι σημαίνει μια πραγματική αποκομμουνιστικοποίηση» τόνισε.
Ο ηγέτης των μπολσεβίκων Βλαντίμιρ Λένιν αδίκησε τη Ρωσία. Η σοβιετική Ουκρανία δημιουργήθηκε από τον Λένιν, πρόσθεσε. Ο Ρώσος πρόεδρος δήλωσε ότι η κατάρρευση της ιστορικής Ρωσίας με τη μορφή της Σοβιετικής Ένωσης είναι στη συνείδηση των κομμουνιστών. Η Ρωσία έχει πάντα μια ανοικτή συνεργασία με την Ουκρανία, δήλωσε. Παράλληλα, ο Πούτιν διαμαρτυρήθηκε για τον τρόπο που η μετα-σοβιετική Ουκρανία συμπεριφέρθηκε στη Ρωσία.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε, στο διάγγελμά του, ότι οι ηγέτες της Ουκρανίας θέλουν όλα τα καλά από τη Ρωσία χωρίς να έχουν καμία υποχρέωση. Παράλληλα, κατηγόρησε την Ουκρανία για κλοπή ρωσικού φυσικού αερίου κατά το παρελθόν, για τη χρήση της ενέργειας ώστε να εκβιάσει τη Ρωσία, ενώ κατήγγειλε την αύξηση των νεοναζί, όπως τους αποκάλεσε, στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία δεν είχε ποτέ την παράδοση ενός γνήσιου κράτους, δήλωσε ο Πούτιν. Η κατάρρευση το 1991 της Σοβιετικής Ένωσης βρήκε τη Ρωσία κατακλεμμένη και την έθεσε σε δύσκολη θέση. Οι ουκρανικές αρχές έχουν μολυνθεί από τον ιό του εθνικισμού και της διαφθοράς, δήλωσε κατά τη διάρκεια του διαγγέλματός του ο πρόεδρος της Ρωσίας, προσθέτοντας πως η Ουκρανία δεν κατάφερε να επιτύχει μια σταθερή κρατική υπόσταση και χρειάστηκε, επομένως, να στηριχθεί σε ξένες χώρες, όπως τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ουκρανία διοικείται από ξένες δυνάμεις κι αυτό επηρεάζει όλα τα επίπεδα των αρχών. Επιπλέον, ο Ρώσος πρόεδρος ανέφερε πως οι «κενές» υποσχέσεις του δυτικού πολιτισμού συνοδεύονται από τη διαφθορά που ανθίζει, τη φτώχεια και μια βιομηχανία στο χείλος της διάλυσης. Όπως τόνισε ο ίδιος, η ρωσική γλώσσα στην Ουκρανία έχει περιθωριοποιηθεί, ενώ κατήγγειλε ότι το Κίεβο προετοιμάζεται να «εκτελέσει» τη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία.
Η Ουκρανία είναι μια αποικία των ΗΠΑ με ένα καθεστώς «μαριονέτα», κατήγγειλε ο επικεφαλής του ρωσικού κράτους. Εξάλλου, οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών βοηθούν την Ουκρανία να διαπράττει εγκλήματα.
Η Ουκρανία σχεδιάζει να κατασκευάσει τα δικά της πυρηνικά όπλα, λέει ο Πούτιν κι αν η Ουκρανία αποκτήσει όπλα μαζικής καταστροφής, η συνολική κατάσταση θα αλλάξει δραστικά, δεν μπορούμε να το αγνοήσουμε αυτό.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας υπογράμμισε πως τα πυρηνικά όπλα ισοδυναμούν με προετοιμασία επίθεσης εναντίον της Ρωσίας. Η Ουκρανία, άλλωστε, κατακλύστηκε από δυτικά όπλα τους τελευταίους μήνες και οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ μετέτρεψαν αδιάντροπα την Ουκρανία σε ένα θέατρο πολέμου, σύμφωνα με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Αμέσως μετά, με δύο εκτελεστικά διατάγματα που υπέγραψε, ο πρόεδρος Πούτιν διέταξε τις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας να αναπτυχθούν στις δύο περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας που ελέγχονται από τους φιλορώσους αυτονομιστές.
Δεν διευκρινίζεται ούτε το εύρος, ούτε η διάρκεια της ανάπτυξης του ρωσικού στρατού στο Ντονμπάς, όπως είναι γνωστή η ανατολική Ουκρανία.
Μια «εκκρεμότητα» από το 2014
Η κρίση που ξέσπασε το τελευταίο 24ωρο έχει τις ρίζες της το 2014, όταν οι ελεγχόμενες από φιλορώσους αυτονομιστές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ αποσχίστηκαν από τη διοίκηση της ουκρανικής κυβέρνησης το 2014 και αυτοανακηρύχθηκαν ανεξάρτητες «Λαϊκές Δημοκρατίες», μέχρι σήμερα μη αναγνωρισμένες από άλλη χώρα.
Τώρα, για πρώτη φορά η Ρωσία δηλώνει ότι δεν θεωρεί το Ντονμπάς τμήμα της Ουκρανίας. Ως εκ τούτου ανοίγει για την Μόσχα ο δρόμος να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις στις αποσχισθείσες περιοχές, επικαλούμενη το επιχείρημα ότι παρεμβαίνει ως σύμμαχος για να τις προστατεύσει απέναντι στην Ουκρανία.
Η αναγνώριση από τη Ρωσία της ανεξαρτησίας των αυτοαποκαλούμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ» ουσιαστικά βάζει τέλος στις συμφωνίες του Μινσκ, οι οποίες αν και δεν είχαν εφαρμοστεί αντιμετωπίζονταν από όλες τις πλευρές (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας) ως η καλύτερη ευκαιρία για την επίλυση της κρίσης. Οι συμφωνίες προέβλεπαν μεγάλο βαθμό αυτονομίας για τις δύο συγκεκριμένες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας.
Η Δύση και η επιβολή κυρώσεων
Οι πρώτες αντιδράσεις της Δύσης έχουν να κάνουν με κυρώσεις κατά των δύο περιοχών της Ουκρανίας που αυτοανακηρύχθηκαν αυτόνομες, αλλά θα είναι και συνάρτηση του πώς η Μόσχα θα κλιμακώνει την παρέμβασή της. Εδώ και μήνες οι χώρες της Δύσης προειδοποιούσαν τη Μόσχα ότι οποιαδήποτε εισβολή ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων στο έδαφος της Ουκρανίας θα επέφερε μία ισχυρή απάντηση, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής αυστηρών οικονομικών κυρώσεων.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η αναγνώριση «θα υπονόμευε περαιτέρω την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, θα συνιστούσε κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και θα έθετε υπό περαιτέρω αμφισβήτηση την δέσμευση της Ρωσίας, ότι θα εξακολουθήσει να εμπλέκεται στις διπλωματικές προσπάθειες για την εξεύρεση ειρηνικής επίλυσης αυτής της κρίσης». Είπε ακόμη ότι θα απαιτούσε μία «άμεση και ισχυρή» απάντηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους συμμάχους της.
Ορατές οι επιπτώσεις στις διεθνείς αγορές
Την ίδια ώρα, στις διεθνείς αγορές, οι συνέπειες της κλιμάκωσης της κρίσης αρχίζουν ήδη να γίνονται αισθητές. Η τιμή του πετρελαίου έφθασε σε υψηλό επταετίας, νομίσματα όπως το γεν, που θεωρούνται ασφαλή καταφύγια, κάνουν ράλι, το ρούβλι πέφτει – έφθασε ακόμη και σε ισοτιμία 80:1 έναντι του αμερικανικού δολαρίου.