Το κροατικό συντηρητικό και ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Hrvatski Suverenisti ξεκίνησε σήμερα μια πρωτοβουλία διάρκειας δύο εβδομάδων προκειμένου να συλλέξει υπογραφές, σε μια προσπάθεια να προκαλέσει τη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος σχετικά με το αν θα υιοθετηθεί ή όχι το ευρώ ως νόμισμα της χώρας.
Το ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, που διαθέτει τέσσερις βουλευτές στο κοινοβούλιο των συνολικά 151 εδρών και ορισμένοι δεξιοί σύμμαχοί του πρέπει να συγκεντρώσουν υπογραφές από το 10% του εκλογικού σώματος, ήτοι περίπου 370.000 ανθρώπων. Εγκατέστησαν περίπου 250 σημεία σε ολόκληρη τη χώρα σε μια προσπάθεια να το πετύχουν αυτό.
Η κεντρο-δεξιά κυβέρνηση, υπό τον πρωθυπουργό Αντρέι Πλένκοβιτς, εργάζεται για την υιοθέτηση του ευρώ από τις αρχές του 2023 και ελπίζει να πάρει το πράσινο φως της Ευρωζώνης το πρώτο μισό του 2022.
Ο Πλένκοβιτς επισημαίνει πως η υιοθέτηση του ευρώ θα απομάκρυνε τον συναλλαγματικό κίνδυνο, θα μείωνε τα επιτόκια, θα βελτίωνε την κατάταξη της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας και θα άνοιγε τον δρόμο για περισσότερες επενδύσεις σε μια οικονομία που κυριαρχείται από τον τουρισμό.
Οι ευρωσκεπτικιστές αντιτάσσουν ότι η οικονομία είναι πολύ αδύναμη και μη ανταγωνιστική, ώστε να είναι έτοιμη να υιοθετήσει το ευρώ και κάνοντάς το αυτό θα οδηγούσε σε αύξηση των τιμών.
Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση που διενεργήθηκε τον Ιούλιο, λίγο πάνω από το 60% των ψηφοφόρων τασσόταν υπέρ του ενιαίου νομίσματος, το οποίο χρησιμοποιούν τα 19 από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το δημοψήφισμα δεν είναι αναγκαίο, σημειώνοντας πως οι Κροάτες έχουν ήδη αποδεχθεί το ενιαίο νόμισμα, όταν ψήφισαν σε ένα δημοψήφισμα για την ένταξη στην ΕΕ πριν από σχεδόν μία δεκαετία.
Ως πρώτο βήμα, οι διοργανωτές της πρωτοβουλίας θέλουν ένα δημοψήφισμα σχετικά με μια μεταρρύθμιση του Συντάγματος, που θα καθιστούσε δυνατή την αντικατάσταση του νομίσματος κούνα μονάχα μέσω της απευθείας ψήφου των πολιτών.
«Η γνώμη μας είναι ότι η απόφαση για ένα τόσο σημαντικό θέμα πρέπει να ληφθεί από τους πολίτες και όχι από οποιονδήποτε πρωθυπουργό ή οποιανδήποτε κυβέρνηση», δήλωσε ο Μαρίγιαν Πάβλιτσεκ, ένας από τους διοργανωτές, στην εφημερίδα Vecernji List.
Εφόσον συγκεντρωθεί επαρκής αριθμός υπογραφών έως τις 7 Νοεμβρίου, το Συνταγματικό Δικαστήριο ενδέχεται να χρειαστεί να αποφασίσει εάν το θέμα της υιοθέτησης του ευρώ διευθετήθηκε με την ένταξη στην ΕΕ ή εάν η πρωτοβουλία του δημοψηφίσματος έχει νομική βάση.
