THEPOWERGAME
Μια από τις κριτικές που δέχονται οι οικονομολόγοι είναι πως τα μοντέλα τους και οι προβλέψεις τους δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, με τον Νασίμ Νικολάς Ταλέμπ, συγγραφέα του περιβόητου μπεστ σέλερ «Ο Μαύρος Κύκνος», να θεωρεί πως ο υπολογισμός των πιθανοτήτων είναι μάταιη διαδικασία, καθώς δεν επιβεβαιώνεται στην πράξη. Διότι τα πράγματα αλλάζουν και η επιστήμη οφείλει να προσαρμόζεται σε νέα δεδομένα.
Οι τρεις οικονομολόγοι που κέρδισαν φέτος το Βραβείο Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών έχουν βασίσει τις έρευνες τους σε φυσικά πειράματα, δηλαδή σε καταστάσεις του πραγματικού κόσμου σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μελέτες που απορρέουν από μια σειρά υποθέσεων για να καταλήξουν σε συμπεράσματα. Με την επιλογή αυτή της Σουηδικής Βασιλικής Ακαδημίας των Επιστημών επιχειρείται να προβληθεί το έργο επιστημόνων που αναλύουν την πραγματικότητα ως έχει αντί να την προσαρμόζουν σε υπάρχοντα οικονομικά μοντέλα.
Οι οικονομολόγοι Ντείβιντ Κάρντ του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνια, Τζόσουα Άνγκιρστ του Πανεπιστημίου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης και Γκύντο Ίμπενς του Πανεπιστημίου Στάνφορντ συνέδραμαν με τις έρευνες τους «βελτιώνοντας τη δυνατότητα να απαντήσουμε σε βασικές αιτιολογικές ερωτήσεις, με οφέλη για την κοινωνία».
Ο Καναδός Κάρντ και ο ελάχιστος μισθός
Σε μια περίοδο που συζητούνται οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις της εισοδηματικής ανισότητας, οι έρευνες του Καναδού Ντέιβιντ Κάρντ αναδεικνύουν το ζήτημα του ελάχιστου μισθού και καταλήγουν σε συμπεράσματα που αντιτίθενται στη «συμβατική λογική». Μια έρευνα του 65χρόνου Κάρντ στηρίχθηκε στην αύξηση ελάχιστου μισθού στον χώρο των εστιατορίων fast-food που έγινε προ 30ετίας στο Νιού Τζέρσεϊ και ανέτρεψε τη θεωρία των οικονομικών που θέλει τέτοιας φύσεως αυξήσεις να οδηγούν πάντα στην απώλεια θέσεων εργασίας. Μάλιστα, η εργασία του σε αυτό το θέμα χρησιμοποιήθηκε ως τεκμήριο στη συζήτηση νομοσχεδίων για την αύξηση του ελάχιστου μισθού στις ΗΠΑ στα 15 δολάρια την ώρα.
Ο Κάρντ μελέτησε, επίσης, εάν υπήρξαν επιπτώσεις στην αγορά εργασίας του Μαϊάμι τη δεκαετία του ’80 από την απόφαση Φιντέλ Κάστρο, πρώην προέδρου της γειτονικής Κούβας που απεβίωσε το 2016, να επιτρέψει στους συμπατριώτες του να αποχωρήσουν από τη χώρα εάν επιθυμούσαν. Τελικά, ο Κάρντ κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν υπήρξαν αρνητικές επιπτώσεις στους κατοίκους του Μαϊάμι με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο.
Μετά την είδηση για την απονομή του Βραβείου Νόμπελ Οικονομικών Επιστημών, ο Καρντ τόνισε πως «οι περισσότεροι οικονομολόγοι της παλαιάς σχολής είναι θεωρητικοί αλλά στις μέρες μας ένα μεγάλο κομμάτι των οικονομικών στηρίζεται στις τρέχουσες εξελίξεις». Ο ίδιος, δε, θεώρησε πως οι φίλοι του έκαναν φάρσα όταν απάντησε στο τηλεφώνημα από τη Σουηδία.
Οι Τζόσουα Άνγκιρστ και Γκύντο Ίμπενς: Μια συνεργασία δεκαετιών
Οι Τζόσουα Άνγκιρστ και Γκύντο Ίμπενς μοιράστηκαν το ήμισυ του βραβείου για τη συνδρομή τους στη μεθοδολογία των οικονομικών. «Εξεπλάγην όταν απάντησα στο τηλέφωνο και ενθουσιάστηκα όταν έμαθα τα νέα» δήλωσε ο 58χρόνος Ίμπενς, αμερικανικής και ολλανδικής καταγωγής, για την επικοινωνία του με την Σουηδική Βασιλική Ακαδημία των Επιστημών.
Ο ίδιος αναφέρεται στην «αχίλλειο πτέρνα» των κοινωνικών επιστημών, όπως είναι τα οικονομικά σε αντίθεση π.χ με την ιατρική που έχει την «πολυτέλεια» των κλινικών μελετών. Μια από τις μελέτες του Ίμπενς, ο οποίος είναι ένθερμος ποδηλάτης βουνού, επικεντρώθηκε στην επίδραση που έχει ένα λαχείο στην εισοδηματική κατάσταση εκείνων που το κέρδισαν σε σχέση με όσους αποκλείστηκαν. Λαμβάνεται υπόψη η ηλικία όσων έχουν κερδίσει ένα λαχείο ή το ποσό που εισέπραξαν. Για τον ίδιο η πρόκληση της οικονομικής επιστήμης είναι να αποσπά δεδομένα από την πραγματική ζωή στην διεξαγωγή ερευνών.
Ο Τζόσουα Άνγκιρστ, ισραηλινής και αμερικανικής καταγωγής, θεωρείται ένας από τους πιο καταξιωμένους οικονομολόγους στην αγορά εργασίας, την παιδεία και των αστικών κέντρων. Σε συνέντευξη που έδωσε πρόσφατα αποκάλυψε πως στις αρχές της δεκαετίας του ’80 παράτησε τις μεταπτυχιακές σπουδές στο Εβραϊκό Πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Τότε πήρε την ισραηλινή υπηκοότητα και υπηρέτησε στον στρατό για μια διετία πριν επιστρέψει στις ΗΠΑ για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Η είδηση για το βραβείο Νόμπελ τον αιφνιδίασε κυρίως επειδή είχε ξυπνήσει νωρίς να πάει για ιστιοπλοΐα. Τελικά ανέβαλε τα σχέδια του και επέστρεψε στο γραφείο. «Με τον Ίμπενς θέλαμε να απαντήσουμε σε ερωτήσεις που απασχολούν τα άτομα για τις σπουδές ή την εργασία τους», σχολίασε ο Άνγκιρστ για τη συνεργασία τους που μετρά μια ολόκληρη 30ετία.