THEPOWERGAME
Θεωρητικά μια οικονομία εκμεταλλεύεται όλους τους πόρους της με τον βέλτιστο τρόπο για να επιτύχει όσο το δυνατόν υψηλότερες επιδόσεις. Αλλά στο κεφάλαιο των ανθρωπίνων πόρων, η πανδημία επέτεινε το πρόβλημα της ανισότητας μεταξύ των δυο φύλων εις βάρος των οικονομιών. Το κλείσιμο των παιδικών σταθμών και των εκπαιδευτικών εγκαταστάσεων ιδίως στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση ανάγκασε τις εργαζόμενες μητέρες να περιορίσουν την επαγγελματική τους ζωή ή να αποχωρήσουν ολοσχερώς από τον στίβο αυτόν.
Στην Ιαπωνία, οι γυναίκες που έχασαν τη δουλειά τους στο πρώτο κύμα της πανδημίας ήταν διπλάσιες από τους άντρες. Το σχέδιο του Ιάπωνα πρωθυπουργού, Σέντζο Άμπε, να δημιουργήσει μια χώρα «όπου οι γυναίκες θα ευδοκιμούν» καταδικάστηκε σε αποτυχία. Η αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Καμάλα Χάρις, είχε αναφερθεί σε μια κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» καθώς 3,5 εκατ. Αμερικανίδες με παιδιά στο σχολείο εγκατέλειψαν τη δουλειά τους. H πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει κατ’ επανάληψη τονίσει την ανάγκη να ενταχθούν στην αγορά εργασίας οι γυναίκες και οι νέοι όσο οι οικονομίες του ευρώ εξέρχονται από την πανδημία.
Έρευνα του αμερικανικού πρακτορείου συμπεραίνει πως εάν υπήρχε ισότιμη πρόσβαση αντρών και γυναικών στην παιδεία και την αγορά εργασίας τότε το παγκόσμιο ΑΕΠ θα ενισχύονταν κατά 20 τρισ. δολάρια μέχρι το 2050, όσο δηλαδή είναι η ετήσια παραγωγή των ΗΠΑ.
Νορβηγία, πρότυπο ισότητας μεταξύ των δυο φύλων
Ακόμη και στη Νορβηγία εκτιμάται πωςυπάρχουν περιθώρια βελτίωσης για τη γεφύρωση του χάσματος παρά το ότι καταλάμβανε πέρσι την 2ηθέση μετά την Ισλανδία στην παγκόσμια κατάταξη του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, σύμφωνα με τον δείκτη GlobalGenderGap. Εντούτοις βασική μέριμνα για τους εργοδότες και τους εργαζόμενους στη σκανδιναβική χώρα είναι να μην υπάρχουν εμπόδια στη ροή της επιχειρηματικότητας.
Γι΄αυτόν τον λόγο έχουν αναθέσει στο κράτος την αναπλήρωση όλων των υπολοίπων κενών στην οργάνωση της καθημερινότητας τους, αποδεχόμενοι να καταβάλουν υψηλούς φόρους για την εξασφάλιση παιδικών σταθμών, σχολείων, ιατρικής κάλυψης και γενικότερα την εύρυθμη λειτουργία του κράτους πρόνοιας. Ακριβώς προ δεκαετίας, ο τότε επικεφαλής της Συνομοσπονδίας Εμπορίου της Νορβηγίας είχε αποδώσει το μυστικό της οικονομικής επιτυχίας της χώρας όχι στο πετρέλαιο αλλά στην υψηλή συμμετοχή των γυναικών διότι «μπορούν να εργάζονται, να πληρώνουν φόρους και να κάνουν παιδιά».
Μια ευκαιρία για μόνιμες αλλαγές δίνει η πανδημία
Δεν είναι ακόμη βέβαιο εάν η πανδημία της νόσου Covid-19 έχει πείσει τα κράτη του ανεπτυγμένου κόσμου να προχωρήσουν σε μόνιμες αλλαγές του οικονομικού τους μοντέλου αλλά υπάρχει μια ευρεία παραδοχή πως το κράτος πρόνοιας είναι απαραίτητο όχι μόνον στον τομέα της υγείας αλλά και στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα.
Η μη-κυβερνητική οργάνωση Oxfam υπολογίζει πως η πανδημία προκάλεσε απώλεια εισοδημάτων 800 δισ. δολαρίων στις γυναίκες. Η Αυστραλία αποφάσισε να παρέχει δωρεάν τη φροντίδα των παιδιών για τους πρώτους τρεις μήνες της πανδημίας, ενώ η καναδική κυβέρνηση θα επενδύσει περίπου 24 δισ. δολάρια στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα την επόμενη πενταετία. Στις ΗΠΑ, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν προτείνει μέτρα 1,8 τρισ. δολαρίων για την αναβάθμιση όλων των υποδομών από τους βρεφονηπιακούς σταθμούς μέχρι την παράταση φοροαπαλλαγών στις οικογένειες.
Στο άλλο άκρο βρίσκονται χώρες όπως η Τουρκία και το Αφγανιστάν όπου ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός σε κάθε μορφή αποτρέπει τη συμμετοχή των γυναικών στην οικονομία με συνέπειες στην ανάπτυξη των ίδιων των χωρών. Η αποχώρηση της Τουρκίας από τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, ευρέως γνωστή ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, τον περασμένο Ιούλιο δεν εκθέτει σε κινδύνους μόνο τον γυναικείο πληθυσμό της χώρας αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες ελλείψεις και το εργατικό δυναμικό της χώρας. Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, το ένα τρίτο του εργατικού δυναμικού σε μια από τις μεγαλύτερες οικονομίες του αναδυόμενου κόσμου είναι γυναίκες. Μεγαλύτερες ανησυχίες εκφράζονται για το μέλλον του γυναικείου πληθυσμού στο Αφγανιστάν, αλλά την πορεία της οικονομίας. Τα δυο είναι αλληλένδετα.