THEPOWERGAME
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σήμερα περισσότερο από ποτέ έτοιμη να υπερασπιστεί το κράτος δικαίου και τα ατομικά δικαιώματα, απαιτώντας τη συμμόρφωση της Πολωνίας και της Ουγγαρίας στους κανόνες του κράτους δικαίου και τις ατομικές ελευθερίες προκειμένου να δώσει το πράσινο φως για την εκταμίευση κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μέχρι στιγμής, η Ε.Ε. έχει εγκρίνει τα σχέδια 18 κρατών-μελών.
Εντούτοις, 23 δισ. ευρώ σε επιδοτήσεις και 34 δισ. ευρώ σε δάνεια που αναλογούν στην Πολωνία παραμένουν παγωμένα. Στην περίπτωση της Ουγγαρίας, η καταβολή μιας δόσης της τάξεως των 7,2 δισ ευρώ καθυστερεί ακόμη και ενδεχομένως να καταβληθεί μετά τις εκλογές την άνοιξη του 2022, σύμφωνα με πληροφορίες της Deutsche Welle.
Τον Ιανουάριο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε κανόνα που της επιτρέπει να αναστείλει την κατανομή κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε, συνολικού ύψους 750 δισ ευρώ, εάν παραβιάζονται οι θεμελιώδεις αξίες και τα ατομικά δικαιώματα που θεωρούνται δεδομένα για κάθε κράτος-μέλος. Η πρακτική αυτή είναι πρωτόγνωρη στην Ε.Ε. Κρίθηκε, ωστόσο, αναγκαία διότι η Πολωνία και η Ουγγαρία -οι κυβερνήσεις των οποίων προς στιγμήν απείλησαν με την άσκηση βέτο για το Ταμείο Ανάκαμψης- περνούν νόμους που δεν συνάδουν με το σύστημα δικαιοσύνης μιας δημοκρατικής χώρας, περιορίζοντας την ελευθεροτυπία και τα δικαιώματα των ανθρώπων με διαφορετικό σεξουαλικό προσανατολισμό (ΛΟΑΤ).
Τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ απαραίτητη προϋπόθεση για την ΕΕ
Δεν έλειψαν οι κατηγορίες από τα συγκεκριμένα κράτη-μέλη. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ματέους Μοραβιέτσι, κατηγορεί την ΕΕ ότι εξαπέλυσε έναν «υβριδικό πόλεμο» εναντίον της χώρας του, η οποία πέρσι υποβαθμίστηκε από τους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα στην 62η θέση από την 18η το 2015 από μια λίστα των 180 χωρών. Στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση του Βίτορ Όρμπαν εξέφρασε την έκπληξη της από την έντονη κριτική που ασκήθηκε ομόφωνα από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη. Αφορμή ήταν νόμος που πέρασε την άνοιξη η Ουγγαρία και ο οποίος απαγορεύει κάθε περιεχόμενο που θεωρείται πως «προάγει την ομοφυλοφιλία».
Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Ξαβιέ Μπέτελ, εξήγησε τότε πόσο δύσκολο είναι να δηλώσει κανείς ανοικτά την ομοφυλοφιλία του. Ο Αλεξάντερ Ντε Κρο του Βελγίου του είπε πως η ομοφυλοφιλία δεν είναι επιλογή, αλλά η ομοφοβία είναι. Και ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε πως εάν η Ουγγαρία δεν ήθελε να συμμορφωθεί με τις αξίες της Ε.Ε, τότε θα πρέπει να επικαλεστεί στο Άρθρο 50 και να αποχωρήσει από το κλαμπ των Βρυξελλών.
Σενάρια για Polexit και Huxit
Η άρνηση της ΕΕ να μην ενδώσει στις πιέσεις της Ουγγαρίας και της Πολωνίας, έχοντας την ενιαία και σθεναρή υποστήριξη των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, προκάλεσε έκπληξη. Ανέδειξε, όμως, πως η οικονομική ισχύ μπορεί να αξιοποιηθεί για την υπεράσπιση των δημοκρατιών σε μια εποχή που ο αυταρχισμός επιχειρεί να απλωθεί σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.
Επίσημες προβλέψεις θέλουν την ανάπτυξη στην Πολωνία να τονώνεται μακροπρόθεσμα από 2% έως 2,5% από τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης. Επί του παρόντος, ο Πολωνός πρωθυπουργός ισχυρίζεται πως η οικονομία είναι αρκετά ισχυρή για να αντέξει την απώλεια κονδυλίων από την Ε.Ε, αλλά απέκλεισε και την πιθανότητα ενός «Polexit». Σε συνέντευξη που έδωσε την περασμένη εβδομάδα εξέφρασε την εκτίμηση ότι το σχέδιο της Πολωνίας για την ανοικοδόμηση της οικονομίας θα εγκριθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Στην Ουγγαρία, η κυβέρνηση Όρμπαν είναι πιο ανοικτή στο να δεχτεί κεφάλαια από τρίτες χώρες σαν τη Ρωσία ή την Κίνα. Δημοσιεύματα θέλουν τον πρωθυπουργό της χώρας να κάνει αναφορά στην πιθανότητα ενός «Ηuxit», δηλαδή της εξόδου από την Ε.Ε. Αλλά το τίμημα θα ήταν μεγάλο. Εκτός των εργοστασίων που διατηρούν μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες στη χώρα, όπως οι Audi και Mercedes, η Ουγγαρία είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δικαιούχος από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε, λαμβάνοντας ανά έτος πάνω από 5 δισ ευρώ σε σχέση με τις εισφορές της.