Μια Κίνα που θέτει όλο και πιο στενά όρια στη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα σκιαγραφείται από το πενταετές σχέδιο που παρουσίασε το Κομμουνιστικό Κόμμα. Στο διάστημα των τελευταίων μηνών, οι αρμόδιες αρχές της Κίνας εστίαζαν σε συγκεκριμένες εταιρείες ή κλάδους της οικονομίας με στοχευμένες ενέργειες. Σε αυτή τη φάση, το Πεκίνο φαίνεται να γενικεύει την αυστηρή στάση του για να ικανοποιηθούν «οι αυξανόμενες απαιτήσεις των πολιτών για μια καλή ζωή».
Αν και δεν δίνονται συγκεκριμένες οδηγίες ή μέτρα στην ανακοίνωση που εξέδωσε η κεντρική επιτροπή του Κομμουνιστικού Κόμματος με το Κρατικό Συμβούλιο, γίνεται αναφορά στην «επείγουσα ανάγκη» να υπάρξει πρόσθετο ρυθμιστικό πλαίσιο για τη διακυβέρνηση των στρατηγικών κλάδων της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης, όπως και για να επιλυθούν σημαντικά θέματα ανταγωνισμού για το «δημόσιο συμφέρον» και την «κοινωνική δικαιοσύνη». Κατά κανόνα, τα πενταετή σχέδια της Κίνας είναι κοινός παρονομαστής στη χάραξη της οικονομικής και της κοινωνικής πολιτικής της χώρας.
Σε στενό κλοιό η οικονομία εκτιμούν αναλυτές
Αφού οι αρμόδιες αρχές έθεσαν σε στενό κλοιό τους τεχνολογικούς κολοσσούς της χώρας από την Alibaba και την Ant Group του Τζακ Μα μέχρι την πλατφόρμα ιδιωτικών μετακινήσεων Didi, το Πεκίνο έθεσε στο στόχαστρο την αγορά των online ηλεκτρονικών παιχνιδιών για την αρνητική επίδραση που έχουν στους ανηλίκους, ενώ κατέταξε αιφνιδίως τον ιδιωτικό εκπαιδευτικό κλάδο στην κατηγορία των μη κερδοσκοπικών οργανισμών. Είτε πρόκειται για την αντιμονοπωλιακή συμπεριφορά του κολοσσού ηλεκτρονικού εμπορίου, είτε για την ενδεχόμενη πρόσβαση που μπορεί να έχουν οι αμερικανικές αρχές στα δεδομένα των κινεζικών εταιρειών, το Πεκίνο φαίνεται αποφασισμένο να παρεμβαίνει εκεί που θεωρεί πως θα πρέπει να οριοθετήσει την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Είναι σαφές πως «οι ρυθμιστικές υπηρεσίες της Κίνας θα συνεχίσουν να ελέγχουν τις εταιρείες του Διαδικτύου και της τεχνολογίας για μια σειρά θεμάτων, όπως η δημόσια εγγραφή τους στο εξωτερικό, η ασφάλεια δεδομένων, η ιδιωτικότητα των καταναλωτών» αναφέρει στους Financial Times ο Μπρους Πανγκ, επικεφαλής ερευνών της επενδυτικής τράπεζας China Renaissance.
Κάποιες από τις ανησυχίες του Πεκίνου για την ισχύ των ψηφιακών κολοσσών μοιράζονται και άλλες κυβερνήσεις, αλλά από ένα σημείο και έπειτα οι παρεμβάσεις του υπερβαίνουν τα όρια που έχει συνηθίσει η επιχειρηματικότητα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Παραδείγματος χάριν, το υπουργείο Βιομηχανίας και Πληροφορικής εξέδωσε νέους κανόνες για τα «έξυπνα αυτοκίνητα», βάσει των οποίων χρειάζεται έλεγχος από τις ρυθμιστικές αρχές για να γίνει εξαγωγή δεδομένων του χρήστη ή του οχήματος. Απαραίτητη θα είναι, επίσης, έγκριση για την αναβάθμιση του λογισμικού σε αυτόνομα οχήματα, αποκαλύπτουν οι Financial Times.
Αποστάσεις κρατά η Softbank
Ανεξάρτητα από τα κίνητρα, ο ρόλος που έχει αναλάβει η Κίνα έχει ήδη οδηγήσει σε απώλειες άνω του 1 τρισ δολαρίων τις μετοχές των κινεζικών εταιρειών που είναι εισηγμένες στο εξωτερικό. Αναμένεται να υπάρξουν πρόσθετες αναταράξεις στο βραχυπρόθεσμο μέλλον. Κατά συνέπεια, ο εντεινόμενος έλεγχος της Κίνας φαίνεται να αποθαρρύνει μερίδα επενδυτών.
Η Softbank ανακοίνωσε πτώση καθαρών κερδών κατά 40% το τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου καθώς οπισθοδρομεί από επενδύσεις στην Κίνα. Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, ο διευθύνων σύμβουλος Μασαγιόσι Σαν δήλωσε πως επί του παρόντος το Vision Fund, δηλαδή το μεγαλύτερο επενδυτικό κεφάλαιο της Softbank με ενεργητικό 100 δισ δολαρίων, τηρεί στάση αναμονής. Αν και οι κινεζικές εταιρείες αντιπροσώπευαν το 23% του χαρτοφυλακίου της Vision Fund στα τέλη Ιουλίου, μόνον το 11% των επενδύσεων του κατευθύνονται στη χώρα.
Απευθυνόμενος στο αμερικανικό ειδησεογραφικό δίκτυο CNN, ο γνωστός αναλυτής και κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος της Allianz, Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, θεωρεί πως η Κίνα έχει την πεποίθηση πως δεν χρειάζεται κεφάλαια από το εξωτερικό, με αποτέλεσμα να αποστασιοποιούνται οι ξένοι επενδυτές. Ενδεικτικό είναι, πάντως, πως ο πληθυσμός του Χονγκ Κονγκ έχει μειωθεί για τρίτο διαδοχικό εξάμηνα ύστερα από μια δεκαετία σταθερής αύξησης, κάτι που αποδίδεται στη σκληρή στάση του Πεκίνου.
