THEPOWERGAME
Καλή χρονιά
Καλημέρα και καλή χρονιά. Παρά το γεγονός ότι ο νέος χρόνος μού «μπήκε» με το αριστερό, αφού επί τρεις μέρες ψηνόμουν στον πυρετό, δεν ξέρω τι με κάνει να αισιοδοξώ για το 2025. Μέσα στην παραζάλη μου σκεφτόμουν μήπως η αισιοδοξία μού έχει ξεμείνει από τον προηγούμενο χρόνο. Τα αφήνω όλα αυτά για να σας πω ότι και τον χρόνο που ξεκίνησε να μετρά πριν από επτά μέρες δεν θα αλλάξουμε συνταγή. Κάθε πρωί θα κάνουμε αυτό που ξέρουμε. Θα βγάζουμε ειδήσεις, θα σχολιάζουμε, θα διαβάζουμε όσους μας αντιγράφουν και φυσικά πέρα και πάνω απ’ όλα θα κάνουμε την πλάκα μας. Γιατί χωρίς χιούμορ και χαμόγελο, εδώ που τα λέμε, όσο καλός και να είναι ο χρόνος, δύσκολα περνά.
Όσα θα κρίνουν την επιλογή για τον Πρόεδρο
Δεν θα μπορούσα να μην κάνω ποδαρικό με το αγαπημένο θέμα των εορτών, που δεν ήταν άλλο από τις συζητήσεις για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Πληροφορίες δεν διαθέτω, ωστόσο εκτιμώ ότι νωρίτερα από το αναμενόμενο (άλλωστε, μια ψυχή που είναι να βγει, ας βγει, να ξεμπερδεύουμε), θα μας ανακοινώσει όσα αποφάσισε (σε βουνό και θάλασσα) για τον επόμενο Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο πρωθυπουργός. Εν όψει τούτου, το τι κυκλοφορεί στην πιάτσα δεν περιγράφεται. Μόνο η θεία μου από τα Χανιά τη γλίτωσε και δεν φλερτάρει με τον προεδρικό θώκο. Και αυτό γιατί σε λίγο μπαίνει στα 85, οπότε θα αποτελούσε κίνηση υψηλού ρίσκου μια τέτοια υποψηφιότητα. Προσωπικά δεν γνωρίζω ούτε ποιον, ούτε το πότε (χωρίς να αποκλείω το ερχόμενο Σάββατο να δούμε να βγαίνει λευκός καπνός) θα αποφασίσει ο πρόεδρος Μητσοτάκης να μας τα… πει (προφανώς όχι τα κάλαντα). Μιλώντας, όμως, με κάτι υπουργούς από τους καλούς, δηλαδή απ’ αυτούς που μιλάνε (όχι που διαφημίζουν ότι μιλάνε) με τον ίδιο τον πρωθυπουργό, κατάλαβα ότι η άσκηση είναι σχετικώς δύσκολη.
Ο Βενιζέλος, ο Στουρνάρας, ο Τασούλας και τα άλλα παιδιά
Επειδή μοιράζομαι τα πάντα μαζί σας, σπεύδω να σας μεταφέρω τα όσα αποκόμισα από τις σχετικές (εορταστικές) συνομιλίες. Έχουμε και λέμε, λοιπόν. Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ μου, ο αρχηγός Κυριάκος βρισκόταν (έχει πάψει να βρίσκεται) σε μεγάλο δίλημμα. Από τη μία έχει μια συσπειρωμένη Κ.Ο. μετά τον Προϋπολογισμό, που δεν έχει κανέναν λόγο να τη διαταράξει με επιλογή σαν αυτήν της νυν προέδρου, και από την άλλη γνωρίζει ότι η θεσμική παράδοση προβλέπει το κυβερνών κόμμα να προτείνει πρόσωπο για το ανώτατο πολιτειακό αξίωμα από την απέναντι όχθη του πολιτικού ποταμού. Τα σενάρια (μαζί με τα ενδεχόμενα) είναι τρία. Να προτείνει εκ νέου τη Σακελλαροπούλου, να πάει σε μια κομματική υποψηφιότητα σαν αυτήν του Τασούλα ή να προτείνει πρόεδρο από τον χώρο της Κεντροαριστεράς. Στο τελευταίο πεδίο καταγράφεται συνωστισμός υποψηφίων. Για παράδειγμα, ακούγεται εντονότατα το όνομα του προέδρου Βαγγέλη Βενιζέλου, το οποίο έχει πολλά συν, αλλά και ένα γιγαντιαίο μειονέκτημα. Το γεγονός ότι, όντας νομικός και δη συνταγματολόγος (από τους καλούς), είναι ορατός ο κίνδυνος αντί Προέδρου να προκύψει μπελάς για τον πρωθυπουργό. Κι όταν λέμε μπελάς, σκέφτομαι μια εξέλιξη σαν την ακόλουθη. Να αρχίσουν να επιστρέφουν τα νομοσχέδια και τα υπόλοιπα που τελούν υπό την έγκριση του Προέδρου και να γίνει του Κουτρούλη ο γάμος. Το δεύτερο πρόσωπο που ακούγεται είναι αυτό της Λίνας Μενδώνη. Μια safe υποψηφιότητα, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις, αν και εν ενέργεια υπουργός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, να την ψηφίσει και το ΠΑΣΟΚ. Η τρίτη περίπτωση συνδέεται με τον Στουρνάρα, που θα μπορούσε να «συνεπάρει», εκτός από τον Σαμαρά, και τη συγκατάθεση του προέδρου Ανδρουλάκη. Το ντεζαβαντάζ της υποψηφιότητας του κεντρικού τραπεζίτη είναι ότι θα είναι ο πρώτος Πρόεδρος της Δημοκρατίας (αν δεν με απατά η ιστορική μνήμη μου) που δεν θα φέρει την ιδιότητα του νομικού. Έτσι, θα έχουμε πρωθυπουργό οικονομολόγο-(παλιό) τραπεζίτη και Πρόεδρο Οικονομολόγο-(παλιό) τραπεζίτη. Εσχάτως στην άσκηση της σεναριολογίας έχει προστεθεί και το ονοματεπώνυμο της Μαρίας Δαμανάκη, η οποία, αν και δεν φαίνεται, θεωρείται μια δύσκολη υποψηφιότητα, αφού δύσκολα κάνει γκελ στη ΝΔ, ενώ δίνει και άλλοθι στον Ανδρουλάκη, αφού δεν έχει προταθεί πρόσωπο από τον χώρο του ΠΑΣΟΚ, να την καταψηφίσει.
Η πονηρή (;) επίσκεψη Μητσοτάκη στα Γιάννενα
Τα Γιάννενα επέλεξα για να περάσω το τριήμερο κρυολόγημά μου. Αν και δεν βγήκα ούτε για δείγμα στην όμορφη πόλη της Ηπείρου, κάτι έπιασε τ’ αυτί μου, από έναν φίλο που, αν κατάλαβα καλά, μιλάει με την ασφάλεια του προέδρου Μητσοτάκη, προετοιμάζοντας (λέει) επίσκεψη του πρωθυπουργού στα Ιωάννινα. Αφού το άκουσα, άρχισα να ψάχνω να επιβεβαιώσω το άκουσμα και, ω του θαύματος, κάτι έμαθα από τη γνωστή περιφερειακή πηγή που διαθέτω στο Μαξίμου. Σύμφωνα με τα όσα μου διηγήθηκε ο άνθρωπός μου, κάπως μυστικά, προετοιμάζεται αυθημερόν εμφάνιση του αρχηγού Κυριάκου στην εκλογική περιφέρεια (εκτός των άλλων) του προέδρου της Βουλής, Κώστα Τασούλα. Επειδή δεν έχω πληροφορίες όπως αυτές που έχουν οι καλοί δημοσιογράφοι, λέω να συνδέσω με το πονηρό μυαλό μου (που, όπως σας είπα, θόλωσε από τον πυρετό), τη φημολογούμενη επίσκεψη Μητσοτάκη στα Γιάννενα με την αποκάλυψη του ονόματος σε σχέση με τον υποψήφιο για την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Γιατί ο Ανδρουλάκης «τιμωρεί» τη Σακελλαροπούλου
Τις τελευταίες μέρες κυκλοφόρησε, ομολογώ εντόνως, μια φημολογία (απ’ αυτές τις καλές) σύμφωνα με την οποία ο πρόεδρος Μητσοτάκης σκέφτεται (λέει) σοβαρά το ενδεχόμενο να προτείνει εκ νέου την Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Αν και δεν έχω ιδέα, (όπως και κανείς, εξ όσων μπορώ να γνωρίζω) σε σχέση με τις επίμαχες σκέψεις του πρωθυπουργού, δεν αποκλείω να μας το φυλάει η μοίρα και τούτο. Στην προοπτική αυτήν, άρχισα να διερευνώ τι θα πράξει ο άλλος πρόεδρος, ο Ανδρουλάκης. Ένα περιστέρι, σαν αυτά που τυχαία πηγαίνουν και κάθονται στους ώμους των πολιτικών στο Φανάρι, έσπευσε να με ενημερώσει ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει φροντίσει να διαμηνύσει (μέσω περιστεριών να υποθέσω) στο Μαξίμου ότι δεν θα ψήφιζε τη Σακελλαροπούλου, και αυτό γιατί της «χρεώνει» μια σχετική θεσμική ολιγωρία στο θέμα των υποκλοπών. Προφανώς ο αρχηγός Νίκος πίστευε ότι η Πρόεδρος θα μπορούσε να «ανατρέψει» την κυβέρνηση, «απαγορεύοντας» παράλληλα με Προεδρικό Διάταγμα στον Μητσοτάκη να είναι εκ νέου υποψήφιος για πρωθυπουργός. Εδώ που τα λέμε, μόνο έτσι μπορεί να ελπίζουν στο σκορποχώρι της Κεντροαριστεράς σε άσπρη μέρα.
Η παρουσία Σκέρτσου δίπλα στον Βαρθολομαίο
Από τους χθεσινούς εορτασμούς των Φώτων, προσωπικά ξεχώρισα την παρουσία του υπουργού Σκέρτσου (του Άκη αυτοπροσώπως) δίπλα στον Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Βλέποντας τον υψηλόβαθμο κυβερνητικό αξιωματούχο δίπλα στον ηγέτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας, δεν ξέρω πώς μου πέρασε από το μυαλό ότι κάπως έτσι εκπληρώθηκε το υπό των προφητών λεχθέν ότι θα έλθει τις εξ αριστερών ο οποίος θα κάτσει εκ δεξιών και θα είναι σημείο ενότητας και ισορροπίας! Με αφορμή τα Θεοφάνια, βρέθηκαν κάμποσοι φίλοι μου στο Φανάρι. Ανάμεσα στα άλλα, που άπτονται της πίστης, διέκριναν και μια περίσσια ζεστασιά στις σχέσεις Βαρθολομαίου – Σκέρτσου. Επειδή μου προξένησε εντύπωση η συγκεκριμένη μαρτυρία, άρχισα να το ψάχνω. Έμαθα λοιπόν ότι η επίσκεψη του υπουργού Επικρατείας θα γινόταν αρχικά μαζί με τον συνάδελφό του Κυριάκο Πιερρακάκη, με τον οποίο (όπως επίσης πληροφορήθηκα) επέλυσαν, σε συνεργασία με τον Λιβάνιο του Εσωτερικών, ένα μακροχρόνιο αίτημα του Πατριαρχείου, που είχε να κάνει με τη δημιουργία οργανικών θέσεων ιερέων στα σημαντικότερα ορθόδοξα Πατριαρχεία του κόσμου. Τελικά, όμως, ο Πιερρακάκης ξέμεινε στην Αθήνα, διότι ήταν σε επιφυλακή λόγω της υγείας του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας. Έτσι, ο Σκέρτσος πήγε μόνος του, για να ακριβολογώ με την καλύτερη παρέα, αφού συνοδευόταν, όπως έμαθα, από τον γιο του, Βασίλη, που πήρε την ευλογία του Πατριάρχη.
600 νέες οργανικές θέσεις για ιερείς στην ομογένεια
Εκτός από τη δημιουργία των οργανικών θέσεων για τους ιερείς των Πατριαρχείων, έμαθα ότι υπάρχει και ένα δεύτερο αίτημα που προσπαθεί να φέρει εις πέρας η κεντρική κυβέρνηση. Πρόκειται για την κάλυψη των αναγκών των ορθόδοξων εκκλησιών ανά τον κόσμο με επαρκές προσωπικό ιερωμένων, ώστε να διατηρηθεί ο χαρακτήρας της ελληνορθόδοξης παράδοσης σε ένα αβέβαιο και ρευστό διεθνές περιβάλλον. Όπως πληροφορήθηκα (άρα και ο Βαρθολομαίος από τον Σκέρτσο), και επ’ αυτού υπάρχει επεξεργασμένη λύση. Η προεδρία της κυβέρνησης, σε συνεργασία με τα υπουργεία Παιδείας (Πιερρακάκης), Εσωτερικών (Λιβάνιος και Χαραλαμπογιάννη), έχει ολοκληρώσει τον σχετικό σχεδιασμό και εντός του πρώτου τετραμήνου του 2025 θα ψηφιστεί ειδική νομοθετική ρύθμισή, που θα προβλέπει τη δημιουργία 600 οργανικών θέσεων ιερέων ομογένειας, που θα αποτελούν διακριτή δεξαμενή στελέχωσης των ορθόδοξων εκκλησιών ανά τον κόσμο. Ύστερα απ’ αυτό, οι ανάγκες των ορθοδόξων εκκλησιών δεν θα καλύπτονται από οργανικό προσωπικό των ελληνικών μητροπόλεων. Από τη στιγμή που θα ψηφιστεί η σχετική ρύθμιση, ανά έτος θα προσλαμβάνονται 50 έως 70 κληρικοί μόνο γι’ αυτές τις θέσεις, με στόχο σε βάθος χρόνου να καλυφθούν και οι 600 οργανικές (περίπου 150-200 ήδη είναι καλυμμένες). Όλα αυτά και άλλα πολλά γίνονται από την κυβέρνηση του προέδρου Μητσοτάκη και αξιολογούνται υπέρ το δέον θετικά από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, αν κρίνω από τη γλώσσα του σώματος, κατά τη διάρκεια της εκεί παρουσίας του υπουργού Σκέρτσου.
! Πάντως, μ’ αυτά και κάτι άλλα που ακούω για το Άγιον Όρος, και αναφέρομαι σ’ ένα πρόγραμμα 100 εκατ. ευρώ που θα ανακοινώσει προς την άνοιξη ο πρόεδρος Μητσοτάκης, επισκεπτόμενος το Περιβόλι της Παναγιάς, έχω την αίσθηση ότι θα αφήσει άνεργο τον Βελόπουλο της Λύσης και τον Νατσιό της Νίκης. Κρίμα, γιατί οι άνθρωποι είχαν αφιερώσει τόσα χρόνια για να έρθει σε τρεις μήνες ο αρχηγός Κυριάκος να τους χαλάσει όλο το έργο, δίνοντας λύσεις στα μεγάλα και σωρευμένα προβλήματα της Εκκλησίας.
Η ψαλμωδία του υπουργού Άκη και το τηλεφώνημα Πατριάρχη στην κόρη Σημίτη
Στα παραλειπόμενα της χθεσινής μέρας στο Φανάρι και επειδή σας μίλησα για τη γλώσσα του σώματος, να σας πω ότι στη λειτουργία ο Πατριάρχης έδωσε στον υπουργό Σκέρτσο να ψάλει το Πιστεύω και το Πάτερ Ημών, ενώ μετά τον αγιασμό των υδάτων παρέθεσε γεύμα στο Φανάρι, όπου ήταν καλεσμένος και ο Ανδρουλάκης με τον Μάντζο. Κατά τη διάρκεια του γεύματος προφανώς και έγινε ειδική μνεία στον Σημίτη, τόσο από τον Πατριάρχη, όσο και από τους υπόλοιπους. Όπως μου είπαν, ο Βαρθολομαίος ζήτησε να υπάρξει (και υπήρξε επιτόπου) μια τηλεφωνική επικοινωνία με μία από τις κόρες του. Ο πληροφοριοδότης μου διέκρινε ότι η συνύπαρξη Σκέρτσου – Ανδρουλάκη κινήθηκε σε φιλικό κλίμα. Μάλιστα, κρυφακούγοντας αντελήφθη ότι οι δύο άνδρες κουβέντιαζαν κυρίως για θέματα ευρύτερου πολιτικού και γεωπολιτικού ενδιαφέροντος και λιγότερο για τα τρέχοντα εσωτερικά. Δηλαδή απέφυγαν να συζητήσουν για την επιλογή του προέδρου Μητσοτάκη για την Προεδρία της Δημοκρατίας, παρά το γεγονός ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δείχνει να έχει μια σχετική αγωνία.
Η Σαουδική Αραβία καθυστερεί τον ανασχηματισμό στο ΥΠΕΞ
Μια προγραμματισμένη επίσκεψη της ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών στη Σαουδική Αραβία φαίνεται ότι αλλάζει κάπως τον χρόνο των αλλαγών που έχουν αποφασιστεί στο ΥΠΕΞ. Συγκεκριμένα, και όπως σας έχω αποκαλύψει εδώ και κάτι μήνες, για λόγους υγείας ο υφυπουργός (αρμόδιος για την οικονομική διπλωματία) Κώστας Φραγκογιάννης αποφάσισε να παραιτηθεί, θέλοντας να αποσυμπιέσει την καθημερινότητά του. Και ενώ όλα ήταν έτοιμα για να υπάρξει αλλαγή σκυτάλης την ερχόμενη Πέμπτη, με τον Νεοδημοκράτη (καλό) βουλευτή Τάσο Χατζηβασιλείου να έχει «κλειδώσει» ως αντικαταστάτης του Φραγκογιάννη, αν κατάλαβα καλά, θα απαιτηθεί λίγη υπομονή (βαριά έως τη μεθεπόμενη Τετάρτη) μέχρι να γίνει η συγκεκριμένη σκάντζα.
Πλώρη για βουλευτής ο Δούκας
Από αίσθηση (και όχι από τις παραισθήσεις που μου προκάλεσε ο πυρετός) άρχισα να αντιλαμβάνομαι ότι ο δήμαρχος Χάρης Δούκας μάλλον δεν ονειρεύεται μια δεύτερη θητεία. Για να ακριβολογώ, το έχει βγάλει ήδη από το μυαλό του. Προτιμά, όπως μου λένε, να γίνει βουλευτής. Στο πλαίσιο αυτό, άρχισε να μαζεύει κομματικό «στρατό», γνωρίζοντας ότι στην Α’ Αθήνας, όπου θα είναι υποψήφιος, πρέπει να «περάσει» τον Γερουλάνο, συν τον… μηχανισμό του προέδρου Ανδρουλάκη.
Φήμες για κοινό μέτωπο Μάρη – Ηλιόπουλου για το Open
Προχωρημένες, όπως φαίνεται, είναι οι συζητήσεις μεταξύ του Ιβάν Σαββίδη και του Δημήτρη Μάρη για την εξαγορά του τηλεοπτικού σταθμού Open από τον δεύτερο. Αυτό είναι γνωστό και δεν αποτελεί κανενός είδους (πλέον) αποκάλυψη. Εκείνο που ενδεχομένως να μην είναι και τόσο γνωστό σχετίζεται με την πληροφορία που θέλει στο όλο deal να εμπλέκεται και ο μεγαλομέτοχος της ΑΕΚ, Μάριος Ηλιόπουλος, που επίσης είχε ενδιαφερθεί για την απόκτηση του Open από τον Ιβάν. Δεν ξέρω πού βρίσκεται η αλήθεια, πού το ψέμα και πού η υπερβολή εν προκειμένω, ωστόσο, επειδή μου αρέσει να βάζω τα κουτάκια στις θέσεις τους, κρίνω σκόπιμο να σας μεταφέρω κάτι από το (σχετικά) πρόσφατο μιντιακό παρελθόν. Εκτός από την 24Media, ο Μάρης υπήρξε ένας εκ των πρώτων μετόχων στην εταιρεία Δημοκρατικός Τύπος, που εξέδιδε την εφημερίδα «Δημοκρατία». Μάλιστα, είχε και εξακολουθεί να έχει στενές σχέσεις με τον εκδότη Γιάννη Φιλιππάκη. Ο τελευταίος, για όσους δεν τον γνωρίζουν, συνδέεται με φιλία χρόνων (από την εποχή του Κολεγίου) με τον «Super Mario». Σε κάποια φάση ο εκδότης Φιλιππάκης επελέγη από τον Ιβάν να συμμετάσχει στο ΔΣ της εταιρείας Dimera, που διαχειριζόταν το Open. Έχοντας ως δεδομένα όλα αυτά, ομολογώ ότι δεν αποκλείω την πιθανότητα ο έμπειρος μιντιάρχης (εκδότης της «Δημοκρατίας») να έχει μεσολαβήσει προκειμένου να συγκροτηθεί ένα κοινό σχήμα (πίσω από τα φώτα) μεταξύ Ηλιόπουλου – Μάρη για την απόκτηση του Open.
! Με την ευκαιρία, να σας πω ότι τόσο τα έντυπα Φιλιππάκη, όσο και τα media του Μάρη σχεδόν αποθεώνουν τον Ηλιόπουλο και την όποια δράση αναπτύσσει εντός και εκτός γηπέδων.
Επιβεβαίωση για Novibet
Θυμάμαι πως όταν είχα γράψει ότι ο Ροδόλφος Οντόνι βρισκόταν στο τελικό στάδιο για την πώληση της Novibet, εκτός από την αντίδραση του Οντόνι και της παρέας του, υπήρξαν και κάτι δημοσιεύματα από αντίστοιχες πρωινές στήλες, που μας την έπεφταν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μάλλον μεταφέραμε «μούφα πληροφορία». Συνηθισμένα τα βουνά στα χιόνια, αφού πριν από μία εβδομάδα έγινε επισήμως γνωστό ότι η Allwyn, βασικός μέτοχος του ΟΠΑΠ και κορυφαία πολυεθνική διαχειρίστρια λοταρίας, προχώρησε στην απόκτηση πλειοψηφικού μεριδίου στη μητρική της Novibet, έναντι αρχικού ποσού εξαγοράς 217 εκατ. ευρώ. Ύστερα από αυτήν την εξέλιξη το μόνο που έχω να πω είναι: ούτε γάτα, ούτε ζημιά.
! Αν θυμάμαι καλά, σας έγραφα (τότε) ότι ο Οντόνι σκέφτεται να αποεπενδύσει και από τα media, που ως γνωστόν κατέχει. Επειδή ήταν κάπως πεσμένοι οι ρυθμοί μου, δεν κατάφερα να τσεκάρω αν, για παράδειγμα, στο deal της Novibet συμπεριλαμβάνεται και το αθλητικό site Gazzetta, που έχει κάθε λόγο να ενδιαφέρει τον ΟΠΑΠ.
Εφημερίδα ετοιμάζει ο Μαυρίδης του Liberal
Από μια καλή πηγή έμαθα ότι ο Μαυρίδης του Liberal, που είχε εκδώσει τον «Φιλελεύθερο» πριν από κάτι χρόνια, αλλά τον έκλεισε, σκέφτεται (τώρα) σοβαρά να επιστρέψει, εκδίδοντας εφημερίδα στη Βόρεια Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτό, έχει κάνει ήδη τις πρώτες κρούσεις σε συναδέλφους. Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται να κυκλοφορήσει και η εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», που επανεκδίδεται από τον όμιλο Φιλιππάκη και στελεχώνεται από κάμποσους φίλους του Καραμανλή του Β’ (της Ραφήνας).
Μια σούπερ υποψηφιότητα στον Βορρά
Λίγο πριν από την αλλαγή του χρόνου ο πρόεδρος Κυριάκος, ανακοινώνοντας την Ειρήνη Αγαπηδάκη στα Δυτικά, τον Παύλο Μαρινάκη στα Βόρεια και τον Νίκο Ρωμανό στα Νότια της Αθήνας, συνέχισε την παράδοση της πρώτης τετραετίας, σύμφωνα με την οποία μεγάλο μέρος των εξωκοινοβουλευτικών στελεχών κυβέρνησης και κόμματος δίνουν τη μάχη του σταυρού, για να αποφασίσουν οι πολίτες στο τέλος της ημέρας. Από τη στήλη είχατε διαβάσει πρώτοι και για τις τρεις νέες υποψηφιότητες, για τις οποίες είχε δώσει εδώ και καιρό το πράσινο φως ο πρωθυπουργός, και απέμενε μόνο το τυπικό της ανακοίνωσης. Μιλάμε για τρεις κανονικούς ανθρώπους, όχι επαγγελματίες πολιτικούς, που ο καθένας εξ αυτών έχει κανονικά ένσημα μέχρι να αποφασίσει να μπει στην πολιτική. Με αφορμή, λοιπόν, την ανακοίνωση, δεν θα σταθώ τόσο στον Παύλο Μαρινάκη ως κυβερνητικό εκπρόσωπο ή υφυπουργό για τον Τύπο, αφού η στήλη έχει τοποθετηθεί εγκαίρως για την αποτελεσματικότητα του ανδρός και μάλιστα στις πιο δύσκολες περιστάσεις, όταν, δηλαδή, λίγοι βγαίνουν μπροστά. Εντούτοις, θα δώσω μεγαλύτερη σημασία στην παρουσία του ως γραμματέας της ΝΔ. Και τούτο γιατί ο τότε 33χρονος δικηγόρος, μια προσωπική επιλογή με μεγάλο ρίσκο όταν ελήφθη από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, έδωσε ξανά πνοή στο κόμμα, οργώνοντας με τον σύντροφο Κονταδάκη κάθε γωνιά της Αττικής και της Περιφέρειας και κερδίζοντας ακόμα και τους πιο κακοπροαίρετους στον κομματικό μηχανισμό. Και στέκομαι σε αυτό γιατί πράγματι ο πρόεδρος Κυριάκος έκανε μια σειρά από πολύ επιτυχημένες «μεταγραφές», τις οποίες επιβράβευσαν οι Νεοδημοκράτες με την ψήφο τους το 2023, αλλά, ταυτόχρονα, ανέδειξε και πρόσωπα που -όπως ο εκπρόσωπος Μαρινάκης- είναι Νεοδημοκράτες από κούνια.
Χαμηλότερα επιτόκια και χρεώσεις
Ποδαρικό με χαμηλότερες χρεώσεις και χαμηλότερα επιτόκια (αφού αναμένεται νέα μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ στη συνεδρίαση του Ιανουαρίου) κάνει το 2025 για τους συναλλασσόμενους με τις τράπεζες. Και τα δύο, παρεμπιπτόντως, θα μπορούν να παρακολουθούν και να συγκρίνουν από σήμερα οι καταναλωτές, στην ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδος. Γύρω στις 20 του μηνός αναμένεται να εφαρμοστούν οι μειωμένες χρεώσεις στις συνηθέστερες καθημερινές συναλλαγές μέσω τραπεζών που νομοθέτησε η κυβέρνηση, με άμεσο όφελος για τους πολίτες που υπολογίζεται σε 150 εκατ. ευρώ. Το ποσό με το οποίο θα ωφεληθούν οι πολίτες ανεβαίνει στα 350 εκατ. εάν συνυπολογιστεί η εθελοντική συνεισφορά των τραπεζών με 100 εκατ. ευρώ στο πρόγραμμα «Μαριέττα Γιαννάκου» για σχολικές υποδομές και με άλλα 100 εκατ. για τη σύσταση του Φορέα Ακινήτων, που θα αποτελέσει καταφύγιο για ευάλωτους οφειλέτες που κινδυνεύουν να χάσουν το σπίτι τους. Την περίοδο 2019-2023 οι τράπεζες έχουν αποδώσει στην κοινωνία με δράσεις εταιρικής κοινωνικής ευθύνης κοινωνικό μέρισμα ύψους 400 εκατ. ευρώ. Και, όπως μαθαίνω, άλλα 500 εκατ. ευρώ έχει αποδώσει αφανώς στα κρατικά ταμεία από τις τράπεζες ο φόρος του ν. 128/75 στα δάνεια.
Μάχη για το «Σπίτι μου 2»
Με την εκκίνηση της χρονιάς, οι τράπεζες έχουν πάρει… θέσεις μάχης στη στεγαστική πίστη. Πρόκειται για το μεγάλο στοίχημα του 2025 να αυξηθούν τα στεγαστικά δάνεια, με back up από το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2», που ανοίγει για υποβολές αιτήσεων στις 15 Ιανουαρίου. Τη στιγμή που τα επιχειρηματικά δάνεια έχουν τρέξει με ρυθμό αύξησης της τάξης του 10% και αναμένεται να συνεχίσουν, οι τράπεζες πρέπει να δώσουν αγώνα για να αυξήσουν τα στεγαστικά, που για διάφορους λόγους (υψηλά επιτόκια ΕΚΤ, μεγάλες αποπληρωμές δανείων της χρυσής εποχής 2005- 2010, αγορές ακινήτων με λεφτά από το σεντούκι κ.λπ.) κινούνται ακόμη με αρνητικό ρυθμό πιστωτικής επέκτασης. Για το 2024 οι τράπεζες αναμένουν οι εκταμιεύσεις στεγαστικών δανείων να κλείσουν στα 1,85 δισ. ευρώ, από 1,3 δισ. το 2023. Ο πήχης για το 2025 τίθεται αρκετά υψηλότερα, αλλά φαίνεται ότι η πραγματική ανάσταση στη στεγαστική πίστη θα έρθει το 2026. Καθώς τότε εκτιμάται ότι θα ωριμάσουν οι αιτήσεις που θα υποβληθούν φέτος και θα ολοκληρωθούν οι εκταμιεύσεις του προγράμματος «Σπίτι μου 2». Η μεγάλη αγωνία για τις τράπεζες, και βεβαίως για τους ενδιαφερόμενους δανειολήπτες, είναι να βρεθούν τα σπίτια για τα οποία θα δοθούν τα δάνεια. Και σε τιμές που δεν θα φτάσουν, εν τω μεταξύ, στον Θεό, όσο και αν το πρόγραμμα «Σπίτι μου» έχει δείξει ότι πληθωρίζει τις ήδη υψηλές τιμές των ακινήτων. Όπως έδειξαν τα στοιχεία που δημοσίευσε η Κομισιόν για τους μακροοικονομικούς δείκτες, μεταξύ αυτών και τις τιμές των ακινήτων, στις χώρες της ΕΕ, η αύξηση τιμών στην Ελλάδα ήταν πολύ υψηλή, έχοντας ξεπεράσει κατά 20% την αύξηση των εισοδημάτων των νοικοκυριών από το 2017. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΤτΕ για το εννεάμηνο του 2024 έδειξαν ότι οι τιμές των διαμερισμάτων (σε ονομαστικούς όρους) αυξήθηκαν κατά 9,3% σε ετήσια βάση (14,3% ήταν η αύξηση το αντίστοιχο διάστημα του 2023).
Εκρηκτική ζήτηση για ακίνητα
Το πρόβλημα της στέγασης, πάντως, είναι πια το υπ’ αριθμόν 1 θέμα σε όλη την Ευρώπη. Αλλά και παραέξω, όπως φαίνεται από μελέτη της Fitch, που διαπιστώνει ότι ο ρυθμός ανέγερσης νέων κατοικιών δεν θα μπορέσει να καλύψει την εκρηκτική ζήτηση και, ως εκ τούτου, οι τιμές των ακινήτων θα τραβήξουν περαιτέρω την ανηφόρα το 2025 και το 2026. Στην πλειονότητα των αγορών που εξέτασε η ανάλυση της Fitch, η πρόβλεψη του διεθνούς οίκου αξιολόγησης είναι για άνοδο τιμών γύρω στο 5%, με το σκεπτικό ότι χαμηλή ανεργία, αύξηση πραγματικών εισοδημάτων και χαμηλότερος πληθωρισμός θα αυξήσουν το διαθέσιμο εισόδημα και τη ζήτηση για στέγη. Η μεγαλύτερη αύξηση τιμών προβλέπεται να σημειωθεί φέτος στην Ολλανδία και στον Καναδά, λόγω της συμβολής των κρατικών προγραμμάτων στήριξης της πρώτης κατοικίας, και στη Βραζιλία και το Μεξικό, εξαιτίας της αύξησης των μισθών και του κατασκευαστικού κόστους. Στην Ευρωζώνη, η βελτίωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών αναμένεται να αυξήσει τη ζήτηση και τις τιμές της στέγης, με εξαίρεση την Γαλλία, όπου πολιτική αστάθεια και περιορισμένη ρευστότητα αναμένεται να ρίξουν τις τιμές των ακινήτων.
Έρχονται τα stress tests
Χρονιά stress tests θα είναι η φετινή για τις τράπεζες και μέχρι το τέλος Ιανουαρίου αναμένονται οι προδιαγραφές τους, τις οποίες θα θέσει η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή. Τα τεστ αντοχής θα πραγματοποιηθούν με βάση τα στοιχεία τέλους 2024, με ορίζοντα προβλέψεων την τριετία 2025-2027. Το βασικό και το δυσμενές σενάριο θα υπολογιστούν για το ΑΕΠ, τα επιτόκια, τον πληθωρισμό, την ανεργία, τις τιμές των ακινήτων (οικιστικών και εμπορικών), δηλαδή όλα τα στοιχεία που θα διαμορφώσουν τις προοπτικές σταθερότητας και κερδοφορίας των τραπεζών. Η πρώτη δόση στοιχείων θα σταλεί από τις τράπεζες στον SSM στο τέλος Απριλίου και η δεύτερη στις αρχές Ιουνίου. O διάλογος των τραπεζών με τον επόπτη θα είναι συνεχής, ξεκινώντας ήδη πριν από την υποβολή των πρώτων στοιχείων και κατά τη διάρκεια της άσκησης, προκειμένου να γίνονται παρατηρήσεις, προσθήκες και διορθώσεις. Τα αποτελέσματα θα ανακοινωθούν αρχές Αυγούστου. Σημειωτέον ότι στα τελευταία stress tests του 2023 οι τέσσερις ελληνικές συστημικές τράπεζες αναδείχτηκαν στην 5η, 12η, 13η, και 19η θέση ανάμεσα σε 109 συστημικές τράπεζες, κατατάσσοντας τη χώρα μας ως την τέταρτη καλύτερη χώρα από πλευράς σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος στην ΕΕ-27 και την πρώτη στη Νότια Ευρώπη.
Διαβάστε επίσης
Νέο μίνι Ασφαλιστικό με 5 βελτιώσεις
ΕΝΦΙΑ 2025: Πρεμιέρα τον Φεβρουάριο με 7 εκπτώσεις & απαλλαγές
Πώς η Ισπανία αντιμετωπίζει τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
