THEPOWERGAME
Θα ξεκινήσουμε από τα πιο πρόσφατα γεγονότα. Το απόγευμα της Τετάρτης 19 Μαΐου 2021, πραγματοποιήθηκε η πιο σημαντική μεταπώληση της δεκαετίας στο ελληνικό χρηματιστήριο τέχνης.
Ο πίνακας του Θεόδωρου Ράλλη «Η Αιχμάλωτη» γνωστός και υπό τους τίτλους «La Captive» ή «Turkish Plunder» εμφανίστηκε προς πώληση στη δημοπρασία GreekSale που πραγματοποιήθηκε στο παράρτημα του οίκου Bonhams στο Παρίσι, στην πρώτη μετά-Brexit δοκιμασία εκτός «έδρας» (Λονδίνο).
Ήταν από τα μεγάλα φαβορί της αναμέτρησης με τιμές εκτίμησης μεταξύ 300.000 και 500.000 ευρώ. Οι προσδοκίες ήταν αρκετά υψηλές, για ένα αποτέλεσμα τουλάχιστον κοντά στο high estimate ή και λίγο παραπάνω, στα 600.000 ευρώ (hammer). Κυρίως, διότι στο τελευταίο Greek Sale που είχε κάνει ο οίκος Bonhams στο Λονδίνο το 2020, είχαν καταγραφεί εξαιρετικά σημαντικές υπεραξίες, (π.χ. Μόραλης 608.000 ευρώ, 261.762 ευρώ, Εγγονόπουλος 790.219 ευρώ). Είναι δυνατόν λοιπόν, να μην υπάρχουν ανάλογες ελπίδες για έναν από τους πιο δυνατούς πίνακες του Ράλλη;
Χωρίς under bidders
Το έργο τελικά, άλλαξε χέρια με τη ζήτηση να περιορίζεται μόνο σε ένα bid. Δηλαδή κοντά στα 300.000 ευρώ (hammer)και στα 375.312 ευρώ συμπεριλαμβανομένων των προμηθειών του οίκου.
Δεν ήταν το μόνο φαβορί που κινήθηκε με ένα μόνο χτύπημα. Γεγονός που αφήνει περιθώριο αμφιβολίας για το κατά πόσο το κοινό του City έδειξε αγοραστικό ενδιαφέρον τη στιγμή που δεν είχε την ευκαιρία να δει από κοντά τα έργα, λόγω της «μετακόμισης» στο γαλλικό έδαφος.
Αυτό βέβαια είναι κάτι που θα φανεί στις επόμενες αναμετρήσεις του Παρισιού, όπου ίσως δούμε και μια γενικότερη μετατόπιση της αγοράς. Μην ξεχνάμε πως μέχρι σήμερα, στα καθιερωμένα sales το Λονδίνου οι περισσότεροι αγοραστές των bluechip έργων προέρχονταν συχνά από το χώρο της ναυτιλίας (Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Ελλάδα).
Πάμε τώρα να δούμε γιατί ήταν κρίσιμη η συγκεκριμένη μεταπώληση:
Έξι χρόνια «πιέσεων» για το μεγάλο deal
Νοέμβριος του 2007. Ο οίκος Sotheby’s κλείνει μία από τις πιο μεγάλες συμφωνίες στο χρηματιστήριο τέχνης και ιδίως στην αγορά έργων του Θεόδωρου Ράλλη. Πρόκειται για τον εν λόγω πίνακα, την «Αιχμάλωτη». Αποτελούσε και τότε το μεγάλο φαβορί με τιμές εκτίμησης μεταξύ 300.000 και 500.000 στερλινών (436.000 και 730.000 ευρώ).
Μάλιστα, ο οίκος Sotheby’s τονίζει στους πελάτες του την σπουδαιότητα του πίνακα κάνοντας λόγο για ένα κορυφαίο παράδειγμα της τεχνοτροπίας του Ράλλη. «Στο έργο απεικονίζεται μια νεαρή Ελληνίδα αιχμάλωτη, σε μια στάση εύθραυστου και συγκινητικού σεβασμού. Στο αριστερό μέρος της σύνθεσης οι απαγωγείς της συνομιλούν καπνίζοντας μπροστά από μια φωτιά, ενώ τα λάφυρα του πολέμου βρίσκονται παντού γύρω της» περιγράφουν οι ειδικοί.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του powergame.gr ο οίκος Sotheby’s και συγκεκριμένα ο τότε senior director και ειδικός υπεύθυνος για τα Greek Sale στον οίκο Sotheby’s, Κωνσταντίνος Φράγκος, προσπαθούσε να πείσει τον προηγούμενο ιδιοκτήτη της «Αιχμάλωτης», έναν ιδιώτη συλλέκτη από τη Νέα Υόρκη, να πουλήσει τον πίνακα, καθώς ήξερε πως επρόκειτο για ένα αριστούργημα που θα μπορούσε να διαγράψει πορεία και στα εκτός ελληνικού ενδιαφέροντος sales (π.χ. κατηγορία Oriental).
Τα παραπάνω επιβεβαιώνει το γεγονός ότι οι «πιέσεις» του οίκου προς τον κάτοχο του έργου διήρκησαν έξι χρόνια, μέχρι που τελικά πάρθηκε η μεγάλη απόφαση.
Stoploss και… επενδυτική τράμπα
Ο πίνακας βγαίνει σε δημοπρασία και καταγράφει τέτοια ζήτηση που υπερβαίνει και το highestimate επιτυγχάνοντας τελική τιμή το 1.046.232 ευρώ! Όχι μόνο γίνεται το κορυφαίο έργο στο ελληνικό χρηματιστήριο τέχνης αλλά καταρρίπτει δυναμικά το προηγούμενο ρεκόρ του Ράλλη, που ήταν μόλις 134.400 στερλίνες.
Ασφαλώς και αναφερόμαστε σε μια εποχή πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης, όταν το ελληνικό χρηματιστήριο τέχνης κατέγραφε ανοδικό τζίρο και πολλοί ξένοι που ζούσαν στο Λονδίνο επένδυαν σε έργα Ελλήνων εικαστικών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του powergame.gr, το έργο είχε αγοράσει Βρετανός art dealer ο οποίος είναι ο ίδιος που μεταπώλησε τον πίνακα στο τελευταίο Greek Sale του οίκου Bonhams. Μάλιστα, είχε κάνει και άλλη μια προσπάθεια να ρευστοποιήσει τον πίνακα, το 2011.
Ο πίνακας είχε εμφανιστεί πάλι σε GreekSale (Bonhams) με τις ίδιες εκτιμήσεις (300.000-500.000 στερλίνες). Ωστόσο, μέσα σε ένα ευρύτερα δυσμενές οικονομικό κλίμα και μεγάλων ανακατατάξεων στην artmarket, είχε μείνει απούλητος.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, και την τελευταία συναλλαγή της «Αιχμάλωτης» στο Παρίσι, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει την εμφανή πτώση της αξίας του έργου. Από το 1 εκατομμύριο που είχε αγοραστεί το 2007, πέφτει στην τιμή των 300.000 ευρώ και καταγράφει απώλεια -70% στην 14ετία.
Όμως, δεν παύει να έχει δώσει μια σημαντική ανάσα ρευστότητας στον πωλητή του, ο οποίος ως καλά μυημένος στην αγορά τέχνης με την ιδιότητα του artd ealer, είναι πολύ πιθανό να κινήθηκε με την τακτική stop loss, λαμβάνοντας υπόψη του τη μεγάλη ανισορροπία που είχε επικρατήσει στις τιμές του Ράλλη εν μέσω οικονομικής κρίσης. Με άλλα λόγια, να θεώρησε ότι ο πίνακας δεν είχε πλέον περιθώριο να ξεπεράσει τα 300.000 με 400.000 ευρώ, πράγμα που σήμανε και αλλαγή πλεύσης στο χαρτοφυλάκιο του.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
