THEPOWERGAME
Ριζικές αλλαγές φέρνει το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης στην καθημερινότητα χιλιάδων ασφαλισμένων.
Η κυβέρνηση δημιουργεί νέα δεδομένα στο ασφαλιστικό σύστημα, αναμορφώνει πλήρως την επικούρηση, μετατρέποντας την από διανεμητική σε κεφαλαιοποιητική.
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία, οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε υψηλότερες επικουρικές συντάξεις για τους νέους ασφαλισμένους, ενώ μέσω του «ατομικού κουμπαρά» που εισάγεται δημιουργείται μια βεντάλια επιλογών για κάθε ασφαλισμένο, αλλά και η δυνατότητα ελέγχου στο τελικό ύψος της σύνταξής του.
Ο «ατομικός κουμπαράς» που θα έχει κάθε ασφαλισμένος αποτελεί εξάλλου την πεμπτουσία του νέο συστήματος επικούρησης, καθώς πλέον οι εισφορές που θα καταβάλλουν οι νέοι ασφαλισμένοι δεν θα κατευθύνονται στα ταμεία προκειμένου να πληρώνονται οι υφιστάμενες συντάξεις, αλλά θα αποταμιεύονται, θα επενδύονται και καλύπτουν την σύνταξη του μελλοντικού απόμαχου της δουλειάς.
Στη νέα επικουρική υπάγονται υποχρεωτικά οι νέοι μισθωτοί του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που μπαίνουν για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και στην κοινωνική ασφάλιση από 1η Ιανουαρίου 2022 και έπειτα.
Υποχρεωτικά εντάσσονται και οι νέοι αυτοαπασχολούμενοι που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1η Ιανουαρίου 2022 και μετά και απασχολούνται σε κλάδους στους οποίους σήμερα είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση, δηλαδή δικηγόροι, μηχανικοί κλπ.
Εκτός συστήματος μένουν όσοι είναι σήμερα συνταξιούχοι, αλλά και οι σημερινοί ασφαλισμένοι κάτω των 35 ετών που θα επιλέξουν να παραμείνουν στο υφιστάμενο σύστημα επικουρικής ασφάλισης.
Να σημειωθεί ότι προαιρετικά μπορούν να εισέλθουν στο νέο καθεστώς και οι σημερινοί εργαζόμενοι (μισθωτοί και αυτοαπασχολούμενοι) ηλικίας έως 35 ετών.
Οι εισφορές όσων ενταχθούν στο νέο σύστημα θα επενδύονται, ώστε να πληρώνονται οι συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων στο μέλλον, ενώ το ποσό που θα λαμβάνει ο μελλοντικός συνταξιούχος θα χτίζεται από τις εισφορές που έχει πληρώσει κατά τη διάρκεια του εργασιακού του βίου, αλλά και από τις αποδόσεις των επενδύσεών του χαρτοφυλακίου των εισφορών του.
Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία η απόδοση που δίνουν τα συστήματα αυτά είναι «ικανοποιητικότατη», ενώ και οι συνταξιοδοτικές παροχές που θα προκύπτουν με το νέο πλαίσιο θα είναι μεγαλύτερες.
Τα επενδυτικά προφίλ θα είναι τρία και ο κάθε ασφαλισμένος θα μπορεί να επιλέγει ένα ανά τριετία. Το πρώτο προφίλ θα είναι το «συντηρητικό», το δεύτερο θα είναι πιο «ισορροπημένο» και το τρίτο λίγο «ριψοκίνδυνο».
Το επίπεδο του κινδύνου των επενδύσεων θα είναι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ασφαλιστικού βίου του ασφαλισμένου. Το μεσαίο ρίσκο θα αποτελεί προεπιλογή για εκείνους που δεν θα επιλέξουν ένα από τα τρία προφίλ, ενώ το «ριψοκίνδυνο» προφίλ θα «κουμπώνει» κυρίως στους νέους, οι οποίοι θα έχουν αρκετό χρόνο μπροστά τους ώστε να διορθώσουν τις πιθανές απώλειες.
Μάλιστα, ο βαθμός του ρίσκου θα μειώνεται σταδιακά όσο ο ασφαλισμένος μεγαλώνει και πλησιάζει την ώρα της σύνταξης.
Μέσω του νέου συστήματος δημιουργούνται δύο σημαντικές δικλείδες ασφαλείας. Για τους σημερινούς ασφαλισμένους δεν αλλάζει απολύτως τίποτε, καθώς οι συντάξεις τους είναι πλήρως διασφαλισμένες γιατί όποιο χρηματοδοτικό κενό προκύψει, θα καλυφθεί χωρίς προβλήματα από τον προϋπολογισμό.
Παράλληλα, για τους νεοεισερχόμενους, ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που κάτι δεν πάει καλά με τις επενδύσεις των αποταμιεύσεών τους, το κράτος παρέχει εγγύηση ότι η σύνταξη δεν θα είναι χαμηλότερη από τις εισφορές που κατέβαλαν.
Παραδείγματα
1. Εργαζόμενος που αμείβεται με τον βασικό μισθό των 650 ευρώ, μετά από 40 χρόνια ασφάλισης θα λάβει με το σημερινό σύστημα επικουρική σύνταξη 153 ευρώ τον μήνα.
Με το νέο, κεφαλαιοποιητικό σύστημα και με ένα συντηρητικό σενάριο για τις αποδόσεις των αποταμιεύσεων του ίδιου εργαζόμενου για 40 έτη (με βάση τη μέση απόδοση κεφαλαιοποιητικών συστημάτων των χωρών του ΟΟΣΑ), ο εργαζόμενος θα πάρει σύνταξη 219 ευρώ, δηλαδή θα έχει μια αύξηση 43% σε σχέση με το παλιό σύστημα.
Με βάση τις αποδόσεις που έχουν ιστορικά (2003 – 2020) τα αποθεματικά του ΕΦΚΑ από τη διαχείριση που γίνεται μέσω του Μεικτού Αμοιβαίου Κεφαλαίου της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών, το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα υπολογίζεται ότι θα έδινε στον ίδιο εργαζόμενο επικουρική σύνταξη 257 ευρώ, δηλαδή θα υπήρχε μια αύξηση της τάξεως του 68%, σε σχέση με το σημερινό σύστημα.
2. Εργαζόμενος με μηνιαία αμοιβή 1.500 ευρώ τον μήνα και 40 έτη ασφάλισης λαμβάνει με το ισχύον πλαίσιο επικουρική ύψους 353 ευρώ.
Με το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα, υποθέτοντας αποδόσεις ίσες με το μέσο όρο των αποδόσεων των κεφαλαιοποιητικών συνταξιοδοτικών συστημάτων των χωρών μελών του ΟΟΣΑ – περίοδος αναφοράς 2008-2018) θα λάβει επικουρική 505 ευρώ. Σημειώνεται δηλαδή μια αύξηση 43%.
Με βάση τις αποδόσεις που έχουν ιστορικά (2003 – 2020) τα αποθεματικά του ΕΦΚΑ από τη διαχείριση που γίνεται μέσω του Μεικτού Αμοιβαίου Κεφαλαίου της ΑΕΔΑΚ Ασφαλιστικών Οργανισμών, το νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα υπολογίζεται ότι θα έδινε στον ίδιο εργαζόμενο επικουρική σύνταξη 594 ευρώ, δηλαδή θα υπήρχε μια αύξηση της τάξεως του 68%, σε σχέση με το σημερινό σύστημα.