Οι αυξήσεις μισθών των τελευταίων ετών, αλλά και το ξεπάγωμα των τριετιών «πιέζουν» την ανταγωνιστικότητα στις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα τις μικρομεσαίες, αλλά ταυτόχρονα επενεργούν ως «τροχοπέδη» στην ανάπτυξη. Το καμπανάκι στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ για το αυξημένο κόστος εργασίας, με παραίνεση τη «συγκράτηση» των αυξήσεων, αλλά και οι πιέσεις τόσο από τον χώρο της βιομηχανίας, όσο και των επαγγελματοβιοτεχνών, αναμένεται να οδηγήσουν πιο γρήγορα το οικονομικό επιτελείο να αποφασίσει μείωση του μη μισθολογικού κόστους.
Τόσο η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Δόμνα Μιχαηλίδου, όσο και ο υφυπουργός, Πάνος Τσακλόγλου, αν και δημόσια εμμένουν στη μείωση των εισφορών κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα μέχρι το 2027, στο υπουργείο εξετάζονται σενάρια ταχύτερης μείωσης «χωρίς να διαταραχθεί η δημοσιονομική ισορροπία». Κάθε μία ποσοστιαία μονάδα μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών αντιστοιχεί σε περίπου 400 εκατ. ευρώ μείωση εσόδων για τον ΕΦΚΑ, η οποία επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό.
Ωστόσο, θεωρείται βέβαιο ότι η μείωση του μη μισθολογικού κόστους «ανοίγει» τις πόρτες για νέες θέσεις εργασίας, καθώς για κάθε μία ποσοστιαία μονάδα μείωσης της ανεργίας, δημιουργούνται περίπου 50.000 νέες θέσεις εργασίας, που μπορούν να εξισορροπήσουν τις απώλειες που θα έχει ο ασφαλιστικός φορέας.
ΤΟ ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΜΕΙΩΣΕΩΝ
Αν και στο κυβερνητικό πρόγραμμα υπάρχει πρόβλεψη για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ακόμα ποσοστιαία μονάδα -από μισή το 2025 και το 2027-, εντούτοις εξετάζεται η μείωση να πάει έναν χρόνο νωρίτερα, ενώ εκκρεμεί και άλλη μισή μονάδα. Συνολικά, δηλαδή, μέσα στις δύο τετραετίες θα έχουν μειωθεί οι ασφαλιστικές εισφορές κατά 5,4 ποσοστιαίες μονάδες. Σημειωτέον ότι η μείωση κατά 0,5 ποσοστιαία μονάδα το 2025, κόστους 215 εκατ. ευρώ, έχει ήδη προβλεφθεί να συμπεριληφθεί στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού του 2025, όπως αποκάλυψε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, Κωστής Χατζηδάκης.
Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 4,4 ποσοστιαίες μονάδες την προηγούμενη τετραετία συνέβαλε καθοριστικά στην πτώση της ανεργίας κατά περισσότερο από 7 περίπου ποσοστιαίες μονάδες από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι σήμερα. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του κ. Πάνου Τσακλόγλου ότι αυτή η μείωση των 4,4 μονάδων δεν έγινε εφάπαξ, αλλά σταδιακά μέσα σε τρία χρόνια.
ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΩΝ ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ
Στις προτάσεις που έχει λάβει το υπουργείο Εργασίας, ο ΣΕΒ εκτιμά ότι η μείωση πρέπει να φτάσεις το 2,5%, ενώ ΕΣΕΕ και ΓΣΕΒΕΕ, ζητούν άμεση εφαρμογή της μείωσης, καθώς θεωρούν ότι πλήττονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Επίσης, την ανάγκη για την περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών έχουν τονίσει όλο το προηγούμενο διάστημα στο σύνολό τους το ΙΟΒΕ και το ΚΕΠΕ.
Συν τοις άλλοις, εργοδότες και εργαζόμενοι πληρώνουν από 3% για επικουρική ασφάλιση, 4,55% για υγειονομική περίθαλψη οι εργοδότες και 2,55% οι εργαζόμενοι και τέλος, 1,41% οι εργοδότες στο πλαίσιο των συνεισπραττόμενων εισφορών για ανεργία, ΛΑΕΚ, εργατική εστία κ.λπ. και 1,65% για τις αντίστοιχες εισφορές οι εργαζόμενοι. Συνολικά, οι ασφαλιστικές εισφορές στον ιδιωτικό τομέα ανέρχονται σε 36,16%.
Το ζητούμενο βέβαια για το οικονομικό επιτελείο είναι επί ποιων εισφορών θα γίνει η νέα μείωση, καθώς οι κλάδοι της κύριας ασφάλισης, της επικούρησης και της υγείας είναι ήδη επιβαρυμένοι και δεν φαίνεται να αντέχουν νέα μείωση των πόρων τους.
ΥΨΗΛΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Ο ΕΦΚΑ, όπως αποκαλύφθηκε και από την έκθεση του Γραφείου του Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, έχει σημαντικά υψηλές δαπάνες λόγω της απομείωσης του στοκ των εκκρεμών κύριων συντάξεων, ενώ ειδικά για τις επικουρικές στερείται ήδη πολύτιμους πόρους μετά την ένταξη των νέων ασφαλισμένων στο ΤΕΚΑ. Επομένως, και παρά τη σημαντική αύξηση των εσόδων του από την αύξηση της απασχόλησης, παρουσίασε έλλειμμα που φτάνει κοντά στα 800 εκατ. ευρώ και στο τέλος του έτους αναμένεται να παρουσιάσει πλεόνασμα της τάξης των 100 εκατ. ευρώ.
Έτσι, μέσα στο έτος, η μείωση της ανεργίας και η παράλληλη αύξηση της απασχόλησης, οι αυξήσεις των μισθών σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, το «ξεπάγωμα» των τριετιών, αλλά και ο περιορισμός της εισφοροδιαφυγής, κυρίως μέσω της γενικευμένης χρήσης της ψηφιακής κάρτας, θα δώσουν στον ΕΦΚΑ το περιθώριο προκειμένου να προχωρήσει εντός του 2025 η μείωση των εισφορών η οποία μπορεί να είναι και μεγαλύτερη από τον σχεδιασμό.
