Πέντε κλάδοι οδήγησαν στην αύξηση της απασχόλησης, η οποία περιορίζει τη «δεξαμενή» για τα επόμενα χρόνια και κρίνεται απαραίτητη η «μεταναστευτική εισροή», σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΤτΕ για την οικονομία, η οποία χτυπά καμπανάκι για μείωση των ασφαλιστικών εισφορών με στόχο την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και για το δημογραφικό και τους κινδύνους που περικλείει για το ασφαλιστικό σύστημα.
Σύμφωνα με την έκθεση, η αύξηση της απασχόλησης προήλθε από την αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων στη γεωργία (4,2%), στη μεταποίηση (1%), στις κατασκευές (11,6%), στις δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας και κοινωνικής μέριμνας (7,5%), στη μεταφορά και αποθήκευση (9,9%), καθώς και στις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες (13,6%).
Αντίθετα, μεγάλη μείωση των απασχολουμένων παρατηρήθηκε στο χονδρικό και λιανικό εμπόριο, αντιστρέφοντας τη θετική εικόνα που είχε σημειωθεί το 2022 και συντελώντας στην πτώση του μεριδίου του κλάδου αυτού στη συνολική απασχόληση, ενώ αναλύοντας την απασχόληση ανά φύλο, η αύξηση της απασχόλησης το 2023 ήταν μεγαλύτερη στις γυναίκες έναντι των ανδρών (2,7% και 0,2% αντίστοιχα).
Η έκθεση σημειώνει ότι η αύξηση της συμμετοχής ανδρών και γυναικών και ιδίως των νέων στο εργατικό δυναμικό έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η γήρανση του πληθυσμού ενδέχεται να υπονομεύσει τη βιωσιμότητα των συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης.
Σημαντικές προς αυτή την κατεύθυνση είναι οι πολιτικές που διευκολύνουν την εναρμόνιση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής, την επένδυση στην τεχνική εκπαίδευση και κατάρτιση του ανθρώπινου κεφαλαίου, παράλληλα με τη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος και τη μείωση των κινήτρων πρόωρης συνταξιοδότησης, έτσι ώστε να διευκολυνθούν η επανένταξη και η παραμονή περισσότερων εργαζομένων στην αγορά εργασίας.
Ταυτόχρονα η έκθεση παρατηρεί ότι η συνεχής αύξηση της απασχόλησης και η μείωση του ποσοστού ανεργίας έχουν περιορίσει σημαντικά τη δεξαμενή του διαθέσιμου προς πρόσληψη προσωπικού από τις επιχειρήσεις. Για την αντιμετώπιση της στενότητας στην αγορά εργασίας, είναι απαραίτητη η περαιτέρω ενίσχυση της τεχνικής εκπαίδευσης των εργαζομένων, η συνεχής ανάπτυξη και χρήση των δεξιοτήτων των εργαζομένων σε όλη τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, καθώς και η κατάρτιση των μακροχρόνια ανέργων σε νέες δεξιότητες.
Επίσης, σημειώνει ότι για να καλυφθεί το καίριο κενό εργατικού δυναμικού και δεξιοτήτων στην εγχώρια αγορά εργασίας, είναι σημαντική η ενσωμάτωση μεταναστών, καθώς και η θέσπιση κινήτρων για την προσέλκυση εξειδικευμένων μεταναστών.
Ωστόσο, πρέπει να οριστεί το θεσμικό πλαίσιο για τις μεταναστευτικές εισροές και να χαραχθούν οι στρατηγικές και οι πολιτικές για τη σταδιακή και επιτυχή ένταξή τους στην κοινωνία.
Παράλληλα, η αύξηση του μισθολογικού κόστους καθιστά επιτακτική την ανάγκη μείωσης ή επιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και τη διατήρηση των θέσεων εργασίας. Τέλος, κρίσιμος παράγοντας είναι και η αναστροφή της “διαρροής εγκεφάλων” (brain drain) και η προσέλκυση, μέσω κινήτρων και καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας, των νέων που έφυγαν στο εξωτερικό
Χαρακτηριστικά αγοράς εργασίας
Το ποσοστό μερικής απασχόλησης υποχώρησε στο 7,5% του συνόλου των απασχολουμένων το 2023 (8,2% το 2022), κυρίως λόγω της μείωσης που παρατηρήθηκε το γ΄ τρίμηνο του 2023 (6,6%). Το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό για την ηλικιακή ομάδα 15-64 ετών το 2023 ανήλθε σε 69,5%, αυξημένο οριακά σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό το 2022.
Το ποσοστό συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό για την ηλικιακή ομάδα 15-64 ετών το 2023 ανήλθε σε 69,5%, αυξημένο οριακά σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό το 2022.
Υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας παρατηρήθηκε τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, αν και το ποσοστό ανεργίας των γυναικών (14,3%) παρέμεινε σημαντικά υψηλότερο από αυτό των ανδρών (8,5%). Παράλληλα, μειώθηκαν το ποσοστό ανεργίας των νέων ηλικίας 20-29 ετών και το ποσοστό μακροχρόνιας ανεργίας σε 21,1% και 6,2% αντίστοιχα.
