THEPOWERGAME
Τέλος χρόνου για 720.000 ελεύθερους επαγγελματίεςκαι αγρότες που έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, χωρίς να έχουν ρυθμίσει τα χρέη τους, βάζει η κυβέρνηση με τροπολογία που αναμένεται να καταθέσει την ερχόμενη εβδομάδα στη Βουλή η υπουργός Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου.
Η τροπολογία, η οποία θα έχει εξαιρέσεις, αφορά την ιατροφαρμακευτική κάλυψη (σε είδος και χρήμα), η οποία μετά τις 29 Φεβρουαρίου θα καλύπτεται μόνο σε όσους έχουν ρυθμίσει ή εξοφλήσει τις οφειλές τους. Η τροπολογία θα εξαιρεί της υποχρέωσης αυτής τα ανήλικα τέκνα των ατόμων με αναπηρία και τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες που δραστηριοποιούνται στις περιοχές που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Η τροπολογία θα προβλέπει ότι προϋπόθεση για να διατηρήσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες την ασφαλιστική ικανότητα και να έχουν πλήρεις παροχές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για το διάστημα από 1ης Μαρτίου 2024 ως 28 Φεβρουαρίου 2025 είναι να έχουν τακτοποιήσει τις εισφορές τους, είτε με εξόφληση είτε με ρύθμιση στις πάγιες δόσεις (12 ή 24 δόσεις).
Λόγω κορονοϊού τα προηγούμενα δύο χρόνια, είχε ψηφιστεί τροπολογία που έδινε το δικαίωμα σε όλους του ελ. επαγγελματίες να μπορούν να πληρώνουν εισφορές υγείας (δηλαδή τα 60 με 70 ευρώ μηνιαίως) μόνο για ασθένεια και όχι το σύνολο των εισφορών για σύνταξη, ενώ ως πρόσθετη διευκόλυνση δόθηκε ως επιλογή ακόμη και η πληρωμή τους με ρύθμιση, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο να ανανεωθεί η ασφάλισή τους.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ, από το σύνολο των περίπου 1,2 εκατ. ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών και αυτοαπασχολουμένων, συνεπείς στην πληρωμή των εισφορών τους είναι περίπου οι 450.000. Οι υπόλοιποι είτε πληρώνουν κατά διαστήματα, είτε όταν χρειάζεται να ασφαλιστική ενημερότητα ρυθμίζουν τις οφειλές, πληρώνοντας μία ή δύο δόσεις και στη συνέχεια την εγκαταλείπουν.
Σύμφωνα με το ΚΕΑΟ με οφειλές στον ΕΦΚΑ εμφανίζονται 860.916 μητρώα οφειλετών από την κατηγορία των μη μισθωτών (ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι).
Όσοι δεν καταβάλουν τις εισφορές τους ή όσοι δεν κάνουν ρύθμιση, θα μείνουν χωρίς ασφαλιστικές καλύψεις, κοινώς δεν θα μπορούν να νοσηλευτούν σε όλες τις δομές υγείας, παρά μόνον στα δημόσια νοσοκομεία, ως ανασφάλιστοι. Οι ασφαλιστικές καλύψεις θα μπορούν να ενεργοποιηθούν και σε μεταγενέστερο χρονικό διάστημα (μετά την 1η Μαρτίου) εφόσον πληρωθούν ή ρυθμιστούν οι οφειλόμενες εισφορές.
Οι οφειλέτες και τα ποσά
Σύμφωνα με το ΚΕΑΟ, 169.347 χρωστούν ως 500 ευρώ, ενώ στις επόμενες κλίμακες οι οφειλέτες με περισσότερα χρέη είναι λιγότεροι. Με χρέη από 1.500 ευρώ ως 2.000 ευρώ είναι 24.949 επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι, με χρέη από 2.000 ευρώ ως 3.000 ευρώ είναι 38.460 οφειλέτες. Χρέη από 3.000 ευρώ ως 5.000 ευρώ έχουν 55.890 οφειλέτες, ενώ χρέη άνω των 15.000 ευρώ έχουν 130.531 οφειλέτες.
Η εκτίμηση που κάνουν αρμόδια στελέχη είναι πως τα χρέη ως 500 ευρώ, που χρωστούν οι 169.347 μη μισθωτοί δεν είναι αποτέλεσμα αδυναμίας πληρωμών, ούτε οφείλονται σε κάποια έκτακτη οικονομική κατάσταση αλλά αποτελούν μια κακή πρακτική που επαναλαμβάνεται συστηματικά.
Το πρόβλημα όμως της αθέτησης πληρωμών έχει άμεση επίπτωση στα οικονομικά μεγέθη του ΕΦΚΑ. Από τα στοιχεία των οφειλετών προκύπτει ότι σε σύνολο 1,2 εκατ. ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών και αυτοαπασχολουμένων συνεπείς στην πληρωμή των εισφορών τους είναι σχεδόν το 40%.
Ο νέος προϋπολογισμός του ΕΦΚΑ πάντως προβλέπει πλεόνασμα ύψους 863,8 εκατ. ευρώ για το 2024, από 466 εκατ. για το 2023.
Το πλεόνασμα αναμένεται κυρίως από την πλευρά των εσόδων καθώς στο σκέλος των δαπανών προβλέπεται αύξηση κατά 900 εκατ. ευρώ λόγω των αυξήσεων 3% στις συντάξεις.