THEPOWERGAME
Την ανάγκη περαιτέρω μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό σύστημα στην Ελλάδα, λόγω της ταχείας γήρανσης του πληθυσμού, του περιορισμένου οικονομικού περιθωρίου αλλά και του υψηλού δημόσιου χρέους, επισημαίνει, μεταξύ άλλων, η Allianz μέσω της πρόσφατης έκθεσής της «Allianz Global Pension Report».
Η εταιρεία σχεδίασε τον Δείκτη Συντάξεων (API), προκειμένου να αξιολογήσει συνολικά τη βιωσιμότητα και την επάρκεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων. Ο δείκτης βασίστηκε σε τρεις υποδείκτες και έλαβε υπόψη 40 παραμέτρους, που βαθμολογούνται σε κλίμακα από το 1 έως το 7, με το 1 να είναι ο καλύτερος βαθμός. Στην ανάλυση συμμετείχαν 75 χώρες, ενώ συνδυάζοντας και τους τρεις υποδείκτες, τα συνολικά αποτελέσματα κυμαίνονται από 2,2 στη Δανία έως 4,7 στη Σρι Λάνκα, με τη μέση βαθμολογία να ανέρχεται σε 3,6 μονάδες.
- Ο πρώτος υποδείκτης του συστήματος αξιολογεί τον ρυθμό της δημογραφικής αλλαγής, του δημόσιου χρέους και του γενικού βιοτικού επιπέδου. Αντικατοπτρίζει δηλαδή τις διαρθρωτικές προϋποθέσεις που πρέπει να λαμβάνει υπόψη κάθε μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος. Από αυτόν τον υποδείκτη προκύπτει ότι στην Ελλάδα, την Κίνα, την Πορτογαλία και την Ιταλία υπάρχει ακόμα ανάγκη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις.
- Ο δεύτερος υποδείκτης είναι ο δείκτης βιωσιμότητας, ο οποίος αξιολογεί πόσο καλά ένα συνταξιοδοτικό σύστημα είναι προετοιμασμένο να μετριάσει τον αντίκτυπο της δημογραφικής αλλαγής.
- Ο τρίτος αξιολογεί την επάρκεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων, αξιολογώντας τα επίπεδα παροχών, την κάλυψη του συνταξιοδοτικού συστήματος, την πρόσβαση σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και την ένταξη των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στην αγορά εργασίας.
Η δημογραφική «πληγή» στη χώρα μας φαίνεται ότι όχι μόνο παραμένει ανοιχτή, αλλά αποτελεί και μια κρυφή «βόμβα» στα θεμέλια του ασφαλιστικού συστήματός μας. Κι αυτό διότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που καταγράφονται στην έκθεση, το ποσοστό εξαρτώμενων ατόμων τρίτης ηλικίας στην Ελλάδα αναμένεται να αυξηθεί στο 64,7% έως το 2050. Μάλιστα, μαζί με την Ισπανία και την Ιταλία, η Ελλάδα θα είναι μία από τις «γηραιότερες» χώρες της Ευρώπης, ενώ το πρόβλημα γίνεται πιο σύνθετο, λόγω του υψηλού δημόσιου χρέους, αλλά και των υπέρογκων δημόσιων δαπανών για επιδόματα ηλικιωμένων.
Η χώρα μας συγκεντρώνει συνολική βαθμολογία 3,4, με το συνταξιοδοτικό σύστημά της να τοποθετείται στη μέση της κατάταξης. Στην έκθεση, φυσικά, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα έχει προβεί τα τελευταία χρόνια σε σημαντικά βήματα για να δημιουργήσει πιο στέρεες βάσεις για το συνταξιοδοτικό της σύστημα. Τονίζεται δε ότι η σύνδεση της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής βελτίωσε σημαντικά τη βαθμολογία στον πυλώνα της βιωσιμότητας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις αναλύσεις της έρευνας και τα διεθνή στοιχεία προκύπτει ότι η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γαλλία συγκαταλέγονται μεταξύ των χωρών με τις υψηλότερες δαπάνες για παροχές γήρατος, δηλαδή χώρες που εξακολουθούν να βασίζονται κυρίως σε διανεμητικά συνταξιοδοτικά συστήματα. Μάλιστα, η Ιταλία και η Ελλάδα συγκαταλέγονται επίσης και μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα επίπεδα παροχών στην ΕΕ.
Επιχειρώντας να ακτινογραφήσει το ιδανικό ασφαλιστικό σύστημα, η έκθεση επισημαίνει ότι είναι εφικτό ένα πιο βιώσιμο και επαρκές συνταξιοδοτικό σύστημα, εφόσον τεθεί σε εφαρμογή ο πυλώνας που χρηματοδοτείται από κεφάλαια. Σημειώνεται, όμως, ότι σε πολλές χώρες οι συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να ξεκινήσουν με μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. «Χωρίς αύξηση του μεριδίου των ατόμων στην επίσημη αγορά εργασίας στις αναδυόμενες οικονομίες και προώθηση της ένταξης των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στην αγορά εργασίας στις βιομηχανικές οικονομίες, ακόμη και οι καλοπροαίρετες συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις θα αποφέρουν μόνο πενιχρά αποτελέσματα», αναφέρει η έκθεση.
Αρκετά προβληματική είναι και η εικόνα που παρουσιάζει το κυπριακό συνταξιοδοτικό σύστημα. Η Κύπρος καταγράφει χειρότερα αποτελέσματα, με συνολική βαθμολογία 3,9. Κατ’ επέκταση, όπως επισημαίνεται και στην ανάλυση, απαιτείται άμεση ανάγκη να διευθετήσει τη βιωσιμότητα του συστήματός της, ακολουθώντας το ελληνικό παράδειγμα της σύνδεσης της ηλικίας συνταξιοδότησης με το προσδόκιμο ζωής.