Σύνταξη: Αποπληρωμή χρεών ή αναγνώριση πλασματικών ετών;

Περίπου 100.000 αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες που βρίσκονται πλησίον της σύνταξης με χρέη προς τα Ταμεία, σε ορισμένες περιπτώσεις, λόγω είτε χαμηλής αμοιβής, είτε χρεών, μπορεί να μην είναι προς το συμφέρον τους να πληρώσουν εισφορές για σύνταξη, καθώς το μέρος που θα λάβουν θα είναι χαμηλότερο από τις όποιες προσδοκίες.

Ιδιαίτερα αν κάποιος ασφαλισμένος βρίσκεται στην ηλικία των 67 ετών και λόγω οικονομικής κρίσης, πανδημίας και υποτονικής κίνησης στην αγορά δεν έχει κατορθώσει να πληρώσει τις εισφορές του στον ΕΦΚΑ, άρα έχει οφειλές, πιθανόν δεν συμφέρει η αποπληρωμή αυτών των ποσών προκειμένου να λάβει τη σύνταξη.

Σύνταξη ανασφάλιστου

Η καταβολή της σύνταξης ανασφαλίστου, ύψους 393,84 ευρώ, χορηγείται στην ηλικία των 67 ετών, υπό την προϋπόθεση ότι ο ασφαλισμένος έχει εισόδημα κάτω από 4.000 ευρώ τον χρόνο και το οικογενειακό εισόδημα υπολείπεται των περίπου 8.000 ευρώ. Άλλη μία προϋπόθεση ως προς αυτό είναι να μη διατηρεί μεγάλο ιδιόκτητο σπίτι και ακριβό αυτοκίνητο ή σκάφος αναψυχής, που υπολογίζονται σαν τεκμαρτό εισόδημα.

Κατά συνέπεια, τη σύνταξη ανασφάλιστου δικαιούται κάποιος ακόμη και αν ο/η σύζυγος εργάζεται και ασφαλίζεται ή συνταξιοδοτείται. Αρκεί το μηνιαίο εισόδημα να μην ξεπερνά τα περίπου 660 ευρώ. Αυτό προβλέπει η νομοθεσία, πρωτίστως για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, οι οποίοι πληρώνουν μόνοι τους τις εισφορές, εν αντιθέσει με τους μισθωτούς, για τους οποίους η ευθύνη καταβολής των εισφορών βαρύνει τον εργοδότη.

Μάλιστα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας, προκειμένου να λάβει σύνταξη από τον ΕΦΚΑ, θα πρέπει να μειώσει την οφειλή κάτω των 20.000 ευρώ. Από το ποσό της οφειλής αυτής παρακρατούνται περισσότερα από 300-350 ευρώ τον μήνα επί μια πενταετία για την αποπληρωμή της σύνταξης. Ενώ ως ανασφάλιστος, με οφειλή στον ΕΦΚΑ, θα λάβει από τον ΟΠΕΚΑ 393,84 ευρώ από 360, ποσό αυξημένο από την 1η Μαΐου 2023.

Ακόμη πιο δυσοίωνα είναι τα πράγματα για τους αγρότες. Ο ασφαλισμένος θα πρέπει να πληρώσει ώστε η οφειλή να περιοριστεί κάτω των 6.000 ευρώ. Και στη συνέχεια η σύνταξή του θα κυμαίνεται κάτω των 400 ευρώ τον μήνα (μόλις 359 ευρώ για 32 χρόνια ασφάλισης ήταν το 2019). Και αυτό γιατί στους αγρότες δεν εφαρμόζονται πλήρως οι διατάξεις του ΕΦΚΑ, με αποτέλεσμα να μη χορηγείται ολόκληρη η εθνική σύνταξη (384 ευρώ για 20 χρόνια ασφάλισης).

Δηλαδή για τον αγρότη η τακτική πληρωμή των εισφορών συνεπάγεται χαμηλότερες συντάξεις, σε σχέση με τον ανασφάλιστο, που δεν εισφέρει στο ασφαλιστικό σύστημα και λαμβάνει καλύτερη οικονομική στήριξη.

Διέξοδος, η μειωμένη

Η μειωμένη σύνταξη αποτελεί διέξοδο σε όλες τις περιπτώσεις ανεργίας, οικογενειακών υποχρεώσεων ή εναλλακτικής επαγγελματικής δραστηριότητας, καθώς η ποινή για την πρόωρη έξοδο περιορίζεται μόνο στο ποσό της εθνικής σύνταξης, με μικρότερες επιπτώσεις, αντί να περιορίζεται στο συνολικό εισπραττόμενο ποσό.

Εφόσον το πέναλτι περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο σε αυτό το κομμάτι των συντάξιμων αποδοχών, αυτό επιτρέπει στους ασφαλισμένους να αναγνωρίσουν πλασματικά έτη και να βελτιώσουν έτσι το κλάσμα της ανταποδοτικής σύνταξης. Και αυτό καθώς με 30 έτη ασφάλισης το κλάσμα στην ανταποδοτική σύνταξη είναι 26,37%, ενώ με 37 έτη (7 επιπλέον πλασματικά) η ανταπόδοση φτάνει στο 42,36%.

Και αν ο συντάξιμος μισθός (αποπληθωρισμένες μέσες αποδοχές από το 2002 μέχρι την ημέρα της συνταξιοδότησης) είναι 1.500 ευρώ, η αναγνώριση των πλασματικών συνεπάγεται αύξηση της σύνταξης κατά 15,99 ποσοστιαίες μονάδες ή 239,85 ευρώ μεικτά τον μήνα!

Αντιθέτως, το πέναλτι περιορίζεται στην εθνική σύνταξη και μέχρι το 30% αυτής, με -6% για κάθε χρόνο πρόωρης εξόδου. Κατά συνέπεια, στη 15ετία το πέναλτι αυξάνει κατά 22,3 ευρώ ανά έτος πρόωρης εξόδου και έως τα 111,5 ευρώ στην 5ετία. Στην 20ετία (και πάνω) το πέναλτι είναι 24,8 ευρώ τον χρόνο και μέχρι τα 124 ευρώ (στα 5 χρόνια πρόωρης εξόδου).

Ποιοι ασφαλισμένοι ωφελούνται από την πρόωρη

• Ελεύθεροι επαγγελματίες συνταξιοδοτούνται στο 62ο έτος με 40 έτη ασφάλισης ή στο 67ο με όσα έτη εργασιακού βίου έχουν διανύσει, ενώ οι αγρότες στο 67ο, ανεξαρτήτως των ετών ασφάλισης.
• Γυναίκες δημόσιοι υπάλληλοι με 25ετία το 2010 που συνταξιοδοτούνται στο 55ο έτος της ηλικίας (γεννηθείσες μέχρι το 1967). Αφορά έως 5 έτη πρόωρης εξόδου.
• Δημόσιοι υπάλληλοι (άνδρες και γυναίκες) με 25ετία το 2011 (με αναγνώριση πλασματικών) στο 56ο έτος (γεννηθέντες έως το 1966).
• Δημόσιοι υπάλληλοι με 25ετία το 2012 στο 58ο έτος (γεννηθέντες έως το 1964).
• Μητέρες στον ιδιωτικό τομέα με ανήλικο το 2010 και 5.500 ένσημα και την ηλικία των 50 ετών (τότε) ή όπως αυτό το ηλικιακό όριο εξελίχθηκε από το 2015 (Γ’ μνημόνιο) και μετά (π.χ. στο 60ό έτος και 2 μήνες για τις γεννηθείσες το 1968).
• Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2011 στην ηλικία των 52 ετών, όπως αυτή διαμορφώθηκε ακολούθως (στο 61ο και 9 μήνες για τις γεννηθείσες μέχρι τον Μάρτιο του 1967).
• Μητέρες με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2012 που διασφάλιζαν τότε το 55ο έτος για μειωμένη και βγαίνουν στο 61 έτος της ηλικίας, εάν έχουν γεννηθεί το 1963.
• Με βαρέα 7.500 ένσημα (ΒΑΕ) και 10.500 στο σύνολο στο 60ό έτος με μειωμένη (μείον 12% στο ποσό της εθνικής σύνταξης).
• Ασφαλισμένοι με λιγότερα από 10.500 ένσημα, αλλά τουλάχιστον με 4.500 ένσημα, εκ των οποίων τα 3.600 ΒΑΕ, στο 62ο έτος (και στις δύο τελευταίες περιπτώσεις, με την προϋπόθεση των 1.000 ενσήμων τα τελευταία 17 έτη ή τα 100 ένσημα ανά έτος την τελευταία 5ετία, στην περίπτωση των 4.500 ΒΑΕ).

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!