Μη μισθωτοί: Οκτώ στους 10 επιλέγουν την 1η ασφαλιστική κατηγορία

Δύο μέρες απομένουν για τους μη μισθωτούς προκειμένου να επιλέξουν την ασφαλιστική κατηγορία που θα τους… συνοδεύει μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Η επιλογή μιας εκ των έξι ασφαλιστικών κλάσεων εκπνέει στις 12 Φεβρουαρίου και είναι μια σημαντική διαδικασία, καθώς ορίζει τις εισφορές που θα καταβάλει ο κάθε μη μισθωτός σε μηνιαία βάση προς τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Οι φετινές εισφορές είναι αυξημένες σε σχέση με πέρυσι κατά 9,6%, με βάση το ποσοστό πληθωρισμού του 2022. Αυτό σημαίνει ότι η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία, την οποία επιλέγει το μεγαλύτερο μέρος των ασφαλισμένων από 210 ευρώ που ήταν μέχρι 31 Δεκεμβρίου θα ανέλθει πλέον στα 230 ευρώ. Θα είναι δηλαδή 20 ευρώ ακριβότερη σε σχέση με πέρυσι. Παράλληλα, η δεύτερη κατηγορία θα φτάσει τα 276 ευρώ από 252 που ήταν, ενώ η τρίτη κατηγορία από 302 αγγίζει πλέον τα 331 ευρώ. Η πέμπτη ασφαλιστική κλάση θα αυξηθεί κατά 42 περίπου ευρώ, φτάνοντας τα 476 ευρώ, ενώ η τελευταία και πιο δαπανηρή θα προσεγγίσει τα 620 ευρώ, λαμβάνοντας μια αύξηση της τάξης των 54,6 ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεση του το Powergame.gr για τις εισφορές του 2023 η πλειονότητα των ασφαλισμένων επιμένει να επιλέγει την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι τον Δεκέμβριο 1.035.500 μη μισθωτοί, δηλαδή το 80%, είχε επιλέξει την πρώτη κατηγορία. Η δεύτερη κατηγορία είχε επιλεγεί από 57.000 ασφαλισμένους (4,4%), η τρίτη κατηγορία από 33.000 ασφαλισμένους (2,55%), η τέταρτη κατηγορία από 20.200 (1,56%), η πέμπτη κατηγορία από 9.400 ασφαλισμένους (0,73%) και η έκτη κατηγορία από 12.500 ανθρώπους (0,96%). Τέλος, υπάρχουν περίπου 128.000 μη μισθωτοί (9,8%), οι οποίοι μέχρι τον Δεκέμβριο είχαν επιλέξει την ειδική κατηγορία που αφορά τους νέους ασφαλισμένους.

Υψηλόβαθμα στελέχη επισημαίνουν ότι η αναπροσαρμογή των εισφορών κάθε έτος είναι αναγκαία. Αφενός, διότι αν δεν υπολογισθεί ο πληθωρισμός  στις εισφορές τότε θα οδηγηθούμε με μαθηματική βεβαιότητα σε χαμηλότερες συντάξεις, αφετέρου διότι οι συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων καλύπτονται σε σημαντικό βαθμό από τις εισφορές των εν ενεργεία ασφαλισμένων. Σημειώνουν δε ότι κάθε αναπροσαρμογή των συντάξεων, όπως για παράδειγμα οι πρόσφατες αυξήσεις των συντάξεων κατά 7,75%, θα πρέπει να καλύπτεται και από αντίστοιχες εισφορές προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Παράλληλα, υπηρεσιακοί παράγοντες του ΕΦΚΑ επισημαίνουν ότι σήμερα επικρατεί το παράδοξο, οι εισφορές για κύρια σύνταξη των αυτοαπασχολούμενων που επιλέγουν την πρώτη ασφαλιστική κατηγορία (περισσότεροι από 8 στους 10 επιλέγουν αυτή την κατηγορία) να είναι χαμηλότερες ακόμη και από εκείνες που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Συγκεκριμένα, το 2022 η μηνιαία εισφορά για σύνταξη και υγεία για τους μη μισθωτούς στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία ήταν 210 ευρώ τον μήνα. Αντιστοίχως, οι εισφορές ενός μισθωτού που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό, διαμορφώθηκαν πέρυσι (μετά τη διπλή αύξηση του κατώτατου μισθού) σε 225,4 ευρώ τον μήνα (με αναγωγή για 14 μισθούς). Υπάρχει δηλαδή το ενδεχόμενο, όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας, ένας εργοδότης να πληρώνει για δικές του εισφορές λιγότερα χρήματα από τις εισφορές που αντιστοιχούν σε υπάλληλό του ο οποίος αμείβεται με τον κατώτατο μισθό.

Προς αυτή την κατεύθυνση ξεκαθαρίζουν ότι το ασφαλιστικό σύστημα οφείλει να λειτουργεί με όρους δικαιοσύνης και αναλογικής κατανομής των βαρών με βάση τις δυνατότητες του κάθε ασφαλισμένου.