Νέο Επικουρικό: Αντίστροφη μέτρηση για τον ατομικό κουμπαρά

Η αντίστροφη μέτρηση για τον νέο επικουρικό ταμείο, το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ) ξεκίνησε, καθώς από 1η Ιανουαρίου του 2022 τίθεται σε λειτουργία και ξεκινά να εισπράττει εισφορές από τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας.

Το σύστημα της επικούρησης μετατρέπεται από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό και στηρίζεται στους «ατομικούς κουμπαράδες». Οι εργατικές και εργοδοτικές εισφορές δεν θα τροφοδοτούν τις τρέχουσες συντάξεις, αλλά θα αποταμιεύονται θα επενδύονται και θα πληρώνουν την μελλοντική σύνταξη του ασφαλισμένου, η οποία μάλιστα, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, θα είναι αισθητά μεγαλύτερη λόγω της μεταρρύθμισης του συστήματος.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τα παραδείγματα του υπουργείου Εργασίας ενώ αυτή τη στιγμή το ύψος της μηνιαίας επικουρικής σύνταξης για μέσο μισθό 1.400 ευρώ και 40 έτη ασφάλισης ανέρχεται σε 235 ευρώ, με το νέο σύστημα η επικουρική σύνταξη μπορεί να φτάσει στα 326 ευρώ με βάση την επαγγελματική διαχείριση των κεφαλαίων του ΕΦΚΑ και στα 479 ευρώ με βάση τον μέσο όρο των χωρών του ΟΟΣΑ που έχουν τα κεφαλαιοποιητικά συστήματα με τις υψηλότερες αποδόσεις.

Μάλιστα, σύμφωνα με τον Γιώργο Στρατόπουλο, μέλος της διοικούσας επιτροπής κι επικεφαλής της επενδυτικής στρατηγικής του ταμείου, οι επενδύσεις θα δημιουργήσουν πρόσθετο κέρδος στις μελλοντικές επικουρικές συντάξεις . Για παράδειγμα, αν ένας νέος ασφαλισμένος αποταμιεύσει εισφορές ύψους 1.000 ευρώ το χρόνο , ως σύνταξη μετά από 40 χρόνο θα λάβει τις αποταμιεύσεις του συν τον πληθωρισμό. Αν η μέση απόδοση από τις επενδύσεις είναι 1% πάνω από τον πληθωρισμό , η σύνταξη θα αυξηθεί κατά 50% σε σχέση με το υφιστάμενο σύστημα.

Το νέο σύστημα θα είναι υποχρεωτικό για το σύνολο των μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας από 1η Ιανουαρίου 2022 και είναι υπόχρεοι επικουρικής ασφάλισης. Θα είναι δηλαδή υποχρεωτικό για μισθωτούς του δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, τους δικηγόρους και τους μηχανικούς. Από την 1η Ιανουαρίου 2023 όμως, θα μπορούν να ενταχθούν προαιρετικά στο νέο ταμείο οι ασφαλισμένοι κάτω των 35 ετών οι οποίοι είτε δεν έχουν υποχρεωτική επικουρική ασφάλιση , είτε είναι ήδη ασφαλισμένοι στο υφιστάμενο σύστημα.

Το σημαντικό είναι ότι το νέο σύστημα θα έχει ειδική ρήτρα για τους κακοπληρωτές εργοδότες, δηλαδή εκείνους που δεν θα καταβάλλουν τις εισφορές των εργαζομένων τους.

Βάσει του σχεδίου του υπουργείου Εργασίας λοιπόν, οι εργοδότες δε θα μπορούν να προβούν σε απολύσεις εργαζόμενων αν δεν έχουν εξοφλήσει τις οφειλές εισφορών προς το ταμείο, ενώ δε θα προβλέπεται και η δυνατότητα να εντάξουν τις οφειλές σε ρύθμιση, δηλαδή σε δόσεις.

Σε ό,τι αφορά στις εισφορές δεν αναμένονται αλλαγές, καθώς το ύψος τους θα ανέρχεται σε 6,5% μέχρι τα μέσα του 2022 και 6% από εκεί και έπειτα. Τα έσοδα από τις εισφορές έχουν προϋπολογιστεί 36 εκ. ευρώ για το 2022, 165 εκ. για το 2023, 207 εκ. για το 2024 και 240 εκ. ευρώ για το 2025.

Η εφαρμογή του νέου συστήματος θα είναι σταδιακή. Τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του ταμείου οι εισφορές θα κατατεθούν στην Τράπεζα της Ελλάδας, ενώ όταν αναλάβει το νέο ΔΣ θα υιοθετηθούν οι εξής επενδυτικές επιλογές:

• Το 2023- 2024 θα προσφέρεται στους ασφαλισμένους το λεγόμενο προεπιλεγμένο επενδυτικό προϊόν (default), που θα περιλαμβάνει ένα πλέγμα επιλογών ανάλογα με την ηλικία του εκάστοτε ασφαλισμένου. Για τους ασφαλισμένους νεότερης ηλικίας το ίδιο το ταμείο θα συστήνει επένδυση με υψηλότερο ρίσκο, ενώ για τους ανθρώπους πλησίον της σύνταξης θα προτείνονται επενδυτικά προϊόντα χαμηλού ρίσκου. Ωστόσο, από το 2025 και έπειτα το εύρος των επιλογών που θα έχουν οι ασφαλισμένοι θα διευρυνθεί, καθώς θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν παραπάνω προϊόντα. Θα μπορούν δηλαδή να επιλέξουν το επενδυτικό «προφίλ» (συντηρητικό, ισορροπημένο, επιθετικό) με το οποίο επιθυμούν να επενδυθούν τα κεφάλαια του «ασφαλιστικού κουμπαρά» τους.
• Το νέο σύστημα θα επιτρέπει στους ασφαλισμένους να αλλάζουν το προφίλ τους ανά τακτά χρονικά διαστήματα (5ετία), αλλά και να έχουν τον πλήρη έλεγχο των εισφορών και των αποδόσεών τους μέσω πρόσβασης από το κινητό ή τον υπολογιστή τους ανά πάσα στιγμή, όπως συμβαίνει και με το e-banking. Οι ασφαλισμένοι θα ενημερώνονται από την ιστοσελίδα myteka.gov.gr ενώ σύντομα θα δημιουργηθεί πόρταλ με προσωποποιημένη ενημέρωση σε πραγματικό χρόνο για τον ατομικό λογαριασμό στο οποίο θα εισέρχεται ο ασφαλισμένος με τους κωδικούς του taxis.
• Βάσει του νόμου οι λειτουργικές δαπάνες του ταμείου για τα πρώτα πέντε χρόνια θα καλύπτονται από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ το κόστος της μετάβασης από το ένα σύστημα στο άλλο, σημείο για το οποίο έχει ασκηθεί έντονη κριτική και από την αντιπολίτευση, δεν θα ξεπερνά τα 120 εκατ. ευρώ τον χρόνο. Μάλιστα, τα στελέχη του υπουργείου Εργασίας επισημαίνουν ότι θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι επενδύσεις που θα προκύψουν από τις αποταμιεύσεις και τα έσοδα που θα δημιουργηθούν.

Υπενθυμίζεται ότι το νέο ταμείο ξεκινά τη λειτουργία του παρέχοντας στους ασφαλισμένου τέσσερεις δικλείδες ασφαλείας:

1. Πρώτον, το κράτος εγγυάται την καταβολή των συντάξεων του υφισταμένου συστήματος με υπολογισμό τους ωσάν στο σύστημα να συμμετείχαν όλοι οι ασφαλισμένοι (παλαιοί και νέοι).
2. Δεύτερον, ακόμα και στην εξαιρετικά απίθανη περίπτωση που οι σωρευτικές αποδόσεις των επενδύσεων του ατομικού λογαριασμού του ασφαλισμένου στο νέο σύστημα είναι αρνητικές, το κράτος εγγυάται ότι η επικουρική του σύνταξη θα αντιστοιχεί στις εισφορές που κατέβαλε ο ασφαλισμένος σε πραγματικούς όρους. Ουσιαστικά, αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλισμένοι του νέου συστήματος θα είναι προστατευμένοι από τυχόν ακραίες διακυμάνσεις των αγορών.
3. Τρίτον το σύστημα θα προβλέπει ελάχιστο ποσό κατώτατης επικουρικής σύνταξης σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή θανάτου του ασφαλισμένου πριν χτιστεί ο ατομικός κουμπαράς, δηλαδή το κράτος θα συμπληρώνει μέχρι του ποσού των ελάχιστων ορίων.
4. Τέταρτον προβλέπεται επιστροφή εισφορών ακόμη κι αν ο ασφαλισμένος δεν θεμελιώνει δικαίωμα συνταξιοδότησης, δηλαδή έχει λιγότερα από 15 έτη ασφάλισης στο σύστημα, κάτι που δεν ισχύει σήμερα.

Σύμφωνα με τη γενική γραμματέα ασφάλισης Παυλίνα Καρασιώτου, επικεφαλής της διοικούσας επιτροπής του ΤΕΚΑ, μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022 πρέπει να αναδειχθεί το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο που θα λάβει σημαντικές αποφάσεις για την επενδυτική στρατηγική του ταμείου. Το νέο ταμείο θα στεγαστεί μέχρι το τέλος Ιανουαρίου, ενώ θα έχει στο έμψυχο δυναμικό του δέκα άτομα.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!