Μια… διαφορετική εικαστική εγκατάσταση έκλεψε την παράσταση στο 27ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, συνδυάζοντας την τέχνη με την τεχνητή νοημοσύνη. Πρόκειται για το installation με τίτλο LAUREN: Anyone Home?, που δίνει τη δυνατότητα στους παριστάμενους να ξαπλώσουν αναπαυτικά σε έναν καναπέ και να ζητήσουν από τη… LAUREN να αλλάξει το χρώμα του φωτισμού ή να βάλει να ακούγεται το αγαπημένο τους τραγούδι.
Η εντυπωσιακή εγκατάσταση, που φιλοξενείται στους χώρους του MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών στην προβλήτα 1 του Λιμανιού, καλεί το κοινό να αναλογιστεί τη σχέση του με την τεχνολογία και τον έλεγχο που εκείνη ασκεί στον προσωπικό του χώρο, προσφέροντας μια διαφορετική ματιά στο τι μπορεί να σημαίνει πραγματικά «έξυπνη» τεχνολογία.
«Η εγκατάσταση LAUREN είναι μια μοναδική εμπειρία που συνδυάζει την τέχνη, την AI τεχνολογία και εντάσσεται στο μεγάλο αφιέρωμα που κάνει το Φεστιβάλ μας πάνω στην τεχνητή νοημοσύνη. Στο πλαίσιο του αφιερώματος αυτού θα δούμε διάφορα projects, θα δούμε συναρπαστικά ντοκιμαντέρ, κυρίως όμως θα μας δοθεί η ευκαιρία να αναρωτηθούμε για τη δική μας θέση απέναντι στο AI, τη θέση της ανθρώπινης διάστασης», είπαν κατά τη διάρκεια των εγκαινίων της εγκατάστασης ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Άκης Σακελλαρίου και η γενική διευθύντρια Ελίζ Ζαλαντό.
Το έργο δημιούργησε η καλλιτέχνιδα και καθηγήτρια στο UCLA Lauren Lee McCarthy, η οποία εξετάζει τις κοινωνικές σχέσεις μέσω της αυτοματοποίησης, παρακολούθησης μέσω ηλεκτρονικών συσκευών και της αλγορυθμικής ζωής. «Στο LAUREN, η καλλιτέχνιδα, ως μία ανθρωπιστική Alexa (σ.σ. τεχνολογία εικονικού βοηθού), παρακολουθεί τα σπίτια των συμμετεχόντων μέσω της εγκατάστασης έξυπνων συσκευών, τοποθετώντας μικρόφωνα κάμερες που μετατρέπουν το χώρο σε ένα πλήρως συνδεδεμένο έξυπνο σπίτι. Σε αντίθεση με τις συνηθισμένες τεχνολογίες έξυπνου σπιτιού, το LAUREN εστιάζει στην ανθρώπινη παρουσία, ισορροπώντας ανάμεσα σε οικειότητα και την ιδιωτικότητα και το ρόλο της ανθρώπινης εργασίας σε έναν κόσμο που αυτοματοποιείται ακόμα περισσότερο», εξήγησε η επιμελήτρια Χριστιάνα Καζάκου.
© Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
«Το πρόγραμμα έγινε το 2017 όταν δημιουργήθηκε για πρώτη φορά η Amazon Alexa. Έτσι, άρχισα να τοποθετώ ηλεκτρονικές συσκευές σε σπίτια πραγματικών ανθρώπων που δέχτηκαν να συμμετάσχουν. Αυτή ήταν η αρχή του project», είπε από την πλευρά της η Lauren Lee McCarthy, που συνδέθηκε διαδικτυακά κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, εξηγώντας ότι πήρε η ίδια το ρόλο της ψηφιακής βοηθού. Έτσι λοιπόν, παρακολουθούσε την κάθε κίνηση των κατοίκων, είτε αυτό ήταν να ποτίζουν τα λουλούδια, είτε να διαβάζουν, είτε οποιαδήποτε δραστηριότητα έκανε κάποιος στον οικείο του χώρο. «Οπότε, πραγματικά, ό,τι μπορεί να κάνει η Αλέξα, μπορώ να το κάνω εγώ καλύτερα», τόνισε.
Στην εγκατάσταση του φεστιβάλ έχει δημιουργήσει ένα φουτουριστικό σπίτι, όπου η διάδραση παίζει έναν άλλο ρόλο για το πώς μπορεί να είναι αυτό στο μέλλον. Επιπλέον υπάρχει μία βίντεο – εγκατάσταση όπου οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν τα σπίτια των συμμετεχόντων στα οποία η καλλιτέχνιδα είχε τοποθετήσει τις ηλεκτρονικές συσκευές, αλλά σε συγκεκριμένες ώρες του performance, μπορούν να διαδράσουν με το Human AI. «Είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τοπικούς περφόρμερς και το γεγονός ότι βάζουν τον χαρακτήρα τους μέσα σε αυτήν την περφόρμανς αλλάζει το έργο, γιατί ουσιαστικά δεν αντιδρούν μόνο ως LAUREN αλλά ως ένας Human AI βοηθός, που έχει τη δική του προσωπικότητα μέσα στο έργο», πρόσθεσε η καλλιτέχνιδα.
Το LAUREN απέσπασε το Βραβείο Human AI Art Award, το οποίο αποτελεί κοινή πρωτοβουλία της TELEKOM και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Βόννης, ένα βραβείο που αναδεικνύει το πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει την αντίληψή μας για τη δημιουργικότητα και την τεχνολογία, υποστηρίζοντας έργα που συνδυάζουν την τέχνη με την Τεχνητή Νοημοσύνη, προκειμένου να επηρεάσουν ή και να μεταβάλουν τον τρόπο που η τεχνολογία χρησιμοποιείται και γίνεται αντιληπτή σήμερα. «Το έργο της McCarthy εκφράζει απόλυτα την αποστολή του βραβείου, καθώς προσεγγίζει κριτικά την Τεχνητή Νοημοσύνη και επανεξετάζει πώς η ανθρωπότητα, η φύση και η τεχνολογία μπορούν να συνυπάρχουν», σημείωσε η επιμελήτρια.
Το «LAUREN: Anyone Home?» θα φιλοξενείται στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών έως τις 16 Μαρτίου, ενώ οι ώρες των περφόρμανς είναι για τα Σαββατοκύριακα 11:00-14:00 και 18:00-21:00 και για τις καθημερινές 18:00-21:00.
