Μία σπουδαία αρχαιολογική ανακάλυψη, με ιδιαίτερο ελληνικό ενδιαφέρον, έγινε στο Ισραήλ: Αρχαιολόγοι εντόπισαν τα ερείπια ενός μοναστηριού της Βυζαντινής περιόδου, διακοσμημένου με χρωματιστό μωσαϊκό δάπεδο που φέρει ελληνική επιγραφή. Η περιοχή, την οποία οι αρχαιολόγοι περιγράφουν ως «τον μεγαλύτερο και σημαντικότερο χώρο που ανακαλύφθηκε στην περιοχή από τη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο», περιλαμβάνει τουλάχιστον δέκα κτίρια – μεταξύ των οποίων και ένα προηγμένο πατητήρι σταφυλιών για παραγωγή κρασιού. Το 1.500 ετών βυζαντινό μοναστήρι βρίσκεται βόρεια του Kiryat Gat, 56 χλμ. από το Τελ Αβίβ, στη Νότια Περιφέρεια του Ισραήλ.
Στο εσωτερικό του μοναστηριού, σύμφωνα με την εφημερίδα «Απογευματινή», υπάρχει ένα μεγάλο ψηφιδωτό με ελληνική επιγραφή, σε περίοπτη θέση, που γράφει: «ΕΝ ΕΙΡΗΝΗ Η ΕΙΣΟΔΟΣ ΣΟΥ ΚΑΙ Η ΕΞΟΔΟΣ». Πιθανολογείται ότι είναι εμπνευσμένη από τη φράση «Ευλογημένος ει εν τη εισόδω σου, και ευλογημένος ει εν τη εξόδω σου» (ευλογημένος θα είσαι όταν θα εισέρχεσαι, και ευλογημένος όταν θα εξέρχεσαι – Δευτερονόμιον 28,6). Αυτή είναι μία από τις ευλογίες που υποσχέθηκε ο Θεός στους Ισραηλίτες, αν τον υπάκουαν. Σημαίνει ότι κάθε πτυχή της ζωής τους θα ήταν ευλογημένη και, όπου κι αν πήγαιναν, οι ευλογίες του θα τους ακολουθούσαν.
Το ψηφιδωτό περιέχει επίσης περίπλοκα σχέδια, που συντίθενται από μικρές ψηφίδες, που απεικονίζουν σταυρούς, λιοντάρια, περιστέρια, αμφορείς και λουλούδια. Η δεξιοτεχνία της κατασκευής, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης μικροσκοπικών λίθων, για να τονιστούν τα μοτίβα του σταυρού, μαρτυρά την τέχνη και τους πόρους που επενδύθηκαν στον χώρο. Τα μωσαϊκά δάπεδα εμπεριέχουν εντυπωσιακές μπλε και άσπρες πέτρες, ενώ υπολείμματα κόκκινης μπογιάς εξακολουθούν να είναι ορατά στις γύψινες δεξαμενές. Τα χαραγμένα ελληνικά γράμματα στις πέτρινες πλάκες μέσα στις δεξαμενές υποδηλώνουν προσεκτικό σχεδιασμό και δεξιοτεχνική εργασία.
Το μοναστήρι χρονολογείται στον 5ο ή 6ο αιώνα μ.Χ. και θεωρείται ότι χτίστηκε πάνω σε έναν παλαιότερο ρωμαϊκό οικισμό. Παρέμεινε σε χρήση για περίπου 600 χρόνια, σύμφωνα με την Αρχή Αρχαιοτήτων του Ισραήλ. Κατά τη διάρκεια της ανασκαφής, βρέθηκε και ένα εργαστήριο που παρήγε «αμφορείς της Γάζας», οι οποίοι χρησιμοποιούνταν ευρέως στη Μεσόγειο για τη μεταφορά κρασιού και ελαιόλαδου. Και, ακόμη, αποκαλύφθηκε μια αποθήκη με τακτοποιημένους αμφορείς, καθώς και μικρά γυάλινα αγγεία, για αποθήκευση πολύτιμων υγρών, και ένας κεραμικός αμφορέας με ανθρώπινο πρόσωπο – ένα σπάνιο και εντυπωσιακό εύρημα. Απ’ την άλλη, το πατητήρι, κεντρικό στοιχείο του οικισμού, φέρει ενδείξεις επανειλημμένων επισκευών, γεγονός που υπογραμμίζει τη σημασία του για την τοπική οικονομία. Οι χώροι ζύμωσης και οι δεξαμενές συλλογής διαθέτουν δάπεδα με μπλε και λευκά μωσαϊκά, που προσδίδουν αίσθηση πολυτέλειας. Επιπλέον, ελληνικές επιγραφές στο δάπεδο του πατητηριού φαίνεται πως αποτελούν σημάδια που χρησιμοποιήθηκαν κατά την κατασκευή του.
Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι το μοναστήρι λειτουργούσε τόσο ως θρησκευτικό όσο και ως κοινοτικό κέντρο. Εκτός από τον χώρο λατρείας, διέθετε κατοικίες και χώρους για καθημερινές δραστηριότητες. Μια μεγάλη αίθουσα κοντά στον ναό εκτιμάται ότι ήταν κοινόχρηστη τραπεζαρία, όπου συγκεντρώνονταν οι κάτοικοι για τα γεύματα.
«Η ανακάλυψη του χώρου αναδεικνύει τον ιστορικό πλούτο του Kiryat Gat, φωτίζοντας την αρχαιολογική σημασία της περιοχής», δήλωσε η Σβετλάνα Τάλις, διευθύντρια της Νότιας Περιφέρειας της Αρχής Αρχαιοτήτων του Ισραήλ. Άλλωστε, στα εβραϊκά, Kiryat Gat σημαίνει «ο τόπος του πατητηριού σταφυλιών» – γεγονός που καταδεικνύει την εμπορική σημασία και ευμάρεια της περιοχής του μοναστηριού κατά τη βυζαντινή εποχή. Όσο για το πολύτιμο ψηφιδωτό, θα υποβληθεί σε μια περίπλοκη διαδικασία μεταφοράς στο εργαστήριο της Αρχής, για συντήρηση πριν εκτεθεί δημόσια.
Διαβάστε επίσης
Χρηματιστήριο: Τρέχουν να προλάβουν το υπουργικό για το νομοσχέδιο
Οι κατασκευαστές τσιπ και η επόμενη κρίση στην αλυσίδα εφοδιασμού
