THEPOWERGAME
Για περισσότερο από μισό αιώνα, το εγχειρίδιο οικονομίας για το πώς θα πλουτίσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες δεν έχει αλλάξει ιδιαίτερα.
Με την αποδυνάμωση της παγκόσμιας οικονομίας, οι αναπτυσσόμενες χώρες θα χρειαστεί να αποσπάσουν ό,τι μπορούν από κάθε γωνιά των οικονομιών τους και να δημιουργήσουν ένα νέο οικονομικό μοντέλο. Όπως αναφέρει δημοσίευμα των New York Times, η βιομηχανική πολιτική είναι απαραίτητη, αλλά θα πρέπει να επικεντρωθεί σε μικρότερες εταιρείες παροχής υπηρεσιών και νοικοκυριά, επειδή αυτή θα είναι η πηγή της μεγαλύτερης μελλοντικής ανάπτυξης και του νέου μοντέλου.
Παλαιότερα, η εκβιομηχάνιση έφερε πλούτο σε πολλές χώρες, δημιουργώντας εκατομμύρια θέσεις εργασίας και βοηθώντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού να ξεφύγει από τη φτώχεια, ωστόσο, όσο η τεχνολογία εξελίσσεται, οι αλυσίδες εφοδιασμού αλλάζουν και οι πολιτικές εντάσεις αναδιαμορφώνουν τα εμπορικά πρότυπα, τόσο αυξάνονται και οι αμφιβολίες για το εάν μπορεί σήμερα να προσφέρει τη θαυματουργή ανάπτυξη που δημιούργησε κάποτε και τα οφέλη που άλλαξαν το παιχνίδι.
Τα εργοστάσια τείνουν να βασίζονται περισσότερο στην αυτοματοποίηση και λιγότερο σε φθηνούς ανειδίκευτους εργάτες. «Δεν μπορούν να δημιουργηθούν επαρκείς θέσεις εργασίας για τη συντριπτική πλειονότητα των ανειδίκευτων και αμόρφωτων εργατών», δήλωσε Ντάνι Ρόντρικ, κορυφαίος οικονομολόγος ανάπτυξης στο Χάρβαρντ.
Σε αυτή τη νέα εποχή που η παγκοσμιοποίηση υπερτροφοδοτείται και οι εταιρείες θέλουν αλυσίδες εφοδιασμού ασφαλείς και φθηνές, «το μοντέλο εκβιομηχάνισης, στο οποίο είχε βασιστεί έως τώρα σχεδόν κάθε χώρα που έχει γίνει πλούσια, δεν είναι πλέον ικανό να παράγει ταχεία και διαρκή οικονομική ανάπτυξη», αναφέρει ο Ρόντρικ.
Η περίπτωση του Μπενγκαλούρου
Μια εναλλακτική μπορεί να βρεθεί στο Μπενγκαλούρου, ένα κέντρο υψηλής τεχνολογίας στην ινδική πολιτεία Καρνατάκα. Πολυεθνικοί όμιλοι όπως οι Goldman Sachs, Victoria’s Secret και το περιοδικό Economist έχουν δημιουργήσει εκατοντάδες επιχειρηματικούς κόμβους, γνωστούς ως «παγκόσμια κέντρα ικανοτήτων», τα οποία σχεδιάζουν προϊόντα, αναπτύσσουν συστήματα κυβερνοασφάλειας και τεχνητής νοημοσύνης και πολλά άλλα.
Τέτοια κέντρα αναμένεται να δημιουργήσουν 500.000 θέσεις εργασίας σε εθνικό επίπεδο τα επόμενα 2-3 χρόνια, σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων Deloitte. Οι εργαζόμενοι συμμετέχουν σε εκατοντάδες εταιρείες βιοτεχνολογίας, μηχανικής και τεχνολογίας πληροφοριών, συμπεριλαμβανομένων εγχώριων κολοσσών (όπως οι Tata Consultancy Services, Wipro, Infosys Limited κ.λπ.). «Πρέπει να απομακρυνθούμε από την ιδέα των κλασικών σταδίων ανάπτυξης, ότι δηλαδή μετακινείστε από το αγρόκτημα στο εργοστάσιο και μετά στα γραφεία. Όλο αυτό το μοντέλο είναι λάθος», δήλωσε ο Ρίτσαρντ Μπάλντουιν, οικονομολόγος στο Διεθνές Ινστιτούτο Διαχείρισης της Ανάπτυξης στη Γενεύη.
Στο Μπενγκαλούρου, η γενικευμένη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου της μεσαίας τάξης προσέλκυσε ανθρώπους και επιχειρήσεις που με τη σειρά τους προσέλκυσαν περισσότερους ανθρώπους και επιχειρήσεις, συνεχίζοντας τον κύκλο. Στο νέο μοντέλο οι χώρες εστιάζουν την ανάπτυξη γύρω από πόλεις και όχι με επίκεντρο έναν δεδομένο κλάδο. «Αυτό δημιουργεί οικονομικές δραστηριότητες, που είναι αρκετά διαφορετικές», είπε, εν κατακλείδι, ο κ. Μπάλντουιν.
Η σημασία της εκπαίδευσης
Οι θέσεις εργασίας συνεχίζουν να πολλαπλασιάζονται, όμως πολλές προσφέρουν μεσαία και υψηλά εισοδήματα σε τομείς όπως τα οικονομικά και η τεχνολογία, που τείνουν να απαιτούν προηγμένες δεξιότητες και επίπεδα εκπαίδευσης πολύ πάνω από αυτά που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Στην Ινδία για παράδειγμα, σχεδόν οι μισοί απόφοιτοι κολεγίου δεν έχουν καν τις δεξιότητες που χρειάζονται για αυτές τις θέσεις εργασίας.
Η αναντιστοιχία είναι παντού. Σύμφωνα με την έκθεση Future of Jobs του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, έξι στους 10 εργαζόμενους θα χρειαστούν επανεκπαίδευση τα επόμενα τρία χρόνια, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία δεν θα έχει πρόσβαση σε αυτήν.
Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει μικρότερη και πιο άνιση ανάπτυξη.
Κατά συνέπεια, οι χώρες πράγματι χρειάζονται ένα νέο εγχειρίδιο ανάπτυξης, προσαρμοσμένο στη σύγχρονη εποχή, ωστόσο η δημιουργία του όχι μόνο θα αποτελέσει μεγάλη πρόκληση, αλλά κατά πάσα πιθανότητα, σύμφωνα με τους αναλυτές θα αποφέρει πολύ μικρότερα κέρδη